Στη Βουλή κατατέθηκε το νομοσχέδιο του Υπουργείου Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών με τίτλο «Κύρωση Κώδικα εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας, καθώς και λοιπών εμμέσων φόρων».
Το προτεινόμενο σχέδιο Κώδικα αποτελεί κωδικοποίηση των διατάξεων δώδεκα συνολικά νομοθετημάτων περί φορολογίας, εκ των οποίων:
α) οι δέκα αφορούν σε κωδικοποίηση της νομοθεσίας περί έμμεσων φορολογιών επί των συναλλαγών του πεδίου εφαρμογής του Κώδικα Φορολογικής Διαδικασίας (ΚΦΔ, ν. 5104/2024, Α’ 58), και συγκεκριμένα:
αα) του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής (ν. 5135/2024, Α΄ 147), το οποίο αντικατέστησε το Τέλος Χαρτοσήμου (π.δ. της 28ης Ιουλίου 1931, Α΄ 239),
αβ) του φόρου στη συγκέντρωση κεφαλαίων (ν. 1676/1986, Α΄ 204),
αγ) του φόρου ασφαλίστρων (ν. 3492/2006, Α΄210),
αδ) του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση που διαδέχθηκε τον φόρο διαμονής (ν. 4389/2016, Α΄ 94),
αε) του τέλους συνδρομητών κινητής τηλεφωνίας (ν. 2579/1998, Α΄ 31),
αστ) του τέλους συνδρομητών σταθερής τηλεφωνίας (ν. 4389/2016, Α΄ 94),
αζ) του τέλους στη συνδρομητική τηλεόραση (ν. 4389/2016, Α΄ 94),
αη) του ειδικού φόρου ειδών πολυτελείας (ν. 3833/2010, Α΄40),
αθ) του τέλους διενέργειας παιγνίων με παιγνιόχαρτα (ν. 2515/1997, Α΄154) και αι) της εισφοράς δακοκτονίας (α.ν. 112/1967, Α΄ 147), και
β) οι λοιπές δύο αφορούν:
βα) σε κωδικοποίηση της νομοθεσίας περί του τέλους πλοίων αναψυχής και ημερόπλοιων (ν. 4211/2013, Α΄ 256) και
ββ) των τελών κυκλοφορίας (ν. 2367/1953 (Α’ 82), ν. 2948/2001 (Α’ 242), ν. 3986/2011 (Α’ 152), ν. 4850/2021 (Α’ 208), α.ν. 236/1967 (Α’ 238), ν.δ. 436/1974 (Α’ 153) κ.λπ.).
Επιλέχθηκε να μην συμπεριληφθούν στον παρόντα Κώδικα φορολογικές ρυθμίσεις οι οποίες, ενώ εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ΚΦΔ και έχουν τα χαρακτηριστικά των εμμέσων φόρων επί των συναλλαγών (όπως η εισφορά προστασίας του περιβάλλοντος του άρθρου 4 του ν. 4736/2020 (Α΄ 200), το τέλος ανακύκλωσης του άρθρου 80 του ν. 4819/2021 (Α΄ 129) και τα προξενικά τέλη), εντούτοις, αποτελούν μέρος ευρύτερων νομοθετικών ρυθμίσεων (χωρίς φορολογικό περιεχόμενο). Θεωρείται ότι η απόσπαση των φορολογικών ρυθμίσεων από τον κορμό των διατάξεων στις οποίες είναι ενταγμένες θα οδηγούσε στη διάσπαση της ενότητας των οικείων νομοθεσιών, ενώ, οι συγκεκριμένες φορολογικές ρυθμίσεις, αποσπώμενες, θα δημιουργούσαν κανονιστική αβεβαιότητα, αφού θα απαιτείτο η προσφυγή στις μη φορολογικές διατάξεις για την ερμηνεία και εφαρμογή τους.
Τα κωδικοποιούμενα με το παρόν νομοθετήματα, με την εξαίρεση, κυρίως, του Ψηφιακού Τέλους Συναλλαγής και του τέλους ανθεκτικότητας στην κλιματική κρίση που ενσωματώνουν πρόσφατες ρυθμίσεις, συνιστούν ιδιαίτερα παλαιά νομοθετήματα που χρονολογούνται ακόμη και στη δεκαετία του 1950 και έχουν υποβληθεί σε πολλαπλές τροποποιήσεις στο περιεχόμενό τους, είτε ευθέως μέσω μεμονωμένων ή και πιο συστηματικών αλλαγών, είτε εμμέσως μέσω της εισαγωγής αποσπασματικών ρυθμίσεων σε άλλα νομοθετήματα. Οι πολλαπλές τροποποιήσεις των διατάξεων είχαν ως χαρακτηριστικό ότι δεν λάμβαναν κατ’ ανάγκη υπόψη εάν, λόγω της νέας ρύθμισης επηρεάζονται άλλες διατάξεις αλληλένδετες με τις τροποποιούμενες διατάξεις ή αν έχουν συνολικά επίπτωση είτε στην ορολογία είτε και στη συνέπεια ή την ενότητα των ρυθμίσεων. Για τον λόγο αυτό στα εν λόγω νομοθετήματα διατηρούνται ρυθμίσεις που είναι πλέον ανενεργές, είτε διότι αντικαταστάθηκαν σιωπηρά από νεότερες διατάξεις, είτε διότι θεσπίστηκαν νεότερες διατάξεις χωρίς ρητή μνεία των καταργούμενων διατάξεων, είτε διότι έχουν καταργηθεί από νεότερες διατάξεις οι προϋποθέσεις και οι όροι εφαρμογής τους. Επιπλέον, τα τελευταία χρόνια έχει επέλθει σειρά από νομοθετικές αλλαγές σε νομοθετήματα πέρα από τα κωδικοποιούμενα, οι οποίες όμως επηρεάζουν τις ρυθμίσεις τους, όπως τροποποιήσεις στη νομοθεσία για τα ελληνικά λογιστικά πρότυπα (ν. 4308/2014, Α’ 251), οργανωτικές μεταβολές, εισαγωγή του ΚΦΔ, στο πεδίο εφαρμογής του οποίου εντάχθηκαν οι δέκα (10) εκ των δώδεκα (12) κωδικοποιούμενων φορολογιών, με πλέγμα διαδικαστικών ή και ουσιαστικών ρυθμίσεων. