Χθες βράδυ παρατάθηκε η προφυλάκιση του ιδρυτή και επικεφαλής της πλατφόρμας Telegram, Πάβελ Ντούροφ, δυνάμει εντάλματος ερεύνας για διάφορα αδικήματα μέσω της ψηφιακής εφαρμογής, που μεταξύ άλλων επιτρέπει την ανταλλαγή κρυπτογραφημένων μηνυμάτων. Υπενθυμίζεται ότι ο δισεκατομμυριούχος, με διπλή —γαλλική και ρωσική— υπηκοότητα, συνελήφθη το περασμένο Σάββατο, στο διεθνές αεροδρόμιο Μπουρζέ της Γαλλίας, για διάφορες παραβιάσεις στις οποίες έχει υποπέσει η πλατφόρμα. Ο Ντούροφ είχε αναχωρήσει από το Μπακού, την πρωτεύουσα του Αζερμπαϊτζάν, κι επρόκειτο να διανυκτερεύσει στο Παρίσι, όπου σχεδίαζε να δειπνήσει, πρόσθεσε πηγή προσκείμενη στην έρευνα.
O Γάλλος δικαστής αποφάσισε να παραταθεί η προληπτική κράτηση του κ. Ντούροφ, που μπορεί να διαρκέσει ως και 96 ώρες το μέγιστο, χθες το βράδυ, καθώς τον βαραίνουν κατηγορίες που συνδέονται με το «οργανωμένο έγκλημα».
Αφού παρέλθουν οι 96 ώρες, ο Πάβελ Ντούροφ μπορεί είτε να αφεθεί ελεύθερος, ή να προσαχθεί ενώπιον δικαστικού για να του ασκηθεί ποινή δίκη.
Η γαλλική υπηρεσία OFMIN, αρμόδια για τη δίωξη εγκλημάτων κατά ανηλίκων, εξέδωσε ένταλμα έρευνας κατά του Πάβελ Ντούροφ, στο πλαίσιο προκαταρκτικής έρευνας για διάφορα αδικήματα, όπως απάτη, διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακή παρενόχληση, οργανωμένο έγκλημα, και εξύμνηση της τρομοκρατίας, σύμφωνα με πηγή του AFP. Στην έρευνα συμμετέχουν επίσης η υπηρεσία δίωξης ηλεκτρονικών εγκλημάτων της εθνικής υπηρεσίας δίωξης του οργανωμένου εγκλήματος και η ONAF, η οποία είναι υπεύθυνη για την καταπολέμηση της τελωνειακής απάτης.
«Φτάνει πια με την ατιμωρησία του Telegram», είπε με ικανοποίηση ένας από τους ερευνητές, με δόση έκπληξης που ο δισεκατομμυριούχος, παρότι γνώριζε ότι καταζητείται στη Γαλλία, αποφάσισε να ταξιδέψει στο Παρίσι. «Ίσως εξαιτίας του αισθήματος πως έχει απόλυτη ατιμωρησία», σχολίασε μια από τις πηγές.
Από την πλευρά του το Telegram ανέφερε ότι «Ο Πάβελ Ντούροφ δεν έχει τίποτε να κρύψει και ταξιδεύει συχνά στην Ευρώπη. Είναι παράλογο να διατυπώνεται ο ισχυρισμός πως μια πλατφόρμα, ή ο ιδιοκτήτης της, ευθύνεται για καταχρήσεις των δυνατοτήτων που παρέχονται μέσω αυτής».
«Το Telegram τηρεί τη νομοθεσία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συμπεριλαμβανομένης της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες» και «ο έλεγχος του περιεχομένου συμμορφώνεται προς τους κανόνες των εταιρειών του κλάδου της», διαβεβαίωσε η εταιρεία.
Μια όχι τόσο «αθώα» εφαρμογή
Η εφαρμογή ανταλλαγής κρυπρογραφημένων μηνυμάτων Telegram έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις λόγω της ελευθερίας που προσφέρει στους χρήστες του. Το Telegram, που δημιουργήθηκε το 2013, μετρά σχεδόν 900 εκατομμύρια χρήστες και αναμένεται να ξεπεράσει το όριο του ενός δισεκατομμυρίου ενεργών χρηστών μηνιαίως τον επόμενο χρόνο, είχε επισημάνει ο Ντούροφ σε συνέντευξή του. Οι άνθρωποι εκτιμούν «την ανεξαρτησία, τον σεβασμό της ιδιωτικής ζωής και την ελευθερία της πλατφόρμας», είχε προσθέσει.
