Ο Νόμος 5076/2023 έφερε ουσιαστικές αλλαγές στη λειτουργία του Ελληνικού Κτηματολογίου, κάνοντας το σύστημα πιο απλό, γρήγορο και φιλικό προς τον πολίτη. Με έμφαση στην ψηφιοποίηση και τη διαφάνεια, ο νόμος διευκολύνει τη διόρθωση λαθών, επιταχύνει τις διαδικασίες καταχώρισης και ενισχύει την προστασία της ιδιοκτησίας, με στόχο τη διευκόλυνση των πολιτών και των επαγγελματιών του χώρου.
Μετά τη λήξη των προθεσμιών στις 30 Νοεμβρίου 2024, το Ελληνικό Κτηματολόγιο έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα στοιχεία, το ποσοστό κτηματογράφησης έχει φτάσει το 52% και αναμένεται να ξεπεράσει το 75% έως το τέλος Φεβρουαρίου 2025.
Παράταση προθεσμιών για διόρθωση πρώτων εγγραφών
Με το άρθρο 5 του Ν. 5076/2023, η προθεσμία για την άσκηση αγωγών διόρθωσης πρώτων εγγραφών παρατάθηκε έως τις 30 Νοεμβρίου 2024. Ο Ν. 5160/2024 έρχεται να επεκτείνει αυτή την προθεσμία, ορίζοντας ότι η δυνατότητα διόρθωσης παρατείνεται για ένα έτος από τη δημοσίευση απόφασης του Διοικητικού Συμβουλίου του «Ελληνικού Κτηματολογίου», η οποία θα σημάνει την πλήρη εφαρμογή του συστήματος Κτηματολογίου σε όλη την Ελλάδα.
Απλοποίηση και Επιτάχυνση της Διόρθωσης Προδήλων Σφαλμάτων
Μία από τις σημαντικότερες τροποποιήσεις αφορά τη διαδικασία διόρθωσης προδήλων σφαλμάτων. Ο νέος νόμος καθιστά υποχρεωτική τη διόρθωση όταν πρόκειται για λανθασμένα ή ελλιπή στοιχεία μεταγραφής ή εγγραφής τίτλων κτήσης. Επιπλέον, δίνεται η δυνατότητα στον Προϊστάμενο του Κτηματολογικού Γραφείου να προχωρά σε διορθώσεις αυτεπάγγελτα, χωρίς την ανάγκη υποβολής αίτησης από τον ενδιαφερόμενο, εφόσον τα απαιτούμενα στοιχεία υπάρχουν ήδη στα αρχεία του Κτηματολογίου. Αυτό εξαλείφει περιττές διαδικασίες και μειώνει την ταλαιπωρία των πολιτών.
Παράλληλα, αυξάνεται ο χρόνος που έχει στη διάθεσή του το Κτηματολογικό Γραφείο για να εξετάσει αιτήσεις διόρθωσης, από 15 σε 30 ημέρες. Η επιμήκυνση αυτή στοχεύει στη βελτίωση της ποιότητας των ελέγχων και στην αποφυγή άσκοπων προσφυγών στον Κτηματολογικό Δικαστή. Αξιοσημείωτο είναι ότι η απραξία του Γραφείου εντός της προθεσμίας αυτής δεν θεωρείται σιωπηρή απόρριψη, διατηρώντας έτσι ανοιχτό το δικαίωμα του πολίτη για περαιτέρω ενέργειες.
Υποχρεωτική Χρήση της Πλατφόρμας Νομικού Ελέγχου Εγγραπτέων Πράξεων
Ο Νόμος 5076/2023 εισάγει έναν σημαντικό ψηφιακό εκσυγχρονισμό: την υποχρεωτική χρήση της Πλατφόρμας Νομικού Ελέγχου Εγγραπτέων Πράξεων. Όλες οι αιτήσεις για καταχώριση πράξεων στο Κτηματολόγιο περνούν πλέον από αυτή την ηλεκτρονική εφαρμογή, η οποία επιτρέπει τον ταχύτερο και ακριβέστερο νομικό έλεγχο. Με τον τρόπο αυτό, μειώνονται οι καθυστερήσεις και ελαχιστοποιούνται τα σφάλματα, ενώ παράλληλα ενισχύεται η διαφάνεια στις συναλλαγές.
Η χρήση της πλατφόρμας επιτρέπει στα Κτηματολογικά Γραφεία να διαχειρίζονται μεγαλύτερο όγκο αιτήσεων πιο αποτελεσματικά, διασφαλίζοντας την ορθή καταχώριση και την προστασία των δικαιωμάτων των πολιτών.
