Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με απόφαση που εξέδωσε την Πέμπτη 16 Μαΐου στην υπόθεση C-405/23 έκρινε ότι η έλλειψη προσωπικού του φορέα εκμετάλλευσης