Η Ριζάρειος Εκκλησιαστική Σχολή, ένα από τα μεγαλύτερα ενεργά Εθνικά Κληροδοτήματα της Ελλάδας, «αποκαλύπτεται» στο ευρύ κοινό, αξιοποιώντας τη δύναμη της Τεχνολογίας: Νομικά έγγραφα, παλαίτυπα, χειρόγραφες επιστολές, βασιλικά διατάγματα, φύλλα της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως, έργα τέχνης, μοναδικά αντικείμενα. Η ψηφιοποίηση του πολύτιμου αρχείου του Μάνθου και Γεωργίου Ριζάρη, εφοπλιστών, με καταγωγή από το Μονοδένδρι Ζαγορίου του νομού Ιωαννίνων, δίνει τη δυνατότητα πρόσβασης σε ένα θησαυρό, που δημιουργεί σημαντική προστιθέμενη αξία στην Έρευνα και την Εκπαίδευση, στο όνομα του Πολιτισμού της χώρας. Με κολοσσιαία περιουσία από εμπορικές επιχειρήσεις, την οποία διέθεσαν εξ ολοκλήρου στο ελληνικό έθνος για την ανασυγκρότηση του νεοσύστατου ελληνικού κράτους, οι Ριζάρηδες είχαν στην κατοχή τους πλουσιότατο αρχείο, με υλικό από την προεπαναστατική περίοδο στην Ελλάδα, και πυρήνα την αλληλογραφία τους με μέλη της Φιλικής Εταιρείας – και όχι μόνο. Στις ηχηρές υπογραφές συγκαταλέγονται, δε, αυτές του Αδαμάντιου Κοραή και του Αλέξανδρου Υψηλάντη.
Το Ψηφιακό Αποθετήριο συλλογών της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής φιλοξενεί πλέον περισσότερα από 47.000 αναζητήσιμα τεκμήρια, με 400.000 λήψεις σε διάδραση με τον χρήστη. Το έργο χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ 2021-2027, στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Ψηφιακός Μετασχηματισμός», καθώς και το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, από εθνικούς πόρους. Το κόστος του αγγίζει το ένα εκατομμύριο ευρώ, με φορέα χρηματοδότησης το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων, υπό τον Κυριάκο Πιερρακάκη.
Δείτε, ενδεικτικά, τα εξής έγγραφα:
Τη χειρόγραφη Διαθήκη του Γεωργίου Ριζάρη.
Χειρόγραφη επιστολή του Αλέξανδρου Υψηλάντη προς τον Μάνθο Ριζάρη. Είναι γραμμένη στην Οδησσό την 1η Σεπτεμβρίου 1820, και έχει ενδιαφέρον ο γραφικός χαρακτήρας του συντάκτη της.
Τους επαίνους του Αδαμάντιου Κοραή προς τον Γεώργιο Ριζάρη, για την απόφαση των δυο αδελφών να προσφέρουν την περιουσία τους στο έθνος.
Δημόσιο έγγραφο του 1882, με λογότυπο Βασίλειον της Ελλάδος.
Οι Ριζάρηδες και το πολιτιστικό απόθεμα
Οι Ριζάρηδες, ξενιτεύτηκαν από τα παιδικά τους χρόνια στη Ρωσία, όπου προηγουμένως, στήριξαν ενεργώς την Φιλική Εταιρεία και τον αγώνα της Ελληνικής Επανάστασης, με μεγάλα χρηματικά ποσά κατά την περίοδο 1814-1824. Ο Μάνθος Ριζάρης, υπήρξε μάλιστα, από τα πρώτα μέλη της Φιλικής Εταιρείας και ήταν γνωστός στους Φιλικούς με το συνθηματικό όνομα «Πρόθυμος».
Το 1837, όταν ο Γεώργιος Ριζάρης ήρθε στην Αθήνα και συνέταξε τη διαθήκη του, έγινε σταδιακά πραγματικότητα το σχέδιο των δυο αδελφών: η ίδρυση της ομώνυμης Εκκλησιαστικής Σχολής, η οποία στην εποχή της, μαζί με το Εθνικό Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο, τη Σχολή Ευελπίδων και το Αρσάκειο, αποτελούσαν τα μεγαλύτερα εκπαιδευτικά ιδρύματα της χώρας.
Το πολιτιστικό απόθεμα της Ριζαρείου περιλαμβάνει, εκτός από τα έγγραφα του Αρχείου, διαδραστικές εφαρμογές που αφορά τις εξής ενότητες:
Προσωπογραφίες, συνυφασμένες με την ίδια την ιστορία του Ιδρύματος από το 1844 έως και σήμερα.
Ολογράμματα, τα οποία αναδεικνύουν την ιστορία του Ιδρύματος με ευρηματική τρισδιάστατη αναπαράσταση επιλεγμένων τεκμηρίων από τους «θησαυρούς» της Ριζαρείου Εκκλησιαστικής Σχολής.
VR Ψηφιακό Μουσείο: μέσω της εικονικής περιήγησης (VR) δίνεται η δυνατότητα δημιουργίας περιοδικών ψηφιακών εκθέσεων.
Αργαλειός, όπου αναδεικνύεται η υφαντική τέχνη και τα χειροτεχνήματα, συνυφασμένα με το παρελθόν και το μέλλον των Ζαγοροχωρίων.
Ζαγορίσια Αρχιτεκτονική με την οποία προβάλλεται το Ριζάρειο Εκθεσιακό Κέντρο, με τρισδιάστατες ψηφιακές αναπαραστάσεις αρχιτεκτονικών μελών.
AR Συλλογή Βοτάνων Βίκου όπου παρουσιάζεται συλλογή, αποτελούμενη από 1.240 διαφορετικά είδη φυτών, του δασκάλου και φυσιοδίφη Κώστα Λαζαρίδη, που μέσω της επαυξημένης πραγματικότητας ταξιδεύουν το κοινό στον Βίκο.
