Η νομοθεσία που συμφωνήθηκε την Παρασκευή θα διευκολύνει τους καταναλωτές να ζητούν επισκευή αντί για αντικατάσταση, καθιστώντας την πρόσβαση στις υπηρεσίες επισκευής ευκολότερη, ταχύτερη, διαφανή και ελκυστικότερη.
Η συμφωνία εφαρμόζεται σε όλα τα προϊόντα με προϋποθέσεις επισκευής σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, επιβάλλει υποχρέωση επισκευής στους κατασκευαστές προϊόντων με προδιαγραφές επισκευής, θεσπίζει ένα ευρωπαϊκό έντυπο πληροφοριών που παρέχει στους καταναλωτές βασικά δεδομένα σχετικά με την παρεχόμενη υπηρεσία επισκευής και ενοποιεί τις εθνικές πλατφόρμες πληροφοριών επισκευής σε μια ευρωπαϊκή ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Προτεραιότητα: επισκευή και επαναχρησιμοποίηση
Πολύ συχνά, όταν η ηλεκτρική σκούπα, το πλυντήριο πιάτων, η καφετιέρα ή οποιοδήποτε άλλο προϊόν χαλάει ή είναι ελαττωματικό, είναι ευκολότερο να το «ξεφορτωθείτε» και να αγοράσετε ένα καινούργιο παρά να το επισκευάσετε, ειδικά όταν έχει λήξει η νόμιμη εγγύηση. Η Οδηγία στην οποία συμφώνησαν την Παρασκευή οι συννομοθέτες δημιουργεί κίνητρα για τους καταναλωτές να παρατείνουν τη διάρκεια ζωής του προϊόντος με την επισκευή του, γεγονός που με τη σειρά του θα δώσει ώθηση στον τομέα των επισκευών, θα μειώσει τα απόβλητα και θα προωθήσει πιο βιώσιμα επιχειρηματικά μοντέλα.
Για να επιτευχθεί αυτό, η Οδηγία προτείνει ένα νέο σύνολο εργαλείων που θα καταστήσουν την επισκευή πιο ελκυστική για τους καταναλωτές. Αυτά περιλαμβάνουν:
- τη δυνατότητα των καταναλωτών να ζητούν από τους κατασκευαστές να επισκευάζουν προϊόντα που είναι τεχνικά επισκευάσιμα σύμφωνα με τη νομοθεσία της ΕΕ (π.χ. πλυντήρια ρούχων, ηλεκτρικές σκούπες ή κινητά τηλέφωνα)
- ένα ευρωπαϊκό έντυπο πληροφόρησης για την επισκευή, το οποίο οι επισκευαστές μπορούν να προσφέρουν στους καταναλωτές, με σαφείς πληροφορίες όπως οι συνθήκες επισκευής, ο χρόνος ολοκλήρωσης των εργασιών, οι τιμές, τα προϊόντα αντικατάστασης κ.λπ.
- μια Ευρωπαϊκή Διαδικτυακή Πλατφόρμα Επισκευών για τη διευκόλυνση της εύρεσης συνεργατών μεταξύ καταναλωτών και επισκευαστών
- παράταση 12 μηνών της περιόδου εγγύησης του πωλητή μετά την επισκευή ενός προϊόντος
Κύρια στοιχεία της συμφωνίας
Η προσωρινή συμφωνία στην οποία κατέληξαν το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο διατηρεί το δικαίωμα του καταναλωτή να επιλέγει μεταξύ επισκευής και αντικατάστασης όταν ένα προϊόν είναι χαλασμένο ή ελαττωματικό. Η συμφωνία υποστηρίζει επίσης τους γενικούς στόχους της Οδηγίας, αλλά εισάγει ορισμένες βελτιώσεις όσον αφορά το πεδίο εφαρμογής, την υποχρέωση επισκευής, το περιεχόμενο του εντύπου πληροφόρησης, την ηλεκτρονική πλατφόρμα.
