Με ιστορική απόφασή του, που «απαντά» στην προσφυγή της Νότιας Αφρικής για τη Γάζα, το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης κρούει τον κώδωνα του κινδύνου στο Ισραήλ, καλώντας το να λάβει όλα τα δυνατά μέτρα προκειμένου να εμποδίσει πράξεις που ενδεχομένως αποτελούν αντικείμενο της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών – θεσπίσθηκε το 1948 μετά το Ολοκαύτωμα. Το Δικαστήριο προτρέπει στην ουσία την Ισραηλινή κυβέρνηση να απόσχει από κάθε πιθανή πράξη γενοκτονίας στη Λωρίδα της Γάζας, στις εν εξελίξει πολεμικές επιχειρήσεις του, αλλά και να επιτρέψει την είσοδο ανθρωπιστικής βοήθειας στην διακεκαυμένη ζώνη. Η διεθνής δικαστική αρχή απέφυγε κάθε αναφορά σε κατάπαυση του πυρός.
Στη Χάγη είχε προσφύγει η Νότιος Αφρική κατά του Ισραήλ, ισχυριζόμενη ότι διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων, μετά τη φρικτή τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου. Το Διεθνές Δικαστήριο δεν αποφαίνεται επί της ουσίας της προσφυγής της Νότιας Αφρικής, κατά συνέπεια, δεν κρίνει αν στοιχειοθετείται ότι το Ισραήλ διαπράττει όντως γενοκτονία στην Λωρίδα της Γάζας, αλλά κρίνει αν τα επιχειρήματα της Πρετόριας είναι ευλογοφανή. Ενδέχεται να περάσουν ακόμη και χρόνια εως ότου εκδοθεί οριστική απόφαση στην κύρια δίκη. Οι αποφάσεις του Δικαστηρίου είναι δεσμευτικές, δεν έχει ωστόσο μέσα να τις επιβάλλει.
Το Ισραήλ οφείλει να λάβει «άμεσα και αποφασιστικά μέτρα για να επιτρέψει την παροχή βασικών υπηρεσιών και ανθρωπιστικής βοήθειας την οποία έχουν επείγουσα ανάγκη οι Παλαιστίνιοι για να αντιμετωπίσουν τις δυσχερείς συνθήκες διαβίωσης τις οποίες υφίστανται», αναφέρεται στην απόφαση του Δικαστηρίου.
Νετανιάχου: Το Ισραήλ δεσμεύεται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά θα υπερασπιστεί τον εαυτό του
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δήλωσε ότι το Ισραήλ δεσμεύεται από το Διεθνές Δίκαιο, πλην όμως έχει το δικαίωμα να υπερασπιστεί τον εαυτό του.
Αντιδρώντας στην προσφυγή της Νότιας Αφρικής στο Δικαστήριο, ο Νετανιάχου έκρινε την κατηγορία περί γενοκτονίας ως «εξωφρενική». «Όπως κάθε χώρα, το Ισραήλ έχει ένα εγγενές δικαίωμα να υπερασπίζεται τον εαυτό του», τόνισε.
«Το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης δικαίως απέρριψε το εξωφρενικό αίτημα να μας στερήσει αυτό το δικαίωμα», σημείωσε ο Νετανιάχου, αναφερόμενος κατά τα φαινόμενα στο γεγονός ότι το Δικαστήριο δεν ζήτησε άμεση κατάπαυση του πυρός στον πόλεμο στη Λωρίδα της Γάζας. «Αλλά μόνο και μόνο ο ισχυρισμός ότι το Ισραήλ διαπράττει γενοκτονία κατά των Παλαιστινίων δεν είναι μόνο ψευδής, είναι εξωφρενικός και η προθυμία του Δικαστηρίου ακόμη και να το συζητήσει αυτό είναι μια ντροπή».
