Το ΣτΕ έκρινε την ύπαρξη αποκλειστικής δικαιοδοσίας διαιτητικού δικαστηρίου επί διαφορών που αναφύονται από την εφαρμογή σύμβασης η οποία συνήφθη μεταξύ εταιρείας και Ελληνικού Δημοσίου (ΣτΕ 1915/2023).
Το ΣτΕ σε πρόσφατη απόφαση που εξέδωσε σημείωσε ότι, με τις διατάξεις του άρθρου 4 παρ. 4 του Ν 4171/1961 και του άρθρου 27 παρ. 1 της σύμβασης που έχει συναφθεί μεταξύ εταιρείας και του Ελληνικού Δημοσίου (ΝΔ 1211/1972) δημιουργείται αποκλειστική δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου επί των αναφυομένων εκ της εφαρμογής της σύμβασης διαφορών οι οποίες ανάγονται στην ερμηνεία των όρων αυτής και την έκταση των εξ αυτής δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, συμπεριλαμβανομένων και των φορολογικών διαφορών.
Μάλιστα, σε συνέχεια των ανωτέρω, το Ανώτατο Ακυρωτικό επεσήμανε ότι, από την έννοια της διάταξης του άρθρου 27 παρ. 9 της σύμβασης, που ορίζει περί της αποκλειστικότητας της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου, παρέπεται ότι η προσφυγή στο συγκεκριμένο δικαστήριο συνιστά, κατά τη σύμβαση, τον μόνο τρόπο τον οποίο η εταιρεία διαθέτει προκειμένου να προβάλει λόγους ακύρωσης της καταλογιστικής του φόρου πράξης που ανάγονται στην έννοια των διατάξεων της σύμβασης που ορίζουν το ειδικό προνομιακό φορολογικό καθεστώς της εταιρείας. Τούτο σημαίνει ότι η εταιρεία, αν δεν έχει προσφύγει στο διαιτητικό δικαστήριο κατά της πράξης του εις βάρος της καταλογισμού φόρου, δεν δύναται να προσφύγει σε διοικητικό δικαστήριο με αίτημα να κρίνει ότι ο καταλογισμός του φόρου αντιβαίνει σε διατάξεις της σύμβασης.
Περαιτέρω, η αποκλειστικότητα της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου σημαίνει ότι διοικητικό δικαστήριο το οποίο εκδικάζει προσφυγή της εταιρείας κατά πράξης καταλογιστικής φόρου στερείται δικαιοδοσίας να αποφανθεί επί λόγου της προσφυγής δια του οποίου αμφισβητείται, ως αντιβαίνων στη Σύμβαση, ο καταλογισμός του φόρου καθ’ εαυτόν, υποχρεούται δε να απορρίψει τον λόγο αυτόν ως απαραδέκτως προβαλλόμενο. Αν τυχόν, κατά παράβαση της υποχρέωσης αυτής, αποφανθεί επί του λόγου ερμηνεύοντας τη σύμβαση, η κρίση του θα έχει πραγματοποιηθεί καθ’ υπέρβαση δικαιοδοσίας και η απόφαση που θα εκδοθεί θα υπόκειται σε αναίρεση.
Έτσι, λοιπόν, το ΣτΕ έκανε δεκτή την αίτηση αναίρεσης της με αρ. 1149/2019 απόφασης του διοικητικού εφετείου Αθηνών καθότι έκρινε ότι το εφετείο μη νομίμως προέβη σε ερμηνεία των διατάξεων του άρθρου 10 της ένδικης σύμβασης, η οποία ανήκει αποκλειστικώς στη δικαιοδοσία του διαιτητικού δικαστηρίου.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Δικονομικά ζητήματα της συμφωνίας διαιτησίας και της δικαιοδοσίας του διαιτητικού δικαστηρίου
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Η αυτοτέλεια της ρήτρας διαιτησίας – Μια προσπάθεια για την αναγνώριση και την αυτονομία του ίδιου του θεσμού της διαιτησίας ως ισοδύναμου τρόπου απονομής δικαιοσύνης