Η υγεία συγκαταλέγεται στις κορυφαίες προτεραιότητες των Ευρωπαίων πολιτών σύμφωνα με πρόσφατες έρευνες του Ευρωβαρόμετρου.
Δύο νέες εκθέσεις που δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη Παρασκευή δείχνουν το πώς ανταποκρίθηκε η ΕΕ στην ανάγκη και τη ζήτηση για πιο ανθεκτικά, ισχυρά και δίκαια συστήματα υγείας, τα οποία θα είναι καλύτερα προετοιμασμένα για πιθανές κρίσεις. Και τα δύο έγγραφα αναδεικνύουν επίσης τομείς στους οποίους απαιτείται περισσότερη δουλειά.
Τέσσερα χρόνια μετά τον εντοπισμό των πρώτων κρουσμάτων της COVID-19, πολλές από τις λύσεις που προτάθηκαν για την αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση της πανδημίας έχουν ενσωματωθεί στην ενωσιακή νομοθεσία. Στόχος είναι η ενίσχυση της συλλογικής μας ετοιμότητας έναντι κρίσεων στον τομέα της υγείας, στο πλαίσιο μιας ισχυρής Ευρωπαϊκής Ένωσης Υγείας. Η έκθεση του 2023 για την κατάσταση ετοιμότητας στον τομέα της υγείας εστιάζει στα μέτρα που έλαβε η ΕΕ για τη βελτίωση της ικανότητάς της να αντιμετωπίζει σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας.
Η κατάσταση της υγείας στην ΕΕ: η συγκεφαλαιωτική έκθεση 2023 εξετάζει τις επιδόσεις των συστημάτων υγείας σε ολόκληρη την Ένωση όσον αφορά την κάλυψη των αναγκών των Ευρωπαίων πολιτών. Περιλαμβάνει επιμέρους προφίλ υγείας ανά χώρα, όπου δίνεται ιδιαίτερη προσοχή στον αντίκτυπο της COVID-19 στην ψυχική υγεία, καθώς και στις μεταρρυθμίσεις που πραγματοποιούνται από τα κράτη μέλη για την αντιμετώπιση αυτής της μεγεθυνόμενης πρόκλησης.
Μια καλύτερα προετοιμασμένη Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας
Σκοπός της ετήσιας έκθεσης για την κατάσταση ετοιμότητας στον τομέα της υγείας είναι η χαρτογράφηση των δράσεων που έχει αναλάβει η ΕΕ μετά την πανδημία για την αντιμετώπιση των διασυνοριακών απειλών κατά της υγείας. Ο κανονισμός σχετικά με σοβαρές διασυνοριακές απειλές κατά της υγείας, ο οποίος ισχύει ήδη έναν χρόνο, αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της αρχιτεκτονικής υγειονομικής ασφάλειας της ΕΕ. Δημιούργησε μια στέρεη βάση για αποτελεσματικότερη ετοιμότητα και συντονισμένη αντιμετώπιση των διασυνοριακών κινδύνων για την υγεία. Θα επιτρέψει στα κράτη μέλη να αντιδρούν γρήγορα σε μελλοντικές κρίσεις.
Δομές όπως η επιτροπή υγειονομικής ασφάλειας της ΕΕ έχουν αναβαθμιστεί, οι ικανότητες των εργαστηρίων της ΕΕ έχουν ενισχυθεί, ενώ ενωσιακή χρηματοδότηση σχεδόν 100 εκατ. ευρώ από το πρόγραμμα EU4Health διοχετεύεται στα κράτη μέλη για τη βελτίωση των εθνικών συστημάτων εποπτείας. Τα κράτη μέλη εξακολουθούν να συντονίζονται στενά στο πλαίσιο της επιτροπής υγειονομικής ασφάλειας, η οποία εξέδωσε γνώμη σχετικά με την προετοιμασία κατά της COVID-19 και άλλων αναπνευστικών νόσων για τον χειμώνα 2023-2024.
Η σημερινή έκθεση επισημαίνει ότι ο εμβολιασμός εξακολουθεί να είναι καίριας σημασίας για την πρόληψη της εξάπλωσης λοιμωδών νόσων. Κατά τη διάρκεια της πανδημίας της COVID-19, η στρατηγική της ΕΕ για τα εμβόλια στήριξε την ανάπτυξη εμβολίων και διασφάλισε τη διαθεσιμότητά τους σε όλα τα κράτη μέλη, καθώς και σε τρίτες χώρες, σώζοντας δεκάδες εκατομμύρια ζωές παγκοσμίως. Ωστόσο, εξίσου σημαντικός είναι ο τακτικός διά βίου εμβολιασμός, ο οποίος θα πρέπει να πραγματοποιείται σύμφωνα με τα υφιστάμενα προγράμματα εμβολιασμού.
