Το διαχρονικό και πάγιο αίτημα για τη δυνατότητα συμμετοχής των Δικαστών στην επιλογή της ηγεσίας τους, ρυθμίζεται για πρώτη φορά με την προβλεπόμενη ρύθμιση του άρθρου 27 του Σχεδίου Νόμου του Υπουργείου Δικαιοσύνης με τίτλο «Εκσυγχρονισμός θεσμικού πλαισίου για το ενέχυρο και σύσταση Ενιαίου Ηλεκτρονικού Μητρώου Ενεχύρων επί κινητών, απαιτήσεων και άλλων δικαιωμάτων και άλλες διατάξεις».
Η δυνατότητα συμμετοχής των Δικαστών στα ζητήματα διοίκησης του σώματος επεκτείνεται πλέον σε όλους τους βαθμούς ιεραρχίας, ακόμα και στους ανώτατους. Η εν λόγω διάταξη, αναμφίβολα, συνιστά σημαντικό βήμα προς την κατεύθυνση της περαιτέρω ενίσχυσης της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης, καθώς προβλέπει την ουσιαστική συμμετοχή του δικαστικού σώματος στη διαδικασία επιλογής της ηγεσίας του, μέσω έκφραση γνώμης από τις Ολομέλειες των Ανωτάτων Δικαστηρίων, δηλαδή από τα ανώτατα συλλογικά όργανα αυτών, τα οποία θα συνεδριάζουν σε πλήρη σύνθεση.
«Με το χρονικά πρότερο της γνώμης των Δικαστών έναντι της Βουλής, εξασφαλίζεται το ανεπηρέαστο της γνώμης τους, ενώ παρέχονται οι απαραίτητες εγγυήσεις για τη διαφύλαξη του αδιάβλητου και αμερόληπτου χαρακτήρα της διαδικασίας»
Ειδικότερα, από τις 16 Σεπτεμβρίου 2024, που θα τεθεί σε ισχύ η διάταξη, για την προαγωγή στις θέσεις του Προέδρων και των Αντιπροέδρων του Συμβουλίου της Επικρατείας, του Αρείου Πάγου και του Ελεγκτικού Συνεδρίου, καθώς επίσης και στη θέση του Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου, πριν ζητηθεί η γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, θα ζητείται από τον Υπουργό Δικαιοσύνης, η γνώμη της Ολομέλειας του οικείου Ανώτατου Δικαστηρίου, η οποία θα διατυπώνεται κατόπιν μυστικής ψηφοφορίας των μελών της. Με το χρονικά πρότερο της γνώμης των Δικαστών έναντι της Βουλής, εξασφαλίζεται το ανεπηρέαστο της γνώμης τους, ενώ παρέχονται οι απαραίτητες εγγυήσεις για τη διαφύλαξη του αδιάβλητου και αμερόληπτου χαρακτήρα της διαδικασίας. Στη συνέχεια, η γνώμη των δικαστών, όπως και η γνώμη της Διάσκεψης των Προέδρων της Βουλής, θα διαβιβάζονται διά του Υπουργού Δικαιοσύνης προς το Υπουργικό Συμβούλιο, προκειμένου να ληφθούν υπόψη από το τελευταίο κατά την άσκηση της αποφασιστικής αρμοδιότητάς του, όπως το Σύνταγμα ορίζει.
«Για πρώτη φορά οι τρεις εξουσίες συμμετέχουν και εμπλέκονται στην ανάδειξη της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, κάθε μία εντός των ορίων του υφιστάμενου συνταγματικού πλαισίου»
Για πρώτη φορά οι τρεις εξουσίες συμμετέχουν και εμπλέκονται στην ανάδειξη της ηγεσίας της Δικαιοσύνης, κάθε μία εντός των ορίων του υφιστάμενου συνταγματικού πλαισίου. Η πρόβλεψη, λοιπόν, της συγκεκριμένης ρύθμισης συνιστά ύψιστη έκφραση του δημοκρατικού πολιτεύματος και απόδειξη της καλής λειτουργίας των θεσμών μας. Πέραν τούτου, η Χώρα μας συμμορφώνεται πλήρως με τα ευρωπαϊκά πρότυπα, τα οποία απαιτούν συμμετοχή των Δικαστών στην επιλογή της ηγεσίας τους, ενώ αποτελεί πλέον η ίδια διεθνές πρότυπο για την ενίσχυση της ανεξαρτησίας της Δικαιοσύνης και την προαγωγή του Κράτους Δικαίου.
* Ο κ. Ιωάννης Μπούγας είναι Υφυπουργός Δικαιοσύνης.