Κεφαλαιώδους σημασίας «γρανάζι» για την αποτελεσματικότητα της Δικαιοσύνης αναμένεται να αποτελέσει ο νέος κλάδος δικαστικών υπαλλήλων στους τομείς της έρευνας και της τεκμηρίωσης του δικαστικού έργου. Πρόκειται για τον θεσμό των επίκουρων δικαστών, που καθιερώθηκε με τον νέο Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων και έχει ήδη καλλιεργήσει ένα αισιόδοξο κλίμα για το αποτύπωμα που θα αφήσει η δράση τους στο δικαιοδοτικό σύστημα.
Έργο τους, η οργάνωση και η δόμηση της πληροφορίας, της κατ’ εξοχήν πολύτιμης πληροφορίας που έχουν ανάγκη οι δικαστές, όπως τονίστηκε και στην χθεσινή εορταστική εκδήλωση στο Συμβούλιο της Επικρατείας, παρουσία του Υπουργού Δικαιοσύνης Γιώργου Φλωρίδη.
Μιχάλης Πικραμένος
«Είναι ένα πολύ σημαντικό βήμα αυτό που γίνεται αυτή τη στιγμή, γιατί είμαστε μια χώρα από εκείνες που δεν έχουν παράδοση στο θεσμό των επίκουρων δικαστών», ανέφερε χαρακτηριστικά ο Πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας, Μιχάλης Πικραμένος, στον σύντομο χαιρετισμό του.
Αναφερόμενος στη σπουδαιότητα της νέας πρωτοβουλίας που ενισχύει το δικαστικό έργο μέσω της υποστήριξης από νομικούς, τόνισε ότι η διαδικασία αυτή θα προσδώσει βάθος στην έρευνα και θα διευκολύνει την απονομή της δικαιοσύνης.
Τέλος, όπως σημείωσε, για να επιτευχθεί η αποτελεσματικότητα του δικαστικού συστήματος δεν αρκεί η θέσπιση ενός κανόνα δικαίου. «Η πραγματική σημασία βρίσκεται στην εφαρμογή του θεσμού, έτσι ώστε να επιτύχουμε το καλύτερο δυνατό αποτέλεσμα με τη συνδρομή ικανών στελεχών που μπορούν να βοηθήσουν το έργο της Δικαιοσύνης», όπως χαρακτηριστικά παρατήρησε.
Ιωάννης Γράβαρης
«Χωρίς ριζική αναμόρφωση της διοικητικής υποστήριξης και αναβάθμιση των δικαστικών υπαλλήλων, η βελτίωση της ποιότητας και της αποτελεσματικότητας της δικαιοσύνης είναι ανέφικτη»
Για μια ξεχωριστή ημέρα για το Ελληνικό Δικαστικό Σύστημα, έκανε λόγο ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Ιωάννης Γράβαρης, τονίζοντας ότι η έλευση των Επίκουρων Δικαστικών Υπαλλήλων ενσαρκώνει νέα πρόσωπα που θα παίξουν καθοριστικό ρόλο στην αναζωογόνηση της Δικαιοσύνης.
Ο κ. Γράβαρης, μιλώντας από την προσωπική του εμπειρία ως νεαρός εισηγητής στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ανέφερε ότι είχε αντιμετωπίσει σημαντικές δυσκολίες στην καθημερινή του εργασία λόγω ενός «μεγάλου ελλείμματος» που δυσχέραινε σοβαρά το έργο των δικαστών. Συγκεκριμένα, αναφέρθηκε στις εργασίες που, αν και συνδέονται με το δικαστικό έργο, καταλήγουν εξαιτίας της γραφειοκρατίας να καταναλώνουν πολύτιμο χρόνο από την έγκαιρη ολοκλήρωση του δικανικού συλλογισμού και το αίτημα ταχείας έκδοσης των αποφάσεων.
Χαρακτηριστικά, ο Αντιπρόεδρος του Ανώτατου Διοικητικού Δικαστηρίου εξήγησε ότι ώρες ατέλειωτες χάνονταν σε τηλεφωνικές κλήσεις και αλληλογραφίες προκειμένου να συγκεντρωθεί ο απαραίτητος φάκελος μιας υπόθεσης, με αποτέλεσμα να περιορίζεται ο χρόνος που οι δικαστές μπορούσαν να αφιερώσουν στην έρευνα της νομολογίας, της νομοθεσίας και των θεωρητικών απόψεων.
