H υπόθεση Πελικό είναι πρωτοφανής για τα δικαστικά χρονικά της Γαλλίας. Αφορά σε κατ’ εξακολούθηση βιασμούς που διαπράχθηκαν κατά την περίοδο 2009-2020 εις βάρος μιας γυναίκας ηλικίας σήμερα 71 ετών, την οποία νάρκωνε ο συνομήλικος σύζυγός της για να την παραδίδει στις ορέξεις αγνώστων και να βιντεοσκοπεί τους βιασμούς. Πρόκειται συνεπώς για μια υπόθεση που έχει όλα τα στοιχεία όχι μόνο για ένα συναρπαστικό αφήγημα σεξουαλικής βίας, κατάλληλο για λογοτεχνία ή κινηματογράφο, αλλά και για επιστημονική εμβάθυνση στα άδυτα της ανθρώπινης ψυχής.
Η αποκάλυψη της υπόθεσης έγινε τον Σεπτέμβριο 2020, όταν ο Ντομινίκ Πελικό θέλησε να βιντεοσκοπήσει σε ένα εμπορικό κέντρο τα απόκρυφα σημεία γυναικών κάτω από τις φούστες τους, οπότε ο υπεύθυνος του καταστήματος τον αντιλήφθηκε και τον παρέδωσε στην Αστυνομία. Έπειτα από έρευνα βρέθηκαν στον ηλεκτρονικό υπολογιστή του Πελικό χιλιάδες αρχεία με πορνογραφικό υλικό το οποίο αφορούσε όχι μόνο την κόρη του Καρολίν και τις δύο νύφες του (γυμνές!), αλλά και την ίδια τη σύζυγό του Ζιζέλ. Η τελευταία εμφανιζόταν μάλιστα να συνευρίσκεται σεξουαλικά με άλλους άντρες σε κατάσταση νάρκωσης και αναισθησίας, εν πλήρει αγνοία της, λόγω των ναρκωτικών ή υπνωτικών ουσιών που της χορηγούσε κρυφά ο άντρας της μέσα στην τροφή και στο ποτό της.
Πίσω από το δήθεν «φυσιολογικό» προφίλ κρύβεται στις περιπτώσεις αυτές κάποια ψυχοπαθολογική διαταραχή, όπως παραφιλίες και φαντασιώσεις στα όρια της ψύχωσης
92 βιασμοί (χωρίς πάντως να ζητείται αμοιβή) από τουλάχιστον 80 άνδρες σε μία περίοδο σχεδόν 10 ετών είναι ο θλιβερός απολογισμός αυτής της τραγωδίας, την οποία ενορχήστρωνε ο Ντομινίκ Πελικό, ένας άνθρωπος της «διπλανής πόρτας», προκειμένου να ικανοποιεί τις εμμονές του.
Ωστόσο, πίσω από αυτό το δήθεν «φυσιολογικό» προφίλ κρύβεται στις περιπτώσεις αυτές κάποια ψυχοπαθολογική διαταραχή, όπως παραφιλίες και φαντασιώσεις στα όρια της ψύχωσης. Στο εδώ σύντομο σημείωμα και από τα διαθέσιμα (περιορισμένης έκτασης) στοιχεία, αξίζει να αναδειχθούν δύο μόνο ειδικότερα ζητήματα: Το modus operandi του δράστη και τα στοιχεία της προσωπικότητάς του.
Συγκεκριμένα:
Ως προς το modus operandi, δηλαδή τον τρόπο διάπραξης των βιασμών, αυτοί πραγματοποιούνταν, όπως σημειώθηκε ήδη, επάνω σε ένα ναρκωμένο, αναίσθητο σώμα, κάτι σαν ψεύτικη κούκλα, δηλαδή επάνω σε μια γυναίκα που δεν μπορούσε να αντιληφθεί τι γινόταν με το σώμα της. Πρόκειται για τη λεγόμενη «χημική υποταγή», που δεν αφήνει πίσω της ίχνη και συνεπώς είναι πολύ δύσκολο να αποκαλυφθεί, εκτός εάν υπάρξει ένα μοιραίο για τον δράστη τυχαίο γεγονός. Σημειώνεται ότι για το θέμα της «χημικής υποταγής», με αφορμή τα όσα συνέβησαν στην οικογένειά της, έγραψε και κυκλοφόρησε το 2022 ένα βιωματικό βιβλίο η κόρη του ζεύγους Πελικό, η Καρολίν Περονέ, με τον χαρακτηριστικό τίτλο: «Κι εγώ έπαψα να σε φωνάζω “μπαμπά”» και υπότιτλο: «Όταν η χημική υποταγή γκρεμίζει μια οικογένεια».
Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για φαντασιώσεις νεκροφιλίας, αφού έφερνε την γυναίκα του σε μια τέτοια κατάσταση απώλειας συνείδησης, σαν να ήταν νεκρή
Εξάλλου, ως προς την προσωπικότητα του δράστη, του Ντομινίκ Πελικό, βασικό χαρακτηριστικό της είναι η έλλειψη ενσυναίσθησης. Δηλαδή δεν υπάρχει κατανόηση, ούτε συναισθηματική ταύτιση με την ψυχική κατάσταση κάποιου άλλου. Η δήλωσή του Πελικό, ότι θα συνέχιζε αυτή τη δραστηριότητα αν δεν είχε συλληφθεί, δείχνει τον ψυχισμό ενός ατόμου που δεν αισθάνεται τις συνέπειες των πράξεων του.
Ταυτόχρονα, διαπιστώνεται έλλειψη ενοχής, δηλαδή του συναισθήματος που σχετίζεται με την εσωτερική μας κρίση και μας υποδεικνύει τι είναι σωστό και τι λάθος. Σε έναν ψυχισμό όπου απουσιάζουν η ενσυναίσθηση και η ενοχή, όλα θεωρούνται από τον δράστη επιτρεπτά.
Όπως είναι φανερό και μέσα από την ομολογία του Πελικό, δεν υπάρχει έλεγχος των παρορμήσεών του. Στο πλαίσιο των διαταραχών σεξουαλικής προτίμησης, διαφαίνεται η ηδονοβλεψία, ήτοι μια διαρκής τάση για θέαση γυμνών γυναικών αλλά και της σεξουαλικής δραστηριότητας της γυναίκας του με άλλους, χωρίς η ίδια να το γνωρίζει. Οι φαντασιώσεις ανταλλαγής συντρόφων που είχε αρχικά, εξελίχθηκαν σε επίπεδο εμμονής και πέρασαν από τη φαντασία στην πράξη, χωρίς συναίνεση. Επίσης η εμμονή διαφαίνεται και από τη συστηματική συλλογή πορνογραφικού υλικού. Ο Πελικό χρησιμοποιούσε τη σύζυγο του ως αντικείμενο, παρέχοντάς της (στα κρυφά) ναρκωτικά χάπια. Θα μπορούσε κανείς να μιλήσει για φαντασιώσεις νεκροφιλίας, αφού έφερνε την γυναίκα του σε μια τέτοια κατάσταση απώλειας συνείδησης, σαν να ήταν νεκρή.
Ο Πελικό χαρακτηρίσθηκε από τους ειδικούς εγωκεντρικός και χειριστικός. Η άρνηση της συζύγου του να συναινέσει σε ανταλλαγές ζευγαριών τον ώθησε να βρει τρόπο για να επιβάλλει τη διαστροφή του. Μέσα από αυτή την διαδικασία καλυπτόταν η ανάγκη του για παντοδυναμία, πολύ περισσότερο αφού η γυναίκα του φαίνεται να τον αγαπούσε και να εξαρτάται από αυτόν (είχαν παντρευτεί από τρελό έρωτα).
Το περιβάλλον του Πελικό παρουσιάζεται κακοποιητικό από τη μεριά του πατέρα του. Ταυτόχρονα έχει δηλώσει ότι βιάστηκε στα 9 του χρόνια από μια νοσοκόμα. Δεν είναι τυχαίο, αφού η πλειονότητα των ατόμων που έχουν διαπράξει σεξουαλικά εγκλήματα έχουν μεγαλώσει σε ένα σκληρό και τραυματικό περιβάλλον που παίζει καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση της προσωπικότητάς τους.
Η εξέλιξη της δίκης παρακολουθείται με μεγάλο ενδιαφέρον, αφού η Ζιζελ Πελικό επέλεξε να μη γίνει κεκλεισμένων των θυρών και να είναι η ίδια παρούσα, ώστε «καμία γυναίκα να μην υποβληθεί στην χημική υποταγή» και «η ντροπή να αλλάξει στρατόπεδο».
* Ο κ. Νέστωρ Κουράκης είναι Καθηγητής Εγκληματολογίας στα Πανεπιστήμια Αθηνών και Λευκωσίας.
* Η κ. Κατερίνα Καραγιάννη είναι Ψυχολόγος, Γνωσιακή Ψυχοθεραπεύτρια, MSc Ψυχολόγος Υγείας και Εκπαίδευσης.