Πολιτική συμφωνία επετεύχθη χθες Τρίτη 5 Μαρτίου μεταξύ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου σχετικά με την πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο, την οποία πρότεινε η Επιτροπή τον Απρίλιο του 2023.
Η πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο θα ενισχύσει την αλληλεγγύη σε επίπεδο ΕΕ για την καλύτερη ανίχνευση, προετοιμασία και αντιμετώπιση κυβερνοαπειλών και περιστατικών. Έρχεται σε μια κρίσιμη στιγμή για την κυβερνοασφάλεια της ΕΕ, καθώς το τοπίο των κυβερνοαπειλών στην ΕΕ εξακολουθεί να επηρεάζεται από γεωπολιτικά γεγονότα.
Η πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο περιλαμβάνει τρεις δράσεις:
Πρώτον, τη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού συστήματος προειδοποίησης για την κυβερνοασφάλεια, το οποίο θα αποτελείται από ένα δίκτυο εθνικών και διασυνοριακών κόμβων κυβερνοχώρου, το οποίο θα αξιοποιεί προηγμένα εργαλεία και υποδομές, όπως η τεχνητή νοημοσύνη και η προηγμένη ανάλυση δεδομένων, για τον ταχύ εντοπισμό απειλών και περιστατικών στον κυβερνοχώρο. Η υποδομή αυτή θα παρέχει επίγνωση της κατάστασης σε πραγματικό χρόνο στις αρχές και σε άλλες σχετικές οντότητες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να αντιδρούν αποτελεσματικά σε τέτοιες απειλές και περιστατικά. Τον Απρίλιο του 2023 συστάθηκαν δύο κοινοπραξίες κρατών μελών για την από κοινού προμήθεια και λήψη επιχορηγήσεων για τη λειτουργία και την έναρξη πιλοτικής φάσης τέτοιων εργαλείων και υποδομών στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη».
Δεύτερον, η πράξη δημιουργεί επίσης έναν μηχανισμό έκτακτης ανάγκης στον τομέα της κυβερνοασφάλειας, ο οποίος θα ενισχύσει τις ικανότητες ετοιμότητας και αντίδρασης σε σημαντικά και μεγάλης κλίμακας περιστατικά στον κυβερνοχώρο. Ο μηχανισμός θα στηρίξει τρεις βασικούς τομείς:
- Δράσεις ετοιμότητας: συντονισμός των δοκιμών ετοιμότητας οντοτήτων που δραστηριοποιούνται σε κρίσιμους τομείς, συμπεριλαμβανομένης της υγείας ή της ενέργειας, για πιθανά τρωτά σημεία.
- Μια νέα εφεδρεία της ΕΕ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας: να αποτελείται από υπηρεσίες αντιμετώπισης περιστατικών από αξιόπιστους παρόχους που είναι έτοιμοι να παρέμβουν κατόπιν αιτήματος κρατών μελών, θεσμικών και λοιπών οργάνων ή οργανισμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης ή τρίτης χώρας συνδεδεμένης με τη συγκεκριμένη δράση στο πλαίσιο του προγράμματος «Ψηφιακή Ευρώπη», σε περίπτωση σημαντικών ή μεγάλης κλίμακας περιστατικών κυβερνοασφάλειας.
- Χρηματοδοτική στήριξη για αμοιβαία συνδρομή: στήριξη ενός κράτους μέλους που παρέχει τεχνική βοήθεια σε άλλο κράτος μέλος που έχει πληγεί από σημαντικό ή μεγάλης κλίμακας περιστατικό κυβερνοασφάλειας.
Τρίτον, η πρόταση θεσπίζει επίσης έναν ευρωπαϊκό μηχανισμό εξέτασης συμβάντων κυβερνοασφάλειας για την επανεξέταση και την αξιολόγηση σημαντικών ή μεγάλης κλίμακας περιστατικών μετά την επέλευσή τους, με στόχο την παροχή συστάσεων για τη βελτίωση της θέσης της ΕΕ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας.
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο κατέληξαν επίσης σε συμφωνία σχετικά με την τροποποίηση της πράξης για την κυβερνοασφάλεια. Η τροπολογία αυτή παρέχει τη δυνατότητα έγκρισης ευρωπαϊκών συστημάτων πιστοποίησης για τις διαχειριζόμενες υπηρεσίες ασφάλειας. Θα συμβάλει στην παροχή ενός πλαισίου για τη δημιουργία αξιόπιστων παρόχων στην εφεδρεία της ΕΕ στον τομέα της κυβερνοασφάλειας στο πλαίσιο της πράξης για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο.
Οι διαχειριζόμενες υπηρεσίες ασφάλειας διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην πρόληψη και την αντιμετώπιση περιστατικών κυβερνοασφάλειας. Ωστόσο, αποτελούν και οι ίδιες στόχο κακόβουλων παραγόντων που επιδιώκουν να αποκτήσουν πρόσβαση στα ευαίσθητα περιβάλλοντα των πελατών τους. Η πιστοποίηση των εν λόγω υπηρεσιών θα ενισχύσει την κυβερνοασφάλεια σε ολόκληρη την Ένωση, προωθώντας την εμπιστοσύνη και τη διαφάνεια στην αλυσίδα εφοδιασμού. Αυτό είναι ζωτικής σημασίας για τις επιχειρήσεις και τους φορείς εκμετάλλευσης υποδομών ζωτικής σημασίας, οι οποίοι θα έχουν σαφή δείκτη αναφοράς κατά την προμήθεια υπηρεσιών κυβερνοασφάλειας.
Η ευρωπαϊκή πορεία προς μια πλήρη Ένωση Ασφάλειας απαιτεί την υπέρβαση της ετοιμότητας για την κυβερνοασφάλεια σε πλήρως επιχειρησιακή ικανότητα κυβερνοάμυνας. Αυτό επιτυγχάνουμε με την πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο, ιδίως με την εφεδρεία της ΕΕ στον κυβερνοχώρο, η οποία θα φέρει τους καλύτερους δυνατούς εμπειρογνώμονες για τη διαχείριση κυβερνοεπιθέσεων μεγάλης κλίμακας.
Ο αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την προώθηση του ευρωπαϊκού τρόπου ζωής κ. Μαργαρίτης Σχοινάς δήλωσε: «Η ευρωπαϊκή πορεία προς μια πλήρη Ένωση Ασφάλειας απαιτεί την υπέρβαση της ετοιμότητας για την κυβερνοασφάλεια σε πλήρως επιχειρησιακή ικανότητα κυβερνοάμυνας. Αυτό επιτυγχάνουμε με την πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο, ιδίως με την εφεδρεία της ΕΕ στον κυβερνοχώρο, η οποία θα φέρει τους καλύτερους δυνατούς εμπειρογνώμονες για τη διαχείριση κυβερνοεπιθέσεων μεγάλης κλίμακας».
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε χθες το βράδυ υπόκειται πλέον σε επίσημη έγκριση από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο. Μόλις εγκριθεί επίσημα, η πράξη για την αλληλεγγύη στον κυβερνοχώρο θα τεθεί σε ισχύ την 20η ημέρα από τη δημοσίευσή της στην Επίσημη Εφημερίδα.
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο Κυβερνοασφάλειας
Δείτε το σχετικό Σεμινάριο: Κυβερνοασφάλεια στην ψηφιακή εποχή