Παράλληλα με τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν οι δικαστές στην καθημερινή τους εργασία, όπως περιέγραψε ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας κ. Ιωάννης Γράβαρης, συνέβαινε και κάτι ακόμα πιο προβληματικό, όχι μόνο για το ίδιο το Συμβούλιο αλλά και για τα υπόλοιπα δικαστήρια. Ο κ. Γράβαρης αναφέρθηκε στα «περίφημα καθ’ ύλην ευρετήρια της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας», τα οποία είχαν ξεκινήσει επί προεδρίας Στασινόπουλου. Αυτά τα ευρετήρια αποτελούσαν, όπως χαρακτηριστικά είπε, ένα «πραγματικά πολύτιμο corpus συστηματικά ταξινομημένης και περιληπτικά παρουσιασμένης νομολογίας». Το γεγονός αυτό, συνέχισε ο ομιλητής, «αναιρούσε τον αποσπασματικό της χαρακτήρα και την καθιστούσε ισότιμη συνομιλήτρια με την ποιοτική έρευνα, συμβάλλοντας αποφασιστικά στην ενότητα της νομολογίας και κατ’ επέκταση στην ποιότητα, την αποτελεσματικότητα και την ταχύτητα της δικαιοσύνης, όπως και στην καλλιέργεια της νομικής επιστήμης». Ωστόσο, παρά την τεράστια σημασία αυτών των ευρετηρίων, τα οποία ήταν «μοναδικά στο είδος τους, αναντικατάστατα ακόμη και από τις πιο σύγχρονες βάσεις δεδομένων», άρχισαν σιγά-σιγά να ατονούν και τελικά έπαψαν να εκδίδονται από τη δεκαετία του 90. Αιτία ήταν, σύμφωνα με τον κ. Γράβαρη, η υπερφόρτωση των δικαστών και η έλλειψη διαθέσιμου χρόνου. Η παύση της έκδοσης αυτών των σημαντικών ευρετηρίων αποτέλεσε μία ακόμα απώλεια για την ομαλή και αποτελεσματική λειτουργία της Δικαιοσύνης, όπως υπογράμμισε. Βέβαια, πρέπει να σημειωθεί ότι ιδιαίτερη αναφορά έκανε και στον Σύμβουλο του ΣτΕ κ. Δημήτρη Βανδώρο, ο οποίος είχε καταρτίσει ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για την αναβίωση των καθ’ ύλην ευρετηρίων της νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας. Όπως ανέφερε ο κ. Γράβαρης, η πρόταση του κ. Βανδώρου είχε φτάσει μέχρι την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας, εντούτοις η πρότασή του δεν υιοθετήθηκε.
Κλείνοντας, ο Αντιπρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας εξέφρασε την πεποίθηση ότι η λειτουργία του νέου θεσμού θα συμβάλει καθοριστικά στην αποδοτικότητα και την ενίσχυση της εμπιστοσύνης των πολιτών προς το Δικαστικό Σύστημα.
Μαριανίνα Ατσικίδου
«Ο κλάδος μας είναι νέος, αλλά η αποστολή μας έχει ήδη ξεκινήσει και βασίζεται σε ισχυρά θεμέλια»
Η εκπρόσωπος των επίκουρων, κυρία Ατσικίδου, ανέδειξε τη σημασία του νέου κλάδου της τεκμηρίωσης και υποστήριξης του δικαστικού έργου, τονίζοντας πως αυτός αποτελεί μια καινοτομία στα ελληνικά δεδομένα, θεσμοθετημένη με τον νέο Κώδικα Δικαστικών Υπαλλήλων. Εξήγησε πως η πρώτη σειρά υπαλλήλων διορίστηκε τον Ιανουάριο και Φεβρουάριο, μετά από έναν απαιτητικό διαγωνισμό τριών σταδίων.
