Η Google έχασε την νομική μάχη εναντίον της ιταλικής αρχής ανταγωνισμού στην υπόθεση C-233/23, καθώς το δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης έκρινε ότι ο τεχνολογικός κολοσσός καταχράστηκε τη δεσπόζουσα θέση του στην αγορά, αποκλείοντας την εφαρμογή ηλεκτροκίνησης της Enel , JuicePass, από το Android Auto.
Το 2018, η Enel, ο ιταλικός ηγέτης φόρτισης ηλεκτρικών οχημάτων έθεσε σε κυκλοφορία στην Ιταλία την εφαρμογή JuicePass, η οποία παρέχει στους οδηγούς τη δυνατότητα να εντοπίζουν σταθμούς επαναφόρτισης για τα ηλεκτρικά τους οχήματα και να προβαίνουν σε σχετική κράτηση. Προκειμένου να διευκολυνθεί η πλοήγηση προς τους σταθμούς αυτούς, η Enel ζήτησε από τη Google να καταστήσει την εφαρμογή συμβατή με την πλατφόρμα Android Auto, το σύστημα της Google που παρέχει τη δυνατότητα πρόσβασης, απευθείας στην οθόνη των αυτοκινήτων, σε εφαρμογές εγκατεστημένες στα έξυπνα τηλέφωνα. Το αίτημα της Enel εξηγείται από το ότι, χάρη στα templates (πρότυπα) που παρέχει η Google, τρίτοι προγραμματιστές μπορούν όντως να προσαρμόζουν τις εφαρμογές τους στην Android Auto.
Η Google αρνήθηκε να προβεί στις αναγκαίες ενέργειες προκειμένου να διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα της JuicePass με την Android Auto, επικαλούμενηανησυχίες για την ασφάλεια και την απουσία κατάλληλου προτύπου εφαρμογής ως λόγους για την απόρριψη της πρόσβασης. Η ιταλική Αρχή προστασίας του ανταγωνισμού και της αγοράς (AGCM) επέβαλε στη Google πρόστιμο άνω των 102 εκατομμυρίων ευρώ, κρίνοντας ότι η συμπεριφορά της συνιστούσε κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Η Google προσέβαλε την απόφαση αυτή ενώπιον του ιταλικού Συμβουλίου της Επικρατείας, το οποίο υπέβαλε αίτηση προδικαστικής απόφασης στο Δικαστήριο.
Η ιταλική αρχή ανταγωνισμού είχε επιβάλει πρόστιμο 102 εκατομμυρίων ευρώ (106,7 εκατομμυρίων δολαρίων) στη Google το 2021, λόγω του αποκλεισμού της εφαρμογής JuicePass, η οποία επιτρέπει στους οδηγούς ηλεκτρικών οχημάτων να εντοπίζουν και να χρησιμοποιούν σταθμούς φόρτισης. Η Google είχε επικαλεστεί ανησυχίες για την ασφάλεια και την απουσία κατάλληλου προτύπου εφαρμογής ως λόγους για την απόρριψη της πρόσβασης επικαλεστεί ανησυχίες για την ασφάλεια και την απουσία κατάλληλου προτύπου εφαρμογής ως λόγους για την απόρριψη της πρόσβασης.
Μετά την έφεση της Google, το Συμβούλιο της Επικρατείας της Ιταλίας ζήτησε διευκρινίσεις από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (CJEU), το οποίο τάχθηκε υπέρ της ιταλικής ρυθμιστικής αρχής.
Το δικαστήριο αποφάνθηκε ότι η άρνηση κατέχουσας δεσπόζουσα θέση επιχείρησης η οποία έχει αναπτύξει ψηφιακή πλατφόρμα να διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα της πλατφόρμας αυτής με εφαρμογή την οποία έχει αναπτύξει τρίτη επιχείρηση μπορεί να συνιστά κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης.
Η εν λόγω κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης δεν περιορίζεται μόνον στην περίπτωση κατά την οποία η πλατφόρμα είναι απαραίτητη για την άσκηση της δραστηριότητας του αιτούντος πρόσβαση. Είναι δυνατόν να υφίσταται και όταν, όπως φαίνεται να συμβαίνει στην υπό κρίση περίπτωση, η κατέχουσα δεσπόζουσα θέση επιχείρηση δεν ανέπτυξε την πλατφόρμα αποκλειστικώς για τις ανάγκες της δικής της δραστηριότητας, αλλά με την προοπτική να επιτραπεί σε τρίτες επιχειρήσεις να τη χρησιμοποιούν, η δε πλατφόρμα δεν είναι απαραίτητη για την εμπορική εκμετάλλευση εφαρμογής που έχει αναπτύξει μια τέτοια τρίτη επιχείρηση, αλλά δύναται να καταστήσει την εφαρμογή ελκυστικότερη για τους καταναλωτές.
Η άρνηση πρόσβασης μπορεί να παράγει αποτελέσματα αντίθετα στους κανόνες του ανταγωνισμού ακόμη και αν η τρίτη επιχείρηση που ανέπτυξε την εφαρμογή και οι ανταγωνιστές της παρέμειναν ενεργοί στην αγορά στην οποία εμπίπτει η εφαρμογή αυτή και ενίσχυσαν τη θέση τους εντός της εν λόγω αγοράς, χωρίς να επωφελούνται της διαλειτουργικότητας με την πλατφόρμα. Πρέπει, συναφώς, να εκτιμηθεί αν η άρνηση ήταν ικανή να παρακωλύσει τη διατήρηση ή την ανάπτυξη του ανταγωνισμού στη σχετική αγορά, λαμβανομένων υπόψη όλων των κρίσιμων πραγματικών περιστάσεων.
Η άρνηση κατέχουσας δεσπόζουσα θέση επιχείρησης να διασφαλίσει τη διαλειτουργικότητα μεταξύ εφαρμογής και ψηφιακής πλατφόρμας μπορεί να δικαιολογηθεί λόγω της ανυπαρξίας προτύπου για την κατηγορία των σχετικών εφαρμογών, εφόσον η παροχή της διαλειτουργικότητας μέσω του εν λόγω προτύπου θα έθετε σε κίνδυνο την ακεραιότητα της πλατφόρμας ή την ασφάλεια της χρήσης της, ή ακόμη εφόσον θα ήταν αδύνατο, για άλλους τεχνικούς λόγους, να διασφαλιστεί η διαλειτουργικότητα χάρη στην εκπόνηση του προτύπου.
Εντούτοις, αν αυτό δεν συμβαίνει, η κατέχουσα δεσπόζουσα θέση επιχείρηση υποχρεούται να εκπονήσει ένα τέτοιο πρότυπο εντός εύλογης προθεσμίας και, ενδεχομένως, έναντι προσήκοντος οικονομικού ανταλλάγματος. Στο πλαίσιο αυτό, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη οι ανάγκες της τρίτης επιχείρησης που ζήτησε την εκπόνηση του προτύπου, το πραγματικό κόστος της εκπόνησης και το δικαίωμα της κατέχουσας δεσπόζουσα θέση επιχείρησης να αποκομίσει προσήκον κέρδος από αυτήν.
Η υπόθεση αυτή αποτελεί ακόμη ένα πλήγμα για τη Google στην Ευρώπη, όπου οι ρυθμιστικές αρχές υιοθετούν όλο και αυστηρότερη στάση απέναντι στις πρακτικές των μεγάλων τεχνολογικών κολοσσών.