Ο αγοραστής δεν προβαίνει πολύ συχνά στην απαιτούμενη μεταβίβαση του οχήματος ενώπιον της αρμόδιας αρχής, με αποτέλεσμα, ναι μεν ο πωλητής να έχει πωλήσει το όχημα στον αγοραστή και να μη τελεί πλέον υπό τη φυσική εξουσία του, πλην όμως παραμένει τυπικά κύριος του οχήματος.
Εκατοντάδες πολίτες αντιμετωπίζουν το φάσμα της μη ολοκληρωμένης μεταβίβασης οχημάτων, το οποίο στην πράξη ανακύπτει ως εξής: Ο ιδιοκτήτης του οχήματος αναρτά συνήθως μία αγγελία στο διαδίκτυο για την πώληση του οχήματός του και κάποια στιγμή εμφανίζεται ενδιαφερόμενος (ο οποίος στην πράξη έρχεται πολύ συχνά και από άλλη πόλη), με αποτέλεσμα να οριστεί ραντεβού για τα περαιτέρω (εξέταση του οχήματος, εξόφληση του τιμήματος κ.λπ.). Εφόσον το ραντεβού καταλήξει σε συμφωνία αγοραπωλησίας, ο αγοραστής εξοφλεί το τίμημα στον πωλητή, ο οποίος παραδίδει στον αγοραστή το όχημα με τα κλειδιά του, την άδεια κυκλοφορίας, το ΚΤΕΟ κ.λπ. και παράλληλα του χορηγεί συνήθως και σχετική υπεύθυνη δήλωση – εξουσιοδότηση για να ολοκληρώσει μόνος του ο αγοραστής τη διαδικασία της μεταβίβασης ενώπιον της αρμόδιας αρχής. Ωστόσο, για διάφορους λόγους (μεταγενέστερη βλάβη του οχήματος, αμέλεια ή οικονομική αδυναμία του αγοραστή, κ.λπ.) ο αγοραστής δεν προβαίνει πολύ συχνά στην απαιτούμενη μεταβίβαση του οχήματος ενώπιον της αρμόδιας αρχής, με αποτέλεσμα, ναι μεν ο πωλητής να έχει πωλήσει το όχημα στον αγοραστή και να μη τελεί πλέον υπό τη φυσική εξουσία του, πλην όμως παραμένει τυπικά κύριος του οχήματος, χωρίς καν να ξέρει που βρίσκεται το εν λόγω όχημα, ενώ δεν αποκλείεται να έχει χάσει και τα ίχνη του αγοραστή.
Το γεγονός ότι, μετά την αγοραπωλησία του οχήματος και την παράδοσή του στον αγοραστή, παραμένει τυπικά κύριος ο πωλητής του οχήματος, λόγω της μη ολοκληρωμένης μεταβίβασης του οχήματος, έχει σημαντικές συνέπειες και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τον πωλητή. Ειδικότερα, ο πωλητής είναι ο μόνος υπεύθυνος για την πληρωμή των τελών κυκλοφορίας κάθε έτους (παρόλο που έχει πωλήσει το όχημα, το οποίο δεν τελεί πλέον στην κατοχή του), ενώ, αν λήξει και το ασφαλιστήριο συμβόλαιο του οχήματος, δεν αποκλείεται να του επιβληθεί σχετικό πρόστιμο και λοιπές διοικητικές κυρώσεις (όπως αφαίρεση της άδειας κυκλοφορίας, άδειας ικανότητας οδηγού και πινακίδων), λόγω του γεγονότος ότι το εν λόγω όχημα εμφανίζεται σε κυκλοφορία, παρόλο που είναι ανασφάλιστο.
Περαιτέρω, αν τυχόν επιβληθεί οποιοδήποτε πρόστιμο για το εν λόγω όχημα λόγω παραβάσεων του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας (π.χ. λόγω παράνομης στάθμευσης, κ.λπ.), μοναδικός υπεύθυνος είναι και πάλι ο πωλητής, καθότι εμφανίζεται τυπικά ως ιδιοκτήτης του, ενώ σε περίπτωση που το εν λόγω όχημα εμπλακεί σε τροχαίο ατύχημα, εκτός από τον οδηγό, ευθύνεται αστικά για την πληρωμή αποζημίωσης στον έτερο οδηγό και ο πωλητής και τέλος, αν τυχόν το εν λόγω όχημα εμπλακεί σε οποιαδήποτε έκνομη ενέργεια (π.χ. ληστεία, διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, κ.λπ.), δημιουργούνται σοβαρά ζητήματα και για τον ιδιοκτήτη. Από τα πιο πάνω δεδομένα γίνεται απολύτως σαφές ότι η μη ολοκληρωμένη μεταβίβαση οχήματος μπορεί να έχει σημαντικές συνέπειες και εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για τον πωλητή, ο οποίος, αν και έχει πουλήσει το όχημά του, έχει εισπράξει το τίμημα της αγοραπωλησίας και δεν τελεί πλέον υπό την φυσική εξουσία του εν λόγω οχήματος, μπορεί να βρεθεί σε πολύ δύσκολη θέση, με δυσβάσταχτα οικονομικά ή/και νομικά βάρη.
