Ποιες είναι οι τάσεις στην εναλλακτική επίλυση διαφορών του μέλλοντος; Πώς επαναπροσδιορίζεται η Διεθνής Διαιτησία έναντι σημαντικών σύγχρονων προκλήσεων, όπως η Κλιματική Αλλαγή και οι επενδύσεις στην Ενέργεια; Ποια είναι τα «τυφλά σημεία» στην Προστασία Δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα, στο πεδίο της Διαιτησίας, κατά την τρέχουσα φάση, «επέλασης» της Τεχνολογίας;
Σύνθετα ερωτήματα, με ενδιαφέρουσες – πολυπρισματικές απαντήσεις, οι οποίες δόθηκαν στο πλαίσιο του 2ου Συνεδρίου του Southeastern European Arbitration Association (SEEA), στην πόλη της Βιέννης, στις 26 Σεπτεμβρίου 2024, πρωτοβουλία για τη συνεργασία στην Νοτιοανατολική Ευρώπη στο πεδίο της διεθνούς διαιτησίας. Φιλοδοξία του SEEA είναι να καταστεί ο κατεξοχήν δίαυλος επικοινωνίας για τη διεθνή διαιτησία, σε μία περιοχή όπου η Ελλάδα έχει διαχρονική και πολυσχιδή παρουσία.
Οι θεματικές του Συνεδρίου κάλυψαν ευρύτατο φάσμα – αναφέρονται ενδεικτικά: «The Role of International law and Treaties in the Evolving Investment Arbitration», «Hot Topics in Arbitration in the SEE Region» «Technology, Confidentiality, and Data Protection in Arbitration», «Monetizing Awards: Valuation of Damages, Asset Tracing and Case Funding in today’s legal landscape».
Ρόλο κεντρικών ομιλητών είχαν η Anna Joubin-Bret, Γενική Γραμματέας της UNCITRAL, η οποία παρουσίασε τις πρόσφατες πρωτοβουλίες της UNCITRAL στο πεδίο της επίλυσης διαφορών αλλά και πέραν αυτής, καθώς και ο Andrej Savin, ο οποίος ανέπτυξε το θέμα «EU AI Act and Arbitration: Navigating Strategic Ambiguity».
Οι συμμετέχοντες στα πάνελ έχουν ως κύριο αντικείμενο ενασχόλησης τη Διαιτησία, προερχόμενοι από όλες τις χώρες της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ανάμεσά τους και ο διευθυντής του – πάντα εξωστρεφούς – ΕΟΔΙΔ Δρ. Χάρης Μεϊδάνης, ο οποίος συμμετείχε σε πάνελ για τα τρέχοντα θέματα Διαιτησίας στην περιοχή. Ο κ. Μεϊδάνης αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στον νέο ελληνικό νόμο για τη Διεθνή Διαιτησία, για την πορεία του ΕΟΔΙΔ, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαμεσολάβησης & Διαιτησίας, μέχρι σήμερα και τα μελλοντικά του σχέδια, αλλά και για το ρόλο της Διαμεσολάβησης στην επίλυση διαφορών.
Κατά κοινή ομολογία, το Συνέδριο παρείχε στους συμμετέχοντες γνώση, ενημέρωση, και προπάντων σφαιρική αντίληψη για την αγορά της Διαιτησίας, τις πρόσφατες εξελίξεις, καθώς και τις προκλήσεις του τομέα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη.
Στόχος του ISTAW είναι η προβολή της Διαιτησίας, και η καλλιέργεια σχετικής κουλτούρας, ως μεθόδου επίλυσης διαφορών στη γείτονα, αλλά και η προσέλκυση διαιτησιών από την ευρύτερη περιοχή
Η Τουρκία και η εναλλακτική επίλυση διαφορών
Κορυφαίο γεγονός Διαιτησίας έλαβε χώρα και στην Τουρκία, κατά την πρώτη εβδομάδα του Οκτωβρίου: η 4η έκδοση του ISTAW, Istanbul Arbitration Week. Η Κωνσταντινούπολη φιλοξένησε τη διοργάνωση, στην οποία συμμετείχαν κυρίως οι Τούρκοι νομικοί που ασχολούνται με τη διαιτησία, αλλά και πλείστοι όσοι διαιτητές από το εξωτερικό.
Στόχος του ISTAW είναι η προβολή της Διαιτησίας, και η καλλιέργεια σχετικής κουλτούρας, ως μεθόδου επίλυσης διαφορών στη γείτονα, αλλά και η προσέλκυση διαιτησιών από την ευρύτερη περιοχή. Και πράγματι: στο Συνέδριο υπήρξε σημαντική συμμετοχή χωρών της Μέσης Ανατολής, της Ασίας γενικότερα, ενώ δεν έλειπαν και εκπρόσωποι Ευρωπαϊκών χωρών, ιδίως της Βρετανίας.
Το συνέδριο διήρκησε σχεδόν μία εβδομάδα, και συνοδευόταν από παράλληλες εκδηλώσεις. Η ατζέντα του συμπεριλάμβανε θέματα όπως: «Future Trends in International Arbitration: What to Expect», «Energy Investment Arbitration and Climate Change», «Fraud and Corruption in International Arbitration: Navigating the Challenges in Disputes Involving State Parties», «The Growing Importance of Mediation: Cross-Border Commercial and Energy-Related Disputes», «New Horizons in E-Mobility: Innovations and the Power of Arbitration in Dispute Resolution», «Ιntegrating ESG Principles into Arbitration: The Next Frontier».
Ο κ. Μεϊδάνης εκπροσώπησε και σε αυτό το Συνέδριο τον ΕΟΔΙΔ, σχολιάζοντας πτυχές της ελληνικής και ενωσιακής προβληματικής ως προς το θέμα «Renewable Energy Revolution: Challenges and Opportunities in Arbitration». Το ζωηρό – διαδραστικό πάνελ της 1ης Οκτωβρίου, απαρτιζόταν από τους Τούρκους Aybars Yağız, Nihan Uslu Yigit, Rahmi Kopar, Berceste Elif Duranay, και Zeynep Kalayci, υπό τη συντονιστική μπαγκέτα του Σκωτσέζου Δικηγόρου και Διαιτητή Andrew Mackenzie.
Λίγα λόγια για τον ΕΟΔΙΔ
Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαμεσολάβησης και Διαιτησίας ιδρύθηκε το 2016, με τη συνδρομή περίπου 200 διακεκριμένων Διαιτητών και Διαμεσολαβητών και της ΝΟΜΙΚΗΣ ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗΣ, με στόχο να προσφέρει στη νομική και επιχειρηματική κοινότητα και την Ελληνική κοινωνία ένα πλήρες οργανωτικό και θεσμικό υπόβαθρο για την εξωδικαστική επίλυση – όλων των δεκτικών εξωδικαστικής επίλυσης – διαφορών, προς όφελος όλων, των εμπλεκόμενων μερών, των νομικών παραστατών τους και της Πολιτείας.