Με το άρθρο 38 του πρόσφατα ψηφισθέντος νόμου 5176/2025 (ΦΕΚ Α 17), παρατείνεται έως τις 14 Μαρτίου 2025 η προθεσμία υποβολής αίτησης για ρύθμιση οφειλών προς Δήμους και Περιφέρειες. Η παράταση αυτή έρχεται ως απόκριση σε σχετικό αίτημα του Συνηγόρου του Πολίτη, ο οποίος είχε επισημάνει σοβαρά προβλήματα σχετικά με τη βεβαίωση και είσπραξη προστίμων, κυρίως από παραβάσεις του Κ.Ο.Κ. (όπως παράνομη στάθμευση).
Ο Συνήγορος του Πολίτη δέχθηκε μεγάλο αριθμό αναφορών από πολίτες, διαπιστώνοντας τα ακόλουθα:
• Σε πολλούς Δήμους της χώρας εκκρεμεί μεγάλος αριθμός αιτημάτων πολιτών, οι οποίοι διαμαρτύρονται για μη νόμιμη αξίωση είσπραξης των παλαιών αυτών προστίμων λόγω βεβαίωσής τους μετά τη λήξη της κατά τον νόμο τριετούς αποσβεστικής προθεσμίας.
• Εκκρεμούν επίσης αιτήσεις πολιτών για διαγραφή των προσαυξήσεων με τις οποίες έχουν επιβαρυνθεί οι κύριες οφειλές τους από τα πρόστιμα του Κ.Ο.Κ., καθώς ποτέ στο παρελθόν δεν τους είχε επιδοθεί σχετική ατομική ειδοποίηση.
• Πολλοί Δήμοι δεν είχαν την δυνατότητα να εξετάσουν εμπρόθεσμα τις ανωτέρω περιπτώσεις, δηλαδή έως τη λήξη της αρχικής προθεσμίας ρύθμισης, η οποία είχε οριστεί στις 31.01.2025 με το αρ. 25 του ν. 5143/2024. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα οι πολίτες να αναγκάζονται τελικά σε υποβολή αίτησης υπαγωγής στην ρύθμιση υπό τον φόβο απώλειας των ευνοϊκών διατάξεων αυτής, παρά τη μη νόμιμη αναζήτηση της κύριας οφειλής ή την παράνομη επιβολή των προσαυξήσεων.
Ο Συνήγορος ως εκ τούτου πρότεινε την παράταση της προθεσμίας υπαγωγής στη ρύθμιση οφειλών του άρθρου 25 του ν. 5143/2024, κατά χρονικό διάστημα ικανό ώστε οι Δήμοι να εξετάσουν τον μεγάλο αριθμό αιτημάτων και να μην μείνει υποψία επιβολής παράνομων οφειλών ή προσαυξήσεων σε κανέναν πολίτη.
Παράλληλα, η Αρχή εξακολουθεί να παρεμβαίνει ζητώντας τη διαγραφή των οφειλών, σε περιπτώσεις που αναζητούνται παλαιά πρόστιμα τα οποία έχουν βεβαιωθεί μετά το πέρας της τριετούς αποσβεστικής προθεσμίας, κατά παράβαση του άρθρου 71 του ν. 542/1977 και των οδηγιών του υπ’αρ.πρωτ. 17729/23.02.2024 εγγράφου του Υπουργείου Εσωτερικών. Στην πλειοψηφία τους οι αρμόδιοι Δήμοι ανταποκρίνονται θετικά, όπως ενδεικτικά οι Δήμοι Αθηναίων, Αγίας Παρασκευής, Αμαρουσίου, Αμπελοκήπων–Μενεμένης, Ζακύνθου, Θέρμης, Θεσσαλονίκης, Καλαμαριάς, Κατερίνης, Κηφισιάς, Κοζάνης, Κρωπίας, Λαρισαίων, Ξάνθης, Παιανίας, Πατρέων, Πειραιά, Πέλλας, Περάματος, Ραφήνας-Πικερμίου, Σερρών, Σπάτων– Αρτέμιδος κ.α.
Εντοπίζονται ωστόσο ακόμη μεμονωμένες περιπτώσεις είτε αυθαίρετων ερμηνειών της νομοθεσίας και των οδηγιών του Υπουργείου Εσωτερικών είτε μη ανταπόκρισης στις παρεμβάσεις της Αρχής, όπως για παράδειγμα αυτές των Δήμων Ηρακλείου, Καλαμάτας και Χανίων για τις οποίες ο Συνήγορος έχει απευθυνθεί με έγγραφά του στις αρμόδιες Αποκεντρωμένες Διοικήσεις και το Υπουργείο Εσωτερικών.
Οι πολίτες μπορούν να ελέγξουν αν η οφειλή τους είναι νόμιμη και να ζητήσουν τη διαγραφή της, εφόσον έχει βεβαιωθεί μετά την τριετή προθεσμία
Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται στους πολίτες που λαμβάνουν ατομικές ειδοποιήσεις υπερημερίας για οφειλές από παλαιές παραβάσεις Κ.Ο.Κ. να ελέγχουν τα στοιχεία του χρόνου βεβαίωσης και εφόσον ανακύπτει ζήτημα υπέρβασης της τριετούς αποσβεστικής προθεσμίας, να απευθύνονται στους αρμόδιους δήμους ζητώντας τη διαγραφή τους. Επισημαίνεται δε ότι οι πολίτες έχουν τη δυνατότητα να αιτηθούν τη διαγραφή και των προσαυξήσεων βάσει του άρθρου 174 παρ.3 του ν. 3463/2006, σε περίπτωση που αμφισβητούν την προηγούμενη ενημέρωσή τους για την ύπαρξη οφειλής.