Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών επικύρωσε τη διαγραφή φοιτητών από Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών επειδή δεν υπέβαλαν εμπροθέσμως τις διπλωματικές τους εργασίες (ΔΕφΑθ 1888/2023).
Τι επικαλέστηκαν οι φοιτητές
Οι φοιτητές ζήτησαν την ακύρωση της προσβαλλόμενης πράξης περί διαγραφής τους, διότι κατά την κρίση τους εμφιλοχώρησε εσφαλμένη ερμηνεία των άρθρων 9 και 10 του Κανονισμού Σπουδών του ΠΜΣ, με συνέπεια να παραβιαστεί η αρχή της επιείκειας. Ειδικότερα, υποστήριξαν ότι μετά την παρέλευση του μέγιστου χρόνου σπουδών (ήτοι 5 εξάμηνα), ο φοιτητής δεν διαγράφεται αυτοδικαίως και πρέπει να εκδοθεί απόφαση περί διαγραφής, ενώ διαγραφή φοιτητή, κατά τη διατύπωση του άρθρου 10 του εν λόγω Κανονισμού δεν είναι υποχρεωτική, απλώς η Συντονιστική Επιτροπή δύναται να εισηγηθεί στη Συνέλευση τη διαγραφή φοιτητή, ο οποίος έχει υπερβεί την ανώτατη διάρκεια φοίτησης και, ως εκ τούτου, υφίσταται διακριτική ευχέρεια και όχι δέσμια αρμοδιότητα.
Επίσης, όπως ισχυρίστηκαν οι φοιτητές, η προσβαλλόμενη πράξη εκδόθηκε κατά παράβαση του άρθρου 20 παρ. 2 του Συντάγματος, που καθιερώνει το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης των διοικουμένων και του άρθρου 6 του Κώδικα Διοικητικής Διαδικασίας, δεδομένου ότι οι φοιτητές δεν κλήθηκαν πριν την έκδοση της πράξης αυτής να εκφέρουν τις απόψεις τους.
Τέλος, οι φοιτητές ισχυρίστηκαν ότι η προσβαλλόμενη πράξη παραβιάζει τις αρχές της επιείκειας, της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, δεδομένου ότι λήφθηκε σε βάρος τους το πλέον δυσμενές μέτρο, δηλαδή αυτό της διαγραφής, τη στιγμή που ολοκλήρωσαν το συντριπτικά μεγαλύτερο μέρος των ακαδημαϊκών τους υποχρεώσεων, εξετάστηκαν επιτυχώς στο σύνολο των μαθημάτων του ΠΜΣ, ανέλαβαν και προχώρησαν την εκπόνηση των διπλωματικών εργασιών τους, ενώ απομένει μόνο η ολοκλήρωση τους, τέλος δε, δεν λήφθηκαν υπόψη οι συνέπειες της πανδημίας του Covid-19 και οι υποκειμενικοί παράγοντες που δικαιολογούν την υπέρβαση του μέγιστου ορίου φοίτησης.
Η κρίση του Δικαστηρίου
Το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών απέρριψε το σύνολο των ισχυρισμών που προέβαλαν οι φοιτητές, αποφαινόμενο αρχικά ότι ο πρώτος λόγος είναι αβάσιμος και τούτο διότι σύμφωνα με τις διατάξεις του Κανονισμού Σπουδών του επίμαχου ΠΜΣ, ο χρόνος φοίτησης στο ένδικο πρόγραμμα ανέρχεται σε τρία εξάμηνα, στα οποία περιλαμβάνεται και ο χρόνος που απαιτείται για την εκπόνηση και υποβολή προς κρίση διπλωματικής εργασίας, ενώ δεν προβλέπεται δυνατότητα παράτασης. Εξ άλλου, από τις διατάξεις του Κανονισμού Σπουδών, προβλέπονται σαφώς χρονικά όρια για την ολοκλήρωση των σπουδών και την εκπόνηση και υποβολή της διπλωματικής εργασίας και, ως εκ τούτου, από τις ρυθμίσεις αυτές συνάγεται ότι λογικό επακόλουθο της υπέρβασης των εν λόγω χρονικών ορίων είναι η διαγραφή από το πρόγραμμα. Όμως, οι φοιτητές δεν προέβησαν έως την καταληκτική ημερομηνία στη συγγραφή των διπλωματικών τους εργασιών, ενώ δεν ανταποκρίθηκαν στην υποχρέωσή τους αυτή ούτε κατόπιν των αλλεπάλληλων ενημερώσεων τους, μέσω ηλεκτρονικών μηνυμάτων, από την Διευθύντρια του ΠΜΣ και τους επιβλέποντες καθηγητές.
Επίσης, όσον αφορά τον ισχυρισμό ότι η προσβαλλόμενη πράξη παραβίασε το δικαίωμα της προηγούμενης ακρόασης των διοικουμένων, το Δικαστήριο έκρινε ότι ο λόγος είναι ομοίως αβάσιμος καθότι η συγκεκριμένη πράξη στηρίζεται σε αντικειμενικά δεδομένα, που συνίστανται στην υπέρβαση των χρονικών ορίων που είχαν τεθεί για την ολοκλήρωση των μεταπτυχιακών διπλωματικών εργασιών.
Ως προς τον τελικό ισχυρισμό των φοιτητών σχετικά με την παραβίαση των αρχών της επιείκειας, της χρηστής διοίκησης και της αναλογικότητας, το Δικαστήριο έκρινε ότι το ένδικο μέτρο της διαγραφής των φοιτητών και της απώλειας της φοιτητικής τους ιδιότητας επιβάλλεται για λόγους δημοσίου συμφέροντος και συγκεκριμένα για την εξασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου σπουδών και για να αποτρέπεται η επιβάρυνση του κόστους λειτουργίας των Πανεπιστημίων με την μακρά διάρκεια του χρόνου σπουδών των φοιτητών. Ο σκοπός αυτός δημοσίου συμφέροντος εναρμονίζεται και με την αρχή της αξιοκρατίας και επομένως το μέτρο αυτό δεν αντίκειται στην αρχή της αναλογικότητας, αλλά ούτε και στις αρχές της χρηστής διοίκησης, δεδομένου ότι τούτο δεν είναι προδήλως ακατάλληλο ή μη αναγκαίο για την επίτευξη του ως άνω σκοπού. Εξάλλου, οι συνθήκες και οι συνέπειες της πανδημίας του Covid–19 ίσχυαν για όλους τους εισακτέους στο συγκεκριμένο ΠΜΣ, συνεπώς και για εκείνους που δεν υπερέβησαν το μέγιστο όριο της φοίτησης και ολοκλήρωσαν τις διπλωματικές τους εργασίες μέσα στα προβλεπόμενα από τον οικείο Κανονισμό χρονικά όρια.
Ως εκ τούτου, το Διοικητικό Εφετείο Αθηνών απορρίπτοντας το σύνολο των ισχυρισμών που προβλήθηκαν επικύρωσε τη διαγραφή των φοιτητών από το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών.
Δείτε την απόφαση στη Qualex: ΔΕφΑθ 1888/2023