Την υπέρβαση εξουσίας κατά την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 8 παρ. 4 του Ν 5002/2022 (A’ 228/09.12.2022), ως προς τη χρονική διάρκεια της άρσης του απορρήτου των επικοινωνιών και τις προϋποθέσεις παράτασής της, διαπίστωσε η πλήρης Ποινική Ολομέλεια του Αρείου Πάγου σε Συμβούλιο. Το προσβαλλόμενο στην υπό κρίση υπόθεση βούλευμα, είχε κάνει δεκτή την άρση του απορρήτου κατά τη διενέργεια κύριας ανάκρισης για την πράξη της κατοχής και εμπορίας πιστολιών και περιστρόφων, με σκοπό τη διάθεσή του σε τρίτους για διάπραξη κακουργήματος. Ειδικότερα, διατάχθηκε η άρση του τηλεφωνικού απορρήτου για συσκευή κινητού τηλεφώνου και των εντός αυτής αναφερόμενων κάρτας μνήμης και κάρτας sim, καθώς υπήρχαν σοβαρές ενδείξεις ενοχής και δυσχέρεια διακρίβωσης του εγκλήματος.
Η γνώμη της μειοψηφίας
Ερμηνεύοντας τις συνταγματικές διατάξεις και τη νομολογία του ΕΔΔΑ για την προστασία του απορρήτου της επικοινωνίας, της ιδιωτικής ζωής και για την ελευθερία της έκφρασης, αλλά και την εσωτερική νομοθεσία που εκδόθηκε σε συμμόρφωση προς ευρωπαϊκές οδηγίες για την επεξεργασία των προσωπικών δεδομένων, η μειοψηφία εξέτασε τη βούληση του εθνικού νομοθέτη και την προστατευτική εμβέλεια του Συντάγματος και των εσωτερικών νομοθετικών ρυθμίσεων ως προς τα εξωτερικά στοιχεία-μεταδεδομένα των επικοινωνιών.
Κατά το σκεπτικό που αναπτύχθηκε, τα στοιχεία επικοινωνίας, δηλαδή το περιεχόμενο (ηλεκτρονικά μηνύματα, φωτογραφίες, βίντεο) και τα εξωτερικά στοιχεία – μεταδεδομένα των επικοινωνιών δεν προστατεύονται από το απόρρητο, αλλά θα μπορούσαν, ως εξοπλισμός, να κατασχεθούν και να ερευνηθούν, κατά την ανακριτική διαδικασία, σύμφωνα με τον ΚΠΔ και με παράλληλη τήρηση των προϋποθέσεων της Οδηγίας (ΕΕ) 2016/680 και του Ν 4624/2019 (Δ’ Κεφάλαιο), χωρίς να απαιτείται η τήρηση των διατάξεων για άρση του απορρήτου των επικοινωνιών και άνευ χρονικού περιορισμού. Σύμφωνα με τη θέση που υποστηρίχθηκε, η άρση του απορρήτου για τα υπό κρίση εξωτερικά στοιχεία επικοινωνίας, ως αναγόμενα στο παρελθόν, δεν διενεργείται διαδοχικά ανά δίμηνο, αλλά μπορεί να επιβάλλεται εξαρχής για όλη την αναγκαία χρονική περίοδο, μέχρι τη μέγιστη χρονική διάρκεια, που υποχρεούνται να διατηρούν οι πάροχοι τηλεπικοινωνιών μεταδεδομένα, ήτοι αυτή των δώδεκα (12) μηνών και όχι μόνο των δέκα (10) μηνών. Έτσι, προτάθηκε η απόρριψη του λόγου αναίρεσης για υπέρβαση εξουσίας ως αβάσιμου.
Αναίρεση υπέρ του Νόμου
Ο Άρειος Πάγος τελικώς έκρινε ότι η άρση του απορρήτου, ως προς τα εξωτερικά στοιχεία της επικοινωνίας αυτής, για το παρελθόν, εφάπαξ, ήταν παράνομη διότι α) υπερέβαινε το χρονικό διάστημα των δύο (2) μηνών που ορίζει ο Ν 5002/2022 (A’ 228/09.12.2022) στην παρ. 4 του άρθρου 8 και β) δεν προέκυπταν λόγοι εξακολούθησης της άρσης πέραν του πρώτου διμήνου. Θεωρήθηκε βάσιμος ο λόγος αναίρεσης για υπέρβαση εξουσίας και το βούλευμα αναιρέθηκε κατά πλειοψηφία υπέρ του Νόμου.
Δείτε τη δικαστική απόφαση στην Qualex: ΣυμβΑΠ Ολ (Ποιν) 4/2024