Το ΣτΕ σε πρόσφατη απόφασή του έκρινε ότι για την εκλογή και εξέλιξη μελών διδακτικού ερευνητικού προσωπικού (μέλη ΔΕΠ) των Ανώτατων Εκπαιδευτικών Ιδρυμάτων (ΑΕΙ) απαιτείται η απόλυτη πλειοψηφία των εκλεκτόρων (του συνόλου ή των παρόντων) τονίζοντας ότι η στελέχωση των πανεπιστημίων με εκπαιδευτικό προσωπικό ευρείας αποδοχής είναι κομβικής σημασίας για την ποιότητα της ακαδημαϊκής ζωής (ΣτΕ 1141/2023).
Το Ανώτατο Ακυρωτικό ερμηνεύοντας το άρθρο 48 παρ. 5 του Ν 1404/1983 επεσήμανε ότι, «α) Τα συλλογικά πανεπιστημιακά όργανα βρίσκονται σε απαρτία όταν είναι παρόντα τα μισά τουλάχιστον από τα μέλη τους που έχουν δικαίωμα ψήφου…, β) Οι αποφάσεις των συλλογικών πανεπιστημιακών οργάνων λαμβάνονται με απόλυτη πλειοψηφία των έγκυρων ψήφων των παρόντων μελών τους, εκτός εάν ρητά προβλέπεται διαφορετικά στο νόμο αυτόν. Οι λευκές ψήφοι και οι αποχές δεν λαμβάνονται υπόψη στο αποτέλεσμα της ψηφοφορίας. Όσοι χρησιμοποίησαν λευκή ψήφο ή απείχαν σε μία ψηφοφορία δεν υπολογίζονται στον αριθμό των παρόντων, χωρίς αυτό να έχει καμία επίπτωση σε θέματα απαρτίας, γ) Οι διατάξεις των προηγουμένων εδαφίων της παραγράφου αυτής ισχύουν και για τα εκλεκτορικά σώματα που είναι αρμόδια για την εκλογή Πρυτανικών Αρχών, Κοσμητόρων και Προέδρων ή για την εκλογή εκπροσώπων ΔΕΠ στις ΓΣ Τμημάτων ή στις Συγκλήτους».
Περαιτέρω, με το άρθρο 6 του Ν 2083/1992, έγινε νέα ρύθμιση της διαδικασίας εκλογής και εξέλιξης των μελών ΔΕΠ των ΑΕΙ και καταργήθηκαν ρητώς οι αντίστοιχες διατάξεις του άρθρου 15 του Ν 1268/1982 (πλην της παρ. 5 του άρθρου αυτού, που αναφέρεται στην αξιολόγηση της διδακτικής ικανότητας των υποψηφίων). Ειδικότερα, στην περίπτωση Στ΄ του άρθρου αυτού προβλέπεται ότι: «5. Η έλλειψη απαρτίας της γενικής συνέλευσης δεν εμποδίζει τη συζήτηση και την ψηφοφορία για την εκλογή ή την εξέλιξη των μελών ΔΕΠ, εφόσον βρίσκεται σε απαρτία το εκλεκτορικό σώμα, το οποίο θεωρείται ότι έχει απαρτία, εφόσον παρίστανται περισσότερο από τα μισά μέλη ΔΕΠ του εκλεκτορικού σώματος. … Οι εκλέκτορες αιτιολογούν ειδικώς την ψήφο τους … 6. Ο υποψήφιος εκλέγεται αν συγκεντρώσει υπέρ αυτού την απόλυτη πλειοψηφία του συνόλου των εκλεκτόρων … 7. Σε περίπτωση που κατά την πρώτη συνεδρίαση δεν επιτευχθεί απαρτία του εκλεκτορικού σώματος η συνεδρίαση επαναλαμβάνεται υποχρεωτικώς εντός 15 ημερών από την πρώτη συνεδρίαση. Αν και πάλι δεν επιτευχθεί απαρτία η συνεδρίαση επαναλαμβάνεται εντός 15 ημερών από την προηγούμενη, οπότε για την ύπαρξη απαρτίας αρκεί η παρουσία του 1/3 των μελών ΔΕΠ του εκλεκτορικού σώματος και για την εκλογή η απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων, η οποία σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να αποτελείται από λιγότερο από πέντε (5) μέλη ΔΕΠ».
Το ΣτΕ κατόπιν απόρριψης ισχυρισμού που προβλήθηκε, σύμφωνα με τον οποίο έσφαλε η εκκαλούμενη απόφαση δεχόμενη ότι για τη μονιμοποίηση μέλους ΔΕΠ στη βαθμίδα του Επίκουρου Καθηγητή δεν αρκεί η απόλυτη πλειοψηφία των παρόντων μελών του Εκλεκτορικού Σώματος αλλά απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία των μελών αυτού, κατέληξε στο συμπέρασμα ότι ο κανόνας του υπολογισμού των ψήφων επί της πλειοψηφίας των παρόντων μελών συλλογικών πανεπιστημιακών οργάνων (άρθρο 12 παρ. 5 του Ν 1268/1982), υπό την προϋπόθεση της απαρτίας, δεν ισχύει επί εκλογής, μονιμοποιήσεως, εξελίξεως κ.λπ. μελών ΔΕΠ (άρθρο 6 περ. Στ΄ [Δ΄] του ν. 2083/1992), όπου η πλειοψηφία υπολογίζεται επί του συνόλου των αποτελούντων το εκλεκτορικό σώμα μελών. Η συγκεκριμένη διαφοροποίηση δικαιολογείται, όπως επισημάνθηκε, από τη σημασία που έχει για την ακαδημαϊκή ζωή των ΑΕΙ η στελέχωσή τους με εκπαιδευτικό προσωπικό ευρείας επιστημονικής αναγνώρισης.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Το Δίκαιο των ΑΕΙ
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Εξαίρεση μελών ΔΕΠ από Εκλεκτορικό Σώμα σε περίπτωση εναλλαγής ρόλων Εκλέκτορος και Υποψηφίου σε διαδοχικές εκλογές