Το Telegram βρίσκεται στον αντίποδα των αμερικανικών αντιπάλων του, το WhatsApp και τους περισσότερους από 2 δισεκ. χρήστες του παγκοσμίως ή το Messenger, οι οποίοι δέχονται επικρίσεις για την εμπορική εκμετάλλευση των προσωπικών δεδομένων των χρηστών τους.
Για τη Στέφανι Λιού, ειδική στα προσωπικά δεδομένα στο ινστιτούτο Forrester, το Telegram είναι «η λιγότερο προστατευμένη» εφαρμογή, διότι ο χρήστης πρέπει «να ενεργοποιήσει χειροκίνητα» το σύστημα κρυπτογράφησης. «Επίσης είναι μια πλατφόρμα που χρησιμοποιείται πολύ για παράνομες δραστηριότητες», παρατήρησε ο Νταμιέν Μπανκάλ ειδικός κυβερνοασφάλειας και μπλόγκερ στο Zataz. Κυβερνοπειρατές μπορούν για παράδειγμα να πουλήσουν εκεί δεδομένα που έχουν κλέψει.
Καθώς στις ομάδες συζήτησης στο Telegram μπορούν να συμμετέχουν έως και 200.000 άνθρωποι, η πλατφόρμα δέχεται επίσης επικρίσεις για διασπορά ψευδών ειδήσεων, περιεχομένου μίσους, συνωμοσιολογίας, τρομοκρατίας, φιλοναζιστικό, ακόμη και για περιεχόμενο παιδοφιλίας.
Σε συνέντευξή του στους Financial Times τον Μάρτιο ο Ντουρόφ δήλωσε ότι σκοπεύει να βελτιώσει τον μηχανισμό ελέγχου του Telegram το επόμενο έτος, κυρίως χάρη στην τεχνητή νοημοσύνη. Όμως «αν δεν ξεπερνούν τις κόκκινες γραμμές, δεν πιστεύω ότι θα πρέπει να ελέγχουμε τον τρόπο με τον οποίο εκφράζονται οι άνθρωποι», πρόσθεσε.
Ο Πάβελ Ντούροφ, με περιουσία 15,5 δισ. δολάρια, έγινε γνωστός το 2006 όταν ίδρυσε το κοινωνικό δίκτυο VKontakte (VK), το οποίο σύντομα έγινε το δημοφιλέστερο στη Ρωσία. Το 2014 και εν μέσω πιέσεων πούλησε το VK και έφυγε από τη Ρωσία, αρνούμενος να δώσει στις αρχές δεδομένα Ουκρανών ακτιβιστών. Αυτή η ταραχώδης εμπειρία τον ώθησε να δημιουργήσει το Telegram. Μετά από προσπάθειες να εγκατασταθεί σε διάφορες πόλεις όπως Βερολίνο, Λονδίνο, Σιγκαπούρη και Σαν Φρανσίσκο, τελικά το 2017 επέλεξε το Ντουμπάι λόγω του ευνοϊκού επιχειρηματικού του περιβάλλοντος και της «ουδετερότητάς του», την ώρα που ΕΕ και ΗΠΑ άρχιζαν να ασκούν πιέσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.
Στη Γαλλία η δικαιοσύνη κατηγορεί το Telegram ότι δεν ενεργεί για να εμποδίσει τους χρήστες του να εκμεταλλεύονται την πλατφόρμα για παράνομες ενέργειες, όπως απάτη, διακίνηση ναρκωτικών, διαδικτυακή παρενόχληση, οργανωμένο έγκλημα, ακόμη και εξύμνηση της τρομοκρατίας. Και αυτό κυρίως λόγω έλλειψης ρυθμιστικών κανόνων και συνεργασίας με τις αρχές. Παράλληλά, πολλές χώρες έχουν προσπαθήσει να μπλοκάρουν το Telegram: το Ιράν και η Ρωσία για υπόθαλψη βίαιων ομάδων της αντιπολίτευσης, η Βραζιλία το 2023 επειδή δεν αποκάλυψε στις αρχές στοιχεία νεοναζιστικών ομάδων, η Ισπανία τον Μάρτιο για παραβίαση των δικαιωμάτων πνευματικής ιδιοκτησίας.