«Πολιτικός σάλος» έχει προκληθεί το τελευταίο 24ώρο στην γειτονική χώρα, με αφορμή την χθεσινή ορκομωσία της νέας πρόεδρου της Βόρειας Μακεδονίας Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, σε ειδική τελετή στη Βουλή.
Πιο συγκεκριμένα, κατά την διάρκεια της χθεσινής ορκωμοσίας της, την Κυριακή 12.05.2024, η Σιλιάνοφσκα αποκάλεσε τη χώρα ως «Μακεδονία», παρά το γεγονός ότι στο επίσημο κείμενο του όρκου που της υπαγορεύθηκε από τον πρόεδρο της απερχόμενης Βουλής, Γιόβαν Μίτρεσκιη, η χώρα αναφερόταν «Βόρεια Μακεδονία». Η πρέσβης της Ελλάδας στη Βόρεια Μακεδονία, Σοφία Φιλιππίδου, η οποία είχε προσκληθεί στη συνεδρίαση της Βουλής για την ορκωμοσία της Γκορντάνα Σιλιάνοφσκα, αποχώρησε ως ένδειξη διαμαρτυρίας για το γεγονός ότι η τελευταία αποκάλεσε κατά την ορκωμοσία της τη χώρα ως «Μακεδονία», παραβιάζοντας τη Συμφωνία των Πρεσπών.
Η αμφιλεγομένη στάση της νέας προέδρου προκάλασε γενικευμένες αντιδράσεις και στο εσωτερικό της χώρας της, με δύο υπουργεία να σπεύδουν να εκφράσουν την αντίθεση τους στις δηλώσεις της.
Το υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, σε σημερινή του ανακοίνωση «επιβεβαιώνει τη σταθερή αποφασιστικότητα της χώρας για την απερίφραστη τήρηση των Συνταγματικών διατάξεων καθώς και όλων των διεθνώς αναλαμβανόμενων υποχρεώσεων όπως η πλήρης τήρηση της Συμφωνίας Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βόρειας Μακεδονίας και της Ελλάδας, γνωστή ως «Συμφωνία των Πρεσπών». Στην ανακοίνωση του, το υπουργείο Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας σημειώνει επίσης ότι τα τελευταία επτά χρόνια, οι δύο γειτονικές χώρες ανέπτυξαν πολιτικό διάλογο εξαιρετικά υψηλού επιπέδου πολιτικού, που είχε ως αποτέλεσμα την πολλαπλάσια αύξηση της οικονομικής συνεργασίας και τη δημιουργία θετικών σχέσεων μεταξύ των λαών των δύο χωρών.
Τα οφέλη αυτά, όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση, είχαν ως αποτέλεσμα την ένταξη της χώρας στο ΝΑΤΟ, την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και την αναβάθμιση της Στρατηγικής Εταιρικής Σχέσης σε Στρατηγικό Διάλογο με τις Ηνωμένες Πολιτείες. «Επισημαίνουμε την ανάγκη προσοχής από την πλευρά όλων των πολιτικών παραγόντων, ιδιαίτερα των εκλεγμένων κρατικών αξιωματούχων. Η διατήρηση της ευρωατλαντικής πορείας της χώρας αντιπροσωπεύει θεμελιώδες στρατηγικό συμφέρον και εγγυητή της μακροπρόθεσμης ασφάλειας και σταθερότητας της χώρας» καταλήγει η ανακοίνωση.
Με την σειρά του, ο υπουργός Δικαιοσύνης της Βόρειας Μακεδονίας, Κρέναλ Λόγκαρ (προέρχεται από ένα μικρό αλβανικό κόμμα που συμμετέχει στην απερχόμενη κυβέρνηση της χώρας) με μία ανάρτησή του στο προσωπικό του προφίλ στο Facebook έσπευσε να τονίσει ότι η συγκεκριμένη δήλωση, θέτει ζήτημα εγκυρότητας της ίδιας της ορκωμοσίας της νέας προέδρου και ζητά επανάληψη της διαδικασίας. Στην ανάρτησή του ο υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «η μη τήρηση του συνταγματικού ονόματος του κράτους καθιστά τον όρκο της Σιλιάνοφσκα άκυρο». Τελος, επισήμανε ότι είτε θα πρέπει να ακολουθήσει η επανάληψη της ορκωμοσίας είτε ο Γιόβαν Μιτρέσκι, πρόεδρος της απερχόμενης Βουλής να αναλάβει καθήκοντα προέδρου της χώρας.
Ο εκπρόσωπος για θέματα εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκή Επιτροπή, Πίτερ Στάνο, μίλησε για «πολύ ατυχές γεγονός η μη αναφορά του συνταγματικού όνοματος της χώρας κατά την ορκωμοσία»
Ο Π. Στάνο εξήγησε ότι αυτό που αναμένει η ΕΕ από τη Βόρεια Μακεδονία προς την ευρωπαϊκή της ολοκλήρωση, αναφέρεται ξεκάθαρα στην τελευταία έκθεση προόδου το περασμένο φθινόπωρο. Όπως είπε, στην έκθεση αυτή επισημαίνεται ότι «οι υφιστάμενες διμερείς συμφωνίες πρέπει να εφαρμόζονται καλή τη πίστει από όλα τα μέρη, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας των Πρεσπών μεταξύ Βόρειας Μακεδονίας και Ελλάδας». Σε αυτές τις συμφωνίες περιλαμβάνεται και η Συνθήκη φιλίας, καλής γειτονίας και καλής συνεργασίας με τη Βουλγαρία, συμπεριλαμβανομένων των πρωτοκόλλων της. «Αυτή είναι η προσδοκία της ΕΕ», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος της Επιτροπής.