Πώς αντιμετωπίζεται αυτή η κατάσταση; Η μη ολοκληρωμένη μεταβίβαση οχήματος ήταν πταίσμα. Ωστόσο, μετά τις αλλαγές που έλαβαν χώρα το 2019 στον ΠΚ, καταργήθηκαν τα πταίσματα, με αποτέλεσμα η μη ολοκληρωμένη μεταβίβαση οχήματος να μην είναι πλέον ποινικό αδίκημα και να μην χωρεί η υποβολή έγκλησης/μήνυσης. Ωστόσο, ο πωλητής μπορεί να προσέλθει στην αρμόδια αστυνομική αρχή και να δηλώσει το γεγονός της μη ολοκληρωμένης μεταβίβασης οχήματος, ώστε να γίνει σχετική εγγραφή στα ηλεκτρονικά συστήματα της αστυνομίας και σε ενδεχόμενο έλεγχο του εν λόγω οχήματος, να κινηθούν οι νόμιμες διαδικασίες. Περαιτέρω, ο πωλητής με το έγγραφο που θα εξασφαλίσει από τις αρμόδιες αστυνομικές αρχές περί μη ολοκληρωμένης μεταβίβασης του οχήματος, μπορεί να προσέλθει στην αρμόδια φορολογική αρχή και να δηλώσει την ακινησία του εν λόγω οχήματος, λόγω μη ολοκληρωμένης μεταβίβασής του, δίνοντας αντίγραφο του εγγράφου της αστυνομίας, ώστε να παύσει να χρεώνεται από εκείνο το χρονικό σημείο και έπειτα με τα τέλη κυκλοφορίας του εν λόγω οχήματος και τέλος πρέπει να απευθυνθεί σε δικηγόρο, ώστε, αφού μελετήσει την υπόθεση και λάβει τα απαραίτητα στοιχεία, να ασκήσει σχετική αγωγή περί καταδίκης σε δήλωση βούλησης έναντι του αγοραστή και δια της δικαστικής αποφάσεως που θα εκδοθεί, μόλις καταστεί απρόσβλητη, να ολοκληρώσει ο πωλητής την μεταβίβαση του εν λόγω οχήματος, χωρίς την σύμπραξη του αγοραστή, η οποία θα αναπληρώνεται από τη δικαστική απόφαση. Η δικαστική διαδικασία δεν είναι ιδιαίτερα χρονοβόρα, ιδίως στα Δικαστήρια της επαρχίας.
Ενδεικτικές σχετικές δικαστικές αποφάσεις, είναι η υπ’ αριθ. 4734/2018 απόφαση του Ειρηνοδικείου Αθηνών, αδημ., η υπ’ αριθ. 49/2020 απόφαση του Ειρηνοδικείου Ιλίου, ΤΝΠ ΙΣΟΚΡΑΤΗΣ, η υπ’ αριθ. 106/2023 απόφαση του Ειρηνοδικείου Πειραιά, αδημ., η υπ’ αριθ. 26/2024 απόφαση του Ειρηνοδικείου Πειραιά, αδημ., η υπ’ αριθ. 23/2024 απόφαση του Ειρηνοδικείου Περιστερίου, αδημ. και η υπ’ αριθ. 63/2024 απόφαση του Ειρηνοδικείου Ιλίου, αδημ., δυνάμει των οποίων έγιναν δεκτές σχετικές αγωγές για καταδίκη σε δήλωση βουλήσεων των αγοραστών να προβούν ενώπιον των αρμόδιων αρχών στις απαιτούμενες ενέργειες για τη μεταβίβαση οχημάτων που δεν είχε ολοκληρωθεί η μεταβίβασή τους και με τη χρήση των εν λόγω δικαστικών αποφάσεων οι πωλητές ολοκλήρωσαν, χωρίς τη σύμπραξη των αγοραστών, τη διαδικασία μεταβίβασης των εν λόγω οχημάτων, ξεμπλέκοντας οριστικά.
* Ο κ. Σωκράτης Τσαχιρίδης είναι Δικηγόρος, υπ. Διδάκτωρ Νομικής ΑΠΘ, κάτοχος ΜΔ από το Πάντειο Πανεπιστήμιο, Διαμεσολαβητής καθώς και Εκπαιδευτής Διαμεσολαβητών.