Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης εξέδωσε την Παρασκευή 4 Οκτωβρίου μια σημαντική απόφαση στην υπόθεση C-406/22, εξειδικεύοντας τις προϋποθέσεις υπό τις οποίες τα κράτη μέλη της ΕΕ μπορούν να χαρακτηρίσουν μια τρίτη χώρα ως ασφαλή χώρα καταγωγής.
Στην συγκεκριμένη περίπτωση, Μολδαβός υπήκοος είχε υποβάλει αίτηση για διεθνή προστασία στην Τσεχία, επικαλούμενος τις απειλές που είχε δεχθεί στη χώρα του και τον φόβο για τη ζωή του, λόγω της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, οι τσεχικές αρχές απέρριψαν την αίτησή του, θεωρώντας ότι η Μολδαβία ήταν ασφαλής χώρα καταγωγής, με εξαίρεση την Υπερδνειστερία. Εν συνεχεία ο ίδιος άσκησε προσφυγή κατά της απόφασης αυτής, οδηγώντας το περιφερειακό δικαστήριο του Μπρνο να απευθυνθεί στο ΔΕΕ για ερμηνεία της Οδηγίας 2013/32/ΕΕ, που αφορά τις κοινές διαδικασίες διεθνούς προστασίας.
Το ΔΕΕ έκρινε ότι μια χώρα δεν παύει να θεωρείται ασφαλής μόνο επειδή επικαλείται το δικαίωμα παρέκκλισης από την Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ) σε περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης, όπως η ενεργειακή κρίση ή η πολεμική σύρραξη. Ωστόσο, οι εθνικές αρχές οφείλουν να εκτιμήσουν αν οι συνθήκες εφαρμογής της παρέκκλισης μπορούν να θέσουν υπό αμφισβήτηση τον χαρακτηρισμό της ως ασφαλούς χώρας.
Επιπλέον, το Δικαστήριο τόνισε ότι ο χαρακτηρισμός μιας τρίτης χώρας ως ασφαλούς πρέπει να αφορά το σύνολο του εδάφους της. Δεν είναι επιτρεπτό να χαρακτηρίζεται ασφαλής μόνο ένα τμήμα της, όπως έγινε στην περίπτωση της Μολδαβίας.