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να παρουσιάζονται στα κωδικοποιούμενα φορολογικά νομοθετήματα:
α) αναφορές σε όργανα και αρμοδιότητες που έχουν καταργηθεί ή τροποποιηθεί,
β) αναφορές σε διαδικασίες ή έννοιες που είτε είναι πλέον παρωχημένες είτε έχουν ενσωματωθεί με διαφορετικό περιεχόμενο σε νεότερες διατάξεις,
γ) αναφορές σε ουσιαστικές ρυθμίσεις και διαδικασίες που πλέον είναι ανενεργές, διότι έχουν διαφοροποιηθεί οι προϋποθέσεις και οι όροι εφαρμογής τους,
δ) διατήρηση στα κωδικοποιούμενα νομοθετήματα διατάξεων που έχουν εξαντλήσει το ρυθμιστικό τους περιεχόμενο, και οι οποίες δημιουργούν ρυθμιστική αβεβαιότητα.
Με βάση τα ανωτέρω δεδομένα η κωδικοποίηση των δώδεκα φορολογικών νομοθετημάτων είναι επιβεβλημένη προκειμένου να επικαιροποιηθεί και να βελτιωθεί η ποιότητα του ρυθμιστικού πλαισίου που διέπει τις επίμαχες φορολογίες και να διασφαλιστεί η εφαρμογή των σχετικών διατάξεων σε νομοθετικό περιβάλλον κατά το δυνατόν ασφαλές, προς διευκόλυνση της διοίκησης αλλά και για την ενημέρωση και προστασία των φορολογουμένων. Στο πλαίσιο αυτό, το παρόν σχέδιο Κώδικα έμμεσων φόρων το οποίο αποτελείται από 63 άρθρα κατανεμημένα σε δέκα (10) Βιβλία:
α) αποδίδει τις κωδικοποιούμενες διατάξεις κάθε φορολογίας (Βιβλίου), με κατά το δυνατόν εύληπτο και συστηματοποιημένο τρόπο και με αναδιάταξη, όπου απαιτείται, της δομής των παραγράφων, των περιπτώσεων και των εδαφίων, ώστε να αποδίδουν με σαφή και πιο κατανοητό τρόπο το νόημα των κανόνων που εισάγουν,
β) αίρει τις γλωσσικές ή ορολογικές ασυνέπειες ή τις αναντιστοιχίες στο περιεχόμενο επιμέρους ρυθμίσεων του ίδιου του νομοθετήματος που ρυθμίζει κάθε φορολογία,
γ) απαλείφει σειρά από διατάξεις του εκάστοτε υφιστάμενου φορολογικού νομοθετήματος είτε διότι έχουν καταργηθεί σιωπηρά από νεότερες είτε διότι πλέον ελλείπουν ή έχουν καταργηθεί ρητά οι προϋποθέσεις εφαρμογής τους,
δ) παραλείπει από την εισαγωγή στον Κώδικα διατάξεις που είτε λόγω της φύσης τους είτε λόγω του μεταβατικού τους χαρακτήρα έχουν εξαντλήσει το ρυθμιστικό τους περιεχόμενο,
ε) εναρμονίζει τη χρησιμοποιούμενη σε κάθε Βιβλίο του Κώδικα ορολογία με την ορολογία που απαντάται στον ΚΦΔ,
στ) προσαρμόζει την ονομασία των εμπλεκόμενων οργάνων της φορολογικής διοίκησης στην οργανωτική μεταβολή που επέφερε η σύσταση της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (Α.Α.Δ.Ε.) δυνάμει του ν. 4389/2016 (Α’ 94). Πρέπει να σημειωθεί ότι σημαντικό μέρος της εργασίας κωδικοποίησης των παλαιών νομοθετημάτων όπως των τελών κυκλοφορίας και της εισφοράς δακοκτονίας, αποτέλεσε η γλωσσική απόδοση του κειμένου των διατάξεων κατά τη μεταφορά τους στην νεοελληνική γλώσσα, μέσω της οποίας αποκαθίστανται η κατανόηση και η σύνδεση των ενδιαφερόμενων μερών με το περιεχόμενο της ρύθμισης. Τέλος, αναγκαία συνέπεια της παρούσας κωδικοποίησης αποτέλεσε και η αναρίθμηση υφιστάμενων παραγράφων ή και άρθρων κάθε φορολογικού νομοθετήματος (Βιβλίου) του Κώδικα. Δεν έχει γίνει αναρίθμηση μόνο στις περιπτώσεις που προκρίθηκε ότι αυτό θα μπορούσε να δυσχεράνει τη λειτουργία της φορολογικής διοίκησης και την προστασία των φορολογουμένων.
Βρείτε το ν/σ που κατατέθηκε στη Βουλή εδώ