Πεδίο εφαρμογής
Η προσωρινή συμφωνία διατηρεί το πεδίο εφαρμογής της οδηγίας στα προϊόντα για τα οποία η νομοθεσία της ΕΕ προβλέπει απαιτήσεις επισκευασιμότητας (π.χ. πλυντήρια ρούχων, πλυντήρια πιάτων, ψυγεία ή ηλεκτρικές σκούπες). Στο μέλλον, η Επιτροπή μπορεί να εισαγάγει απαιτήσεις επισκευασιμότητας για νέα προϊόντα, μέσω του Κανονισμού για τον οικολογικό σχεδιασμό, τα οποία στη συνέχεια θα προστεθούν στον κατάλογο των προϊόντων που καλύπτονται από την Οδηγία R2R.
Η συμφωνία υποχρεώνει τους κατασκευαστές να παρέχουν πληροφορίες σχετικά με τα ανταλλακτικά στον ιστότοπό τους, να τα διαθέτουν σε όλα τα μέρη στον τομέα των επισκευών σε εύλογο κόστος και να απαγορεύουν πρακτικές που εμποδίζουν τη χρήση μεταχειρισμένων ή τρισδιάστατα εκτυπωμένων ανταλλακτικών από ανεξάρτητους επισκευαστές.
Υποχρέωση επισκευής και ελευθερία επιλογής
Το κείμενο που συμφωνήθηκε απαιτεί από τους κατασκευαστές να πραγματοποιούν τις απαραίτητες επισκευές εντός εύλογου χρονικού διαστήματος και, εφόσον η υπηρεσία δεν παρέχεται δωρεάν, τότε θα πρέπει να ορίζουν εύλογη τιμή, ώστε οι καταναλωτές να ενθαρρύνονται να επιλέγουν την επισκευή. Ωστόσο, η συμφωνία διατηρεί επίσης το δικαίωμα των καταναλωτών να επιλέγουν μεταξύ επισκευής και αντικατάστασης για ελαττωματικά προϊόντα εντός της περιόδου ευθύνης του πωλητή που περιλαμβάνεται στην εγγύηση. Εάν ο καταναλωτής επιλέξει την επισκευή του αγαθού, η περίοδος εγγύησης του πωλητή θα παραταθεί κατά 12 μήνες από τη στιγμή που το προϊόν επιδιορθωθεί. Η περίοδος αυτή μπορεί να παραταθεί περαιτέρω από τα κράτη μέλη, εφόσον το επιθυμούν.
Για να μειωθεί η γραφειοκρατία για τους επισκευαστές (ιδίως τους μικρούς), η παροχή ενός ευρωπαϊκού τυποποιημένου εντύπου είναι προαιρετική. Ωστόσο, εάν οι επισκευαστές παρέχουν το έντυπο στον καταναλωτή, οι όροι που καθορίζονται στο έντυπο θα είναι δεσμευτικοί για αυτούς. Το έντυπο πρέπει να παρέχεται δωρεάν, αν και μπορεί να ζητηθεί από τον καταναλωτή να καταβάλει το κόστος της διαγνωστικής υπηρεσίας. Οι βασικές πληροφορίες που περιλαμβάνονται στο έντυπο θα ισχύουν για 30 ημερολογιακές ημέρες, αλλά ο καταναλωτής και ο επισκευαστής μπορούν να συμφωνήσουν να παρατείνουν την περίοδο αυτή.
Τέλος, η συμφωνία που επιτεύχθηκε προτείνει τη δημιουργία μιας ευρωπαϊκής διαδικτυακής πλατφόρμας επισκευής που θα σχεδιάζεται και θα λειτουργεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, αντί για 27 εθνικές πλατφόρμες. Στόχος της πλατφόρμας είναι να καταστήσει διαθέσιμες για τους καταναλωτές τις διάφορες υπηρεσίες επισκευής σε επίπεδο ΕΕ, αλλά και διασυνοριακά και σε κάθε κράτος μέλος. Ως εκ τούτου, η πλατφόρμα της ΕΕ θα διαθέτει τμήματα για κάθε κράτος μέλος, με πληροφορίες που θα προέρχονται επίσης από εθνικές πλατφόρμες επισκευής, είτε δημόσιες είτε ιδιωτικές.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Δίκαιο πώλησης καταναλωτικών αγαθών
Δείτε το σχετικό Σεμινάριο: Το νέο δίκαιο πώλησης μετά τις τροποποιήσεις του Ν 4967/2022
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Το νέο δίκαιο πώλησης του ΑΚ μετά τον Ν 4967/2022 – Επισκόπηση των βασικών ρυθμίσεων υπό το πρίσμα του ιστορικού νομοθέτη