«Χάγη και κουραφέξαλα»
Με εκφράσεις απαξιωτικές και περίσσιο χλευασμό απάντησε μέσω social media, ο ακροδεξιός υπουργός Εθνικής Ασφάλειας του Ισραήλ Ιταμάρ Μπεν-Γκβιρ. «Χάγη και κουραφέξαλα», έγραψε ο υπουργός στο X, κι ήταν ο πρώτος Ισραηλινός αξιωματούχος που προέβη σε σχόλιο μετά το τέλος της ανάγνωσης της απόφασης του δικαστηρίου.
Στον αντίποδα, η Παλαιστινιακή Αρχή χαιρέτισε τα προσωρινά μέτρα που διέταξε το Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης. «Οι δικαστές του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης αξιολόγησαν τα γεγονότα και τη νομοθεσία, αποφάνθηκαν υπέρ του ανθρωπισμού και του διεθνούς δικαίου», τόνισε σε τηλεοπτικό δίκτυο ο Παλαιστίνιος υπουργός Εξωτερικών Ριάντ αλ-Μάλικι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι το Δικαστήριο έχει αποφασίσει ότι το Ισραήλ πρέπει να αναφερθεί ενώπιον του σώματος εντός ενός μηνός σχετικά με τα μέτρα που προτίθεται να λάβει, προς συμμόρφωση με τη δικαστική εντολή.
Νότιος Αφρική: «Αποφασιστική νίκη για το διεθνές κράτος δικαίου»
Η αντίδραση της Νοτίου Αφρικής
«Αποφασιστική νίκη» για το διεθνές κράτος δικαίου χαρακτήρισε η Νότια Αφρική την απόφαση του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης.
«Η σημερινή μέρα σηματοδοτεί μια αποφασιστική νίκη για το διεθνές κράτος δικαίου και ένα σημαντικό ορόσημο στην επιδίωξη δικαιοσύνης για τον παλαιστινιακό λαό», ανέφερε σε ανακοίνωσή του το υπουργείο Διεθνών Σχέσεων και Συνεργασίας της Νότιας Αφρικής. «Η Νότια Αφρική εκφράζει την ειλικρινή ελπίδα ότι το Ισραήλ δεν θα παρεμποδίσει την εφαρμογή της απόφασης του Δικαστηρίου, όπως έχει απειλήσει δημόσια ότι θα κάνει, αλλά ότι θα ενεργήσει για να συμμορφωθεί πλήρως με την απόφαση, όπως υποχρεούται».
Η Νότια Αφρική θα συνεχίσει να ενεργεί στο πλαίσιο των θεσμών της παγκόσμιας διακυβέρνησης για την προστασία των δικαιωμάτων των Παλαιστινίων στη Λωρίδα της Γάζας, τονίζεται σχετικά.
Θλιβερός απολογισμός
Ο ισραηλινός στρατός ανακοίνωσε ότι παραμένουν «εντατικές οι μάχες στην καρδιά του Khan Younis», στα νότια του θύλακα της Γάζας, με δυνάμεις να χτυπούν δεκάδες μαχητές της Χαμάς και υποδομές από αέρος και εδάφους. Επίσης πλήττονται στόχοι της Χαμάς στη βόρεια Γάζα και κατά μήκος της ακτογραμμής της.
Σε περισσότερους από τρεις μήνες πολέμου, έχουν εκτοπισθεί από τη Γάζα 1,9 εκατομμύρια Παλαιστίνιοι και έχουν σκοτωθεί περισσότεροι από 26.000 σύμφωνα με το παλαιστινιακό Υπουργείο Υγείας.
Η ταυτότητα του Διεθνούς Δικαστηρίου στη Χάγη
Με έδρα τη Χάγη, στην Ολλανδία, ιδρύθηκε μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο, για να επιλύει διαφορές μεταξύ κρατών και να δίνει συμβουλευτικές γνώμες για νομικά ζητήματα, κάτι που του ζητείται να κάνει τώρα με το Ισραήλ. Σε αντίθεση με το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, το ICJ δεν μπορεί να διώξει άτομα για εγκλήματα υψίστης σοβαρότητας, όπως η γενοκτονία, αλλά οι απόψεις του έχουν βάρος στον ΟΗΕ και άλλους διεθνείς θεσμούς.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Το δίκαιο του πολέμου