Το Συμβούλιο της Επικρατείας με πρόσφατη απόφαση τάχθηκε υπέρ της απόρριψης οικοδομικών εργασιών σε κατάστημα υγειονομικού ενδιαφέροντος (εστιατόριο) στην ιστορική περιοχή της Πλάκας διότι, όπως κρίθηκε, το εν λόγω κατάστημα δεν διέθετε σχετική νόμιμη άδεια χρήσης του επίδικου κτίσματος ως καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, κάτι που συνιστά προϋπόθεση για την εκτέλεση οικοδομικών εργασιών (ΣτΕ 192/2024).
Αρχικώς, σημειώνεται ότι, με ειδικό προεδρικό διάταγμα (21.9/13.10.1979) καθορίζονται ειδικές χρήσεις γης στην περιοχή της Πλάκας, ορίζονται τα στοιχεία των ειδικών αυτών χρήσεων ανά κατηγορίες και ζώνες, ενώ επιτρέπονται μόνο οικοδομικές εργασίες που εξυπηρετούν τις εν λόγω χρήσεις. Κάτι τέτοιο, άλλωστε, είναι προφανές ότι αποσκοπεί στη διαφύλαξη και ανάδειξη του παραδοσιακού χαρακτήρα της ιστορικής περιοχής της Αθήνας.
Περαιτέρω, σύμφωνα με το εν λόγω προεδρικό διάταγμα, σημειώνεται ότι, επιτρέπεται, κατ’ αρχήν, η συνέχιση της χρήσης καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος ακόμη και όταν η χρήση αυτή δεν περιλαμβάνεται στις εφεξής επιτρεπόμενες χρήσεις για τη συγκεκριμένη θέση, υπό τους εξής δύο όρους: ότι πρόκειται για χρήση που υπήρχε κατά την 23η.11.1982 (ημέρα έκδοσης του αρχικού προεδρικού διατάγματος περί καθορισμού ειδικών χρήσεων στην Πλάκα) και εφόσον η χρήση ασκείται από τον δικαιούχο ισχύουσας, κατά την έναρξη εφαρμογής του διατάγματος, σχετικής νόμιμης άδειας. Στην τελευταία περίπτωση, αν διακοπεί η άσκηση της χρήσης από τον δικαιούχο της άδειας για οποιονδήποτε λόγο (μεταβίβαση της άδειας, συνταξιοδότηση κ.λπ.), δεν επιτρέπεται πλέον η συνέχισή της από άλλο ενδιαφερόμενο, διότι τούτο θα οδηγούσε σε αναίρεση του σκοπού του νόμου και σε βλάβη του παραδοσιακού χαρακτήρα της περιοχής με τη διατήρηση στο διηνεκές χρήσεων γης που απαγορεύονται από τις πάγιες διατάξεις του διατάγματος.
Εν προκειμένω, από τα στοιχεία του φακέλου δεν προέκυψε χρήση καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος στον Γ’ όροφο/δώμα του επίδικου κτιρίου υφιστάμενη στις 23.11.1982, βάσει ισχύουσας, κατά τον χρόνο εκείνο, σχετικής νόμιμης άδειας. Συνεπώς, σύμφωνα με το Συμβούλιο Επικρατείας, δεν πληρούται η βασική προϋπόθεση για την έγκριση της χρήσης του επίδικου κτίσματος ως καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος και των αντίστοιχων δομικών εργασιών που απαιτούνται για την υλοποίησή της. Εξάλλου, στην έννοια της «νόμιμης άδειας» δεν εμπίπτει η υπαγωγή στη διαδικασία περί νομιμοποίησης αυθαίρετης χρήσης βάσει του Ν 4178/2013, έστω και αν αναφέρεται σε χρόνο έναρξης της εν λόγω χρήσης προ του έτους 1981, η οποία, σε κάθε περίπτωση, κατά τη δήλωση υπαγωγής, συνίστατο σε περιστασιακή και όχι συνεχή χρήση του εν λόγω χώρου για την ανάπτυξη τραπεζοκαθισμάτων στην ταράτσα, με σκοπό την εξυπηρέτηση του καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος του ισογείου. Συνεπώς, κρίθηκε ότι, η προσβαλλόμενη πράξη, με την οποία απορρίφθηκε το αίτημα της μισθώτριας εταιρείας του Γ’ ορόφου/δώματος του επίδικου κτιρίου για οικοδομικές εργασίες είναι νομίμως αιτιολογημένη.
Επίσης, προβλήθηκε ο ισχυρισμός ότι η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, διότι απέρριψε το υποβληθέν αίτημα, ενώ θα μπορούσε να θέσει όρους είτε ως προς τον τρόπο εκτέλεσης των οικοδομικών εργασιών, όπως ως προς την έκταση ή τη θέση του κτίσματος σε εσοχή ή τη διαμόρφωση της στέγης, ο οποίος ομοίως απορρίφθηκε. Το Συμβούλιο της Επικρατείας, αφού έλαβε υπόψη του ότι κατά νόμο δομικές εργασίες στην Πλάκα επιτρέπονται μόνον εφόσον εξυπηρετούν νόμιμη για την περιοχή χρήση, έκρινε ότι η Διοίκηση εν προκειμένω ασκεί δέσμια αρμοδιότητα και δεν μπορεί κατ’ επέκταση να αποφανθεί επί υποθετικού αιτήματος εκ μέρους άλλων ενδιαφερομένων, εν προκειμένω των αιτούντων, ούτε να επιτρέψει αυτοτελώς τις οικοδομικές εργασίες ανακατασκευής των κτισμάτων που αφορούσαν συγκεκριμένη και μη επιτρεπόμενη κατά τα ανωτέρω χρήση, με την προσθήκη ή μη όρων.
Κατόπιν τούτων, το Ανώτατο Διοικητικό Δικαστήριο της χώρας απέρριψε την αίτηση ακύρωσης.
Δείτε την απόφαση στη Qualex: ΣτΕ 192/2024