Δείτε σχετικό σεμινάριο: Κυρωμένοι δασικοί χάρτες & κτηματολόγιο
Αναδιοργάνωση και Επιτάχυνση των Διαδικασιών στα Κτηματολογικά Γραφεία
Για την αντιμετώπιση των καθυστερήσεων και την καλύτερη διαχείριση του φόρτου εργασίας, ο νέος νόμος επιτρέπει τη μεταφορά αρμοδιοτήτων μεταξύ Κτηματολογικών Γραφείων. Ο νομικός έλεγχος και η καταχώριση πράξεων μπορούν να ανατεθούν σε διαφορετικά Γραφεία από αυτά στα οποία ανήκει το ακίνητο, γεγονός που προσφέρει ευελιξία και επιτρέπει την πιο ισόρροπη κατανομή των αιτήσεων.
Επιπλέον, η δυνατότητα ανάθεσης αυτών των αρμοδιοτήτων σε Αναπληρωτές Προϊσταμένους ή σε υπαλλήλους του ΝΠΔΔ «Ελληνικό Κτηματολόγιο» διευκολύνει ακόμη περισσότερο τη διαδικασία. Αυτή η μεταρρύθμιση συμβάλλει σημαντικά στη μείωση του χρόνου αναμονής για τους πολίτες και επιταχύνει την ολοκλήρωση των διαδικασιών.
Κατάργηση Υποχρεώσεων και Απλούστευση Διαδικασιών
Ένα από τα πλέον φιλικά προς τους πολίτες μέτρα του νέου νόμου είναι η κατάργηση της υποχρέωσης προσκόμισης της βεβαίωσης μη οφειλής Τέλους Ακίνητης Περιουσίας (Τ.Α.Π.). Αυτή η απλοποίηση διευκολύνει τις συναλλαγές ακινήτων, μειώνοντας τον γραφειοκρατικό φόρτο και επιταχύνοντας τις διαδικασίες αγοραπωλησίας.
Παράλληλα, καταργείται η υποχρέωση για πολλαπλή προσκόμιση αποσπασμάτων κτηματολογικών διαγραμμάτων σε περιπτώσεις διηρημένων ιδιοκτησιών εντός του ίδιου γεωτεμαχίου. Ένα μόνο κυρωμένο απόσπασμα αρκεί για την καταχώριση πράξεων που αφορούν περισσότερες από μία ιδιοκτησίες στο ίδιο ακίνητο, γεγονός που μειώνει το κόστος και την ταλαιπωρία για τους ενδιαφερόμενους.
Ψηφιακή Υποβολή Συμβολαιογραφικών Πράξεων
Ο νέος νόμος ενισχύει περαιτέρω τη ψηφιοποίηση του Κτηματολογίου, εισάγοντας την υποχρεωτική ηλεκτρονική υποβολή συμβολαιογραφικών πράξεων. Οι πράξεις αυτές θα συνοδεύονται από ψηφιακά αντίγραφα και περιλήψεις, ενώ το απαραίτητο κτηματολογικό διάγραμμα θα προσαρτάται αυτόματα από το σύστημα, απαλλάσσοντας τον πολίτη από την υποχρέωση προσκόμισης επιπλέον εγγράφων.
Αυτή η εξέλιξη όχι μόνο επιταχύνει τη διαδικασία, αλλά διασφαλίζει και τη διαλειτουργικότητα των δεδομένων, επιτρέποντας τον άμεσο έλεγχο και την εύκολη πρόσβαση στις πληροφορίες από τους εμπλεκόμενους φορείς.
Ειδικές Ρυθμίσεις για Κτηματολογικά Γραφεία Ρόδου και Κω – Λέρου
Ο νόμος εισάγει και ειδικές ρυθμίσεις για τα Κτηματολογικά Γραφεία Ρόδου και Κω – Λέρου, όπου εφαρμόζονταν έως τώρα διαφορετικοί κανονισμοί. Τα γραφεία αυτά εντάσσονται πλέον στο ενιαίο σύστημα του Ελληνικού Κτηματολογίου, χωρίς μεταβατική περίοδο, εξασφαλίζοντας την εναρμόνιση των διαδικασιών με το υπόλοιπο δίκτυο.
Ο Νόμος 5076/2023 αποτελεί ένα σημαντικό βήμα προς τη μοντέρνα, αποδοτική και φιλική προς τον πολίτη λειτουργία του Ελληνικού Κτηματολογίου. Οι νέες διαδικασίες, που εστιάζουν στην απλούστευση των διοικητικών βημάτων και την ψηφιακή διαχείριση, προσφέρουν μεγαλύτερη διαφάνεια, ταχύτερη εξυπηρέτηση και ενισχυμένη προστασία των ιδιοκτησιακών δικαιωμάτων. Η οριστική μετάβαση σε ένα πλήρως ψηφιοποιημένο και ευέλικτο σύστημα αναμένεται να αποτελέσει ορόσημο για τη διαχείριση της ακίνητης περιουσίας στην Ελλάδα.
Δείτε σχετική βιβλιογραφία εδώ
