Το Συμβούλιο της Επικρατείας, με απόφαση του Γ΄ Τμήματος, (ΣτΕ 1508/2024 Τμ. Γ΄ Θερινό, Πρόεδρος Η. Μάζος, Αντιπρόεδρος ΣτΕ, Εισηγήτρια: Μ. Φασιλάκη, Πάρεδρος ΣτΕ) αποφάνθηκε για την συμπληρωματική αιτιολογία που περιλαμβάνεται στις απόψεις της αναθέτουσας αρχής ενώπιον της Ε.Α.Δ.Η.Σ.Υ. Σημείωσε ότι η δυνατότητα υποβολής υπομνήματος παρέχεται και στον παρεμβαίνοντα ενώπιον της Ε.Α.Δ.Η.Σ.Υ. σύμφωνα με τη ρητή διάταξη του άρθρου 365 παρ.1 τελευταίο εδάφιο του ν.4412/2016, προς υποστήριξη ή και αντίκρουση των απόψεων εάν σε αυτές περιλαμβάνεται αιτιολογία βλαπτική για τον ίδιο. Η δυνατότητα όμως αυτή δεν εξικνείται μέχρι του σημείου να θεσπίζεται για τον παρεμβαίνοντα υποχρέωση αντίκρουσης της τυχόν βλαπτικής συμπληρωματικής αιτιολογίας αντίστοιχη με την υποχρέωση του προσφεύγοντος, επί ποινή «οριστικοποίησης» της επίμαχης αιτιολογίας.
Η μη αμφισβήτηση από την αιτούσα ένωση του επιπρόσθετου λόγου αποκλεισμού, ο οποίος διατυπώθηκε στο έγγραφο των απόψεων του αναθέτοντος φορέα επί της προδικαστικής προσφυγής της παρεμβαίνουσας, δια της υποβολής υπομνήματος ενώπιον της Ε.Α.Δ.Η.Σ.Υ., δεν την καθιστά «οριστικώς αποκλεισθείσα» και δεν της στερεί το έννομο συμφέρον άσκησης αίτησης αναστολής και ακύρωσης του άρθρου 372 του ν.4412/2016, η αμφισβήτηση όμως της νομιμότητας της απόφασης της Ε.Α.Δ.Η.Σ.Υ. καθ’ ο μέρος αφορά τον πρόσθετο λόγο αποκλεισμού δεν μπορεί να γίνει κατ’ επίκληση, το πρώτον ενώπιον του δικαστηρίου, πραγματικών περιστατικών και ουσιαστικών ισχυρισμών που δεν είχαν τεθεί υπόψη της Αρχής στα πλαίσια της ενδικοφανούς διαδικασίας που προηγήθηκε.
Σχετικά με τους προαιρετικούς λόγους αποκλεισμού -άρθρο 57 Οδηγίας 2014/24/ΕΕ και άρθρο 80 της Οδηγίας 2014/25/ΕΕ- έκρινε ότι η εκτίμηση του κατά πόσον ένας οικονομικός φορέας πρέπει να αποκλειστεί από διαδικασία σύναψης σύμβασης έχει ανατεθεί αποκλειστικά στις αναθέτουσες αρχές ή, κατά περίπτωση, τους αναθέτοντες φορείς.
Πρόωρη καταγγελία δημόσιας σύμβασης συναφθείσας από Κοινοπραξία δύναται να θεμελιώσει λόγο αποκλεισμού του οικονομικού φορέα μέλους αυτής σύμφωνα με το άρθρο 73 παρ. 4 περιπτ. (στ) του ν. 4412/2016 (άρθρα 305 και 308 του ιδίου νόμου) εφόσον η αναθέτουσα αρχή αξιολογήσει την ατομική συμπεριφορά του στο πλαίσιο της καταγγελθείσας σύμβασης και, εκτιμώντας όσα στοιχεία προσκομίσει ο οικονομικός φορέας, κρίνει ότι η καταγγελία οφείλεται (και) στον επιλήψιμο ή πλημμελή χαρακτήρα της ατομικής του συμπεριφοράς.
Τέλος το Στ εξέτασε και το ζήτημα σχετικά με τις συμβάσεις, οι οποίες συνάπτονται με αναθέτουσες αρχές ή αναθέτοντες φορείς κρατών – μελών του Π.Ο.Ε. που έχουν προσχωρήσει στην Συμφωνία περί Δημοσίων Προμηθειών και δεν ανήκουν στην Ε.Ε.. Ανέφερε ότι η υπαγωγή των συμβάσεων αυτών στην έννοια των «δημόσιων συμβάσεων» στις οποίες αναφέρεται το άρθρο 57 παρ. 4 εδ. ζ΄ της Οδηγίας 2014/24/ΕΕ (άρθρο 80 Οδηγίας 2014/25 ΕΕ). Σετικά με την καταγγελία σύμβασης που είχε συναφθεί με το Υπουργείο Υγείας της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας σημείωσε ότι δεν συντρέχει περίπτωση εφαρμογής του άρθρου 57 παρ.4 εδάφιο στ’ και ζ’, διότι τα κρίσιμα γεγονότα είχαν λάβει χώρα πριν από την προσχώρηση της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας στην ΣΔΠ του ΠΟΕ.