Κορυφαίοι Ευρωπαίοι εισαγγελείς, οι οποίοι το τελευταίο διάστημα ερευνούν καταγγελίες για ποινικά αδικήματα αναφορικά με τις διαπραγματεύσεις για τα εμβόλια μεταξύ της Ursula von der Leyen και του διευθύνοντος συμβούλου της Pfizer, απειλούν τώρα την Ευρωπαϊκή Επιτροπή με νομικές ενέργειες.
Στις 9 Απριλίου, η Laura Codruța Kövesi, επικεφαλής της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας (EPPO), έργο της οποίας είναι η διεξαγωγή έρευνας σχετικά με σοβαρά οικονομικά εγκλήματα που θίγουν τα συμφέροντα της ΕΕ, προχώρησε σε ένα ασυνήθιστο βήμα να κινήσει τη λεγόμενη «διαδικασία φιλικού διακανονισμού» (amicable settlement procedure) με την Επιτροπή. Πρόκειται για το ύστατο νομικό στάδιο πριν από τη δικαστική διαδικασία και αν δεν βρεθεί λύση μετακύ των μερών, ο αγώνας θα μπορούσε να φτάσει μέχρι και το Γενικό Δικαστήριο της ΕΕ.
Είναι ασυνήθιστο για ένα ανεξάρτητο όργανο της ΕΕ να απειλεί να μηνύσει την Επιτροπή, αλλά οι προστριβές εντείνονται σταδιακά
Οι εισαγγελείς εκφράζουν ανησυχίες για την ενδεχόμενη παρακώλυση του έργου τους εάν η Επιτροπή προχωρήσει με το σχέδιο περικοπής του προϋπολογισμού της – κίνηση που ανακοινώθηκε τον Φεβρουάριο και αποτέλεσε έκπληξη, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Εισαγγελία. Με ανοιχτή επιστολή που απέστειλε στους ευρωβουλευτές και δημόσια πρόσωπα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η Kövesi ισχυρίζεται ότι η Επιτροπή της στερεί τα μέσα για να επιτελέσει αποτελεσματικά το έργο της ασκώντας πίεση στον προϋπολογισμό της, ιδίως στο ποσό που δαπανάται για την πληροφορική. Πιο συγκεκριμένα, όταν η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία ξεκίνησε το καλοκαίρι του 2021, η Επιτροπή συμφώνησε να παράσχει εγκαταστάσεις πληροφορικής χωρίς να δοθεί ημερομηνία λήξης. Τρία χρόνια αργότερα, η Επιτροπή εξέφρασε την επιθυμία της να αποσύρει την χρηματοδότηση ύψους 5 εκ. ευρώ.
Αξίζει να επισημανθεί ότι η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία, ένα σχετικά νέο θεσμικό όργανο, διαδραματίζει εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο, καθώς οι εισαγγελείς του ως άνω οργάνου είναι εξουσιοδοτημένοι να ηγούνται διασυνοριακών ερευνών για την δραστηριότητα που καταγγέλλεται τακτικά τόσο από κράτη μέλη όσο και από την Επιτροπή ως μία από τις μεγαλύτερες απειλές για την ΕΕ: τις εγκληματικές οργανώσεις που υφαρπάζουν τα χρήματα της ΕΕ.
Το 2023, ο αριθμός των ερευνών της Εισαγγελίας αυξήθηκε κατακόρυφα, σύμφωνα με την ετήσια έκθεσή της. Πέρυσι ξεκίνησαν περισσότερες από 200 έρευνες για απάτες που σχετίζονται με τον πανευρωπαϊκό «μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας», ο οποίος παρέχει χρηματικά ποσά της ΕΕ για να βοηθήσει στην ενίσχυση της οικονομικής ανάκαμψης μετά την μέτα-Covid οικονομική κρίση και η αξία της ξεπερνά τα 800 δισεκατομμύρια ευρώ. Το 2022, όταν η εκταμίευση των μετρητών της ΕΕ βρισκόταν στα πρώτα της στάδια, ξεκίνησαν μόλις 15 έρευνες.
Τέλος, οι ερευνητές της Εισαγγελίας ανέλαβαν προσφάτως από την Βελγική εισαγγελία την συνέχιση της διεξαγωγής έρευνας σχετικά με καταγγελίες για την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για «παρέμβαση σε δημόσια καθήκοντα, καταστροφή SMS, διαφθορά και σύγκρουση συμφερόντων». Ενώ οι εισαγγελείς της EPPO ερευνούν τα φερόμενα ποινικά αδικήματα, δεν έχει απαγγελθεί ακόμη κατηγορία σε κανέναν σε σχέση με την υπόθεση.
Η Επιτροπή, η οποία ήταν νομικά υποχρεωμένη να απαντήσει εντός 15 ημερών από την επιστολή της EPPO, έστειλε απάντηση. «Η Επιτροπή απάντησε στην EPPO εντός της προβλεπόμενης προθεσμίας για φιλικό διακανονισμό”, δήλωσε εκπρόσωπος. «Στην απάντησή της, εξέφρασε την προθυμία της να συνεχίσει να υποστηρίζει τις υπηρεσίες πληροφορικής της EPPO στο ορατό μέλλον υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις. Δεν μπορούμε να σχολιάσουμε περαιτέρω». Τέλος αρνήθηκε οποιαδήποτε προσπάθεια παρέμβασης στην ανεξαρτησία της EPPO και ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι «υποστηρίζει σταθερά τις δραστηριότητες του οργάνου από την αρχή και αντικρούει σθεναρά κάθε υπαινιγμό ότι η απόφαση της Επιτροπής στη διαδικασία του προϋπολογισμού έχει οποιαδήποτε σχέση με οποιαδήποτε έρευνα της EPPO».
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Η Ευρωπαϊκή Εισαγγελία – Δομή και Αρμοδιότητα