Δείτε την έκθεση του 2023 για την κατάσταση ετοιμότητας στον τομέα της υγείας
Όσον αφορά τις πλέον πιεστικές απειλές κατά της υγείας, η έκθεση ετοιμότητας εστιάζει στο ζήτημα της μικροβιακής αντοχής, η οποία προκαλεί πάνω από 35.000 θανάτους ετησίως στην Ευρώπη και απαιτεί επείγουσα δράση. Οι απειλές από ασθένειες των ζώων και οι αυξανόμενες επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής στην υγεία αποτελούν δύο άλλες μείζονες προκλήσεις που επισημαίνονται στην έκθεση, και αναδεικνύουν τη σημασία της υιοθέτησης της προσέγγισης «Μία υγεία» για την αντιμετώπιση των σημερινών και μελλοντικών απειλών για την υγεία.
Η ΕΕ εξακολουθεί να συμμετέχει ενεργά στις εν εξελίξει διαπραγματεύσεις για την έγκριση διεθνούς συμφωνίας σχετικά με την πρόληψη, την ετοιμότητα και την αντίδραση σε πανδημίες. Είναι επίσης προσηλωμένη στην ενίσχυση του Διεθνούς Υγειονομικού Κανονισμού.
Ισχυρή δέσμευση για τη βελτίωση της ψυχικής υγείας στην Ένωσή μας
Η έκθεση για την κατάσταση της υγείας στην ΕΕ, συνοδευόμενη από τα 29 προφίλ υγείας ανά χώρα, εξετάζει τον τρόπο με τον οποίο λειτουργούν τα συστήματα υγείας στην ΕΕ και επισημαίνει τρία βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν στον απόηχο της πανδημίας της COVID-19:
- Η ψυχική υγεία των πολιτών της ΕΕ επιδεινώθηκε μετά την πανδημία. Ως εκ τούτου, απαιτούνται μεταρρυθμίσεις σε όλα τα κράτη μέλη στον τομέα της ψυχικής υγείας που καλύπτουν τον αποστιγματισμό, την πρόληψη, τη θεραπεία και την επανένταξη. Σε ενωσιακό επίπεδο, η Επιτροπή ενέκρινε τον Ιούνιο του 2023 μια ολοκληρωμένη προσέγγιση της ψυχικής υγείας, η οποία αποτελείται από 20 εμβληματικές πρωτοβουλίες και υποστηρίζεται από χρηματοδότηση ύψους 1,23 δισ. ευρώ.
- Η έκθεση για την κατάσταση της υγείας τονίζει την ανάγκη να αντιμετωπιστούν οι αυξανόμενες ανισότητες στον τομέα της υγείας σε ολόκληρη την Ένωση, καθώς και οι αυξανόμενες μη καλυπτόμενες ιατρικές ανάγκες. Η πανδημία της COVID-19 οδήγησε σε διεύρυνση του χάσματος μεταξύ των κρατών μελών όσον αφορά το προσδόκιμο ζωής κατά τη γέννηση μεταξύ 2019 και 2021. Ωστόσο, οι εκτιμήσεις του 2022 για το προσδόκιμο ζωής δείχνουν μείωση του χάσματος. Στο πλαίσιο αυτό, ο καρκίνος επισημαίνεται ως βασικός τομέας προτεραιότητας. Η Επιτροπή έχει ήδη κάνει αρκετά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων σημαντικών πρωτοβουλιών στο πλαίσιο του ευρωπαϊκού σχεδίου για την καταπολέμηση του καρκίνου.
- Η έκθεση τονίζει επίσης τη σημασία της συνέχισης των επενδύσεων στον τομέα της υγείας για την καλύτερη προετοιμασία έναντι πιθανών μελλοντικών κρίσεων. Ένα άλλο βασικό στοιχείο είναι η συνεχιζόμενη ανάγκη για συγκρίσιμα και έγκυρα δεδομένα υγείας, τα οποία είναι καίριας σημασίας για τη χάραξη τεκμηριωμένης πολιτικής και για αποτελεσματικές καινοτομίες στον τομέα της υγείας. Ο ευρωπαϊκός χώρος δεδομένων για την υγεία, που προτάθηκε από την Επιτροπή τον Μάιο του 2022, θα συμβάλει στην αξιοποίηση του πλήρους δυναμικού των δεδομένων για την υγεία και στην ενδυνάμωση των πολιτών της ΕΕ μέσω καλύτερης ψηφιακής πρόσβασης και ελέγχου των πληροφοριών υγείας τους.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Δικαίωμα στην υγεία και Covid-19
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Σύνταγμα, εμβολιασμός και Covid-19