Η ποιότητα του αέρα έχει βελτιωθεί σημαντικά στην Ευρώπη τις τελευταίες δεκαετίες, αλλά ο μολυσμένος αέρας εξακολουθεί να αποτελεί τον μεγαλύτερο περιβαλλοντικό κίνδυνο για την υγεία στην Ευρώπη και παγκοσμίως.
Σύμφωνα με την έκθεση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) σχετικά με τα δεδομένα για την ποιότητα του αέρα για το 2022 και το 2023, που δημοσιεύθηκε χθες Πέμπτη 6 Ιουνίου, η ποιότητα του αέρα στην Ευρώπη συνεχίζει να βελτιώνεται, αλλά σε πολλές περιοχές, ιδίως στις πόλεις, η ρύπανση παραμένει πάνω από τα συνιστώμενα ασφαλή επίπεδα.
Η έκθεση του ΕΟΠ με τίτλο «Η κατάσταση της ποιότητας του αέρα στην Ευρώπη το 2024» παρουσιάζει δεδομένα σχετικά με τα επίπεδα των βασικών ατμοσφαιρικών ρύπων στην Ευρώπη το 2022 και το 2023 και συγκρίνει τις συγκεντρώσεις αυτές με τα πρότυπα ποιότητας του αέρα της ΕΕ και τα επίπεδα των κατευθυντήριων οδηγιών για την υγεία του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ).
Η ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα στην Ευρώπη βελτιώνεται, αλλά τα πρότυπα της ΕΕ εξακολουθούν να μην πληρούνται σε όλη την Ευρώπη, σύμφωνα με την έκθεση του ΕΟΠ. Το 2022, μόνο το 2% των ευρωπαϊκών σταθμών παρακολούθησης κατέγραψε συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων πάνω από την ετήσια οριακή τιμή της ΕΕ. Ωστόσο, σχεδόν όλοι οι Ευρωπαίοι (96%) που ζουν σε πόλεις εκτίθενται σε συγκεντρώσεις λεπτών σωματιδίων (PM2,5) που είναι πάνω από το κατευθυντήριο επίπεδο του ΠΟΥ.
Τα αιωρούμενα σωματίδια είναι ο ατμοσφαιρικός ρύπος που προκαλεί τις μεγαλύτερες αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τα σωματίδια αυτά προέρχονται κυρίως από στερεά καύσιμα που χρησιμοποιούνται για οικιακή θέρμανση, βιομηχανικές δραστηριότητες και οδικές μεταφορές.
Συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων υψηλότερες από την οριακή τιμή της ΕΕ εντοπίστηκαν σε τρία κράτη μέλη της ΕΕ: Κροατία, Ιταλία και Πολωνία.
Η ενημέρωση του ΕΟΠ δείχνει επίσης ότι υπάρχουν σημαντικές διαφορές μεταξύ χωρών και περιφερειών, με τις περιοχές της κεντρικής και ανατολικής Ευρώπης να παρουσιάζουν υψηλότερα επίπεδα ρύπανσης. Το 2022, μόνο η Ισλανδία είχε συγκεντρώσεις μικροσωματιδίων χαμηλότερες από το κατευθυντήριο επίπεδο του ΠΟΥ. Συγκεντρώσεις υψηλότερες από την οριακή τιμή της ΕΕ εντοπίστηκαν σε τρία κράτη μέλη της ΕΕ: Κροατία, Ιταλία και Πολωνία.
Το σχέδιο δράσης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας για μηδενική ρύπανση θέτει ως στόχο για το 2030 τη μείωση των πρόωρων θανάτων που προκαλούνται από τα αιωρούμενα σωματίδια κατά τουλάχιστον 55%, σε σύγκριση με τα επίπεδα του 2005, και ως μακροπρόθεσμο στόχο την εξάλειψη σημαντικών επιπτώσεων στην υγεία έως το 2050. Νωρίτερα φέτος, τα θεσμικά όργανα της ΕΕ κατέληξαν σε συμφωνία σχετικά με πρόταση για την επικαιροποίηση των οδηγιών για την ποιότητα του ατμοσφαιρικού αέρα με στόχο την ευθυγράμμιση των προτύπων ποιότητας του αέρα της ΕΕ πιο κοντά στα κατευθυντήρια επίπεδα του ΠΟΥ και τη συμβολή στην επίτευξη των στόχων του σχεδίου δράσης για τη μηδενική ρύπανση.
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Η ποιότητα του αέρα – Ένας διάλογος με αφορμή τις αποφάσεις του ΔΕΕ επί των υποθέσεων C-633/21 και C-70/21