Μετά τον διορισμό τους, οι νέοι υπάλληλοι πέρασαν από τετράμηνη θεωρητική εκπαίδευση που οργανώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας, υπό την καθοδήγηση έμπειρων δικαστικών λειτουργών. Αυτή η εκπαίδευση τους εφοδίασε με βαθύτερη κατανόηση των αξιών και αρχών που διέπουν τη δικαιοσύνη. Η κυρία Ατσικίδου υπογράμμισε ότι η δικαιοσύνη είναι ένας ζωντανός θεσμός που απαιτεί καθημερινή δέσμευση και ηθικό σθένος.
Αυτή την περίοδο οι νέοι υπάλληλοι βρίσκονται στη φάση της πρακτικής άσκησης, συνδέοντας τη θεωρία με την πράξη στο Συμβούλιο της Επικρατείας και τα τακτικά Διοικητικά Δικαστήρια. Σημαντικό μέρος των καθηκόντων τους είναι η αποδελτίωση και ευρετηρίαση της νομολογίας, με ήδη θετικά αποτελέσματα στην ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης. Όπως δήλωσε η ίδια, η συμβολή τους στην έγκαιρη αναγνώριση θεμάτων παραδεκτού αποτελεί ζωντανό παράδειγμα μιας επιτυχημένης μεταρρύθμισης στη δικαιοσύνη, ενισχύοντας το έργο των δικαστικών λειτουργών και του δικαστικού συστήματος συνολικά.
Γιώργος Φλωρίδης
«Η διοικητική δικαιοσύνη ανοίγει τον δρόμο, δημιουργώντας ένα πρότυπο που ίσως αργότερα υιοθετηθεί και από την τακτική πολιτική δικαιοσύνη»
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, τόνισε τη σημασία της νέας θεσμικής πραγματικότητας που ξεκινά στο Συμβούλιο της Επικρατείας και τη διοικητική δικαιοσύνη γενικότερα. Αναφέρθηκε σε μια προσωπική ιστορία, όπου πριν λίγα χρόνια, σε μια κοινωνική συνάντηση, ένας συμφοιτητής του είχε ρωτήσει μία πρόεδρο πολιτικών δικαστηρίων για τους βοηθούς της. Η πρόεδρος, έκπληκτη, εξήγησε ότι δεν είχε ούτε βοηθούς, ούτε καν γραφείο ή πρόσβαση στο ίντερνετ. «Όλα αυτά πλέον αλλάζουν», όπως χαρακτηριστικά σημείωσε.
Περαιτέρω, ανέφερε ότι η εισαγωγή εξειδικευμένων δικαστικών υπαλλήλων συνιστά ένα σημαντικό βήμα για τη δικαιοσύνη στην Ελλάδα, προσφέροντας πρακτική υποστήριξη στους δικαστές και διευκολύνοντας το δικαστικό έργο. Ενώ η τακτική πολιτική δικαιοσύνη δεν έχει ακόμα ακολουθήσει, η διοικητική δικαιοσύνη ανοίγει τον δρόμο, δημιουργώντας ένα πρότυπο που ίσως αργότερα υιοθετηθεί, όπως εξήγησε.
Ο Υπουργός αναγνώρισε ότι για να επιτύχει ο εν λόγω νέος θεσμός, για τον οποίο η πολιτεία έχει υψηλές προσδοκίες, πράγματι, είναι κρίσιμο να ενισχυθούν τόσο οι υποδομές όσο και να αυξηθούν οι αποδοχές των υπαλλήλων. «Μην ανησυχείτε, η υπόθεση θα πάει καλά», όπως τέλος με νόημα παρατήρησε.
Στην εκδήλωση μίλησαν επίσης ο Γενικός Επίτροπος της Επικρατείας, Ιωάννης Συμεωνίδης, η Πρόεδρος της Ένωσης Δικαστικών Λειτουργών του ΣτΕ, Σοφία Βιτάλη, οι Σύμβουλοι Επικρατείας, κ. Κ. Μαρίνου και κ. Δ. Βανδώρος, και ο Αντιπρόεδρος του ΕΚΔΔΑ, κ. Β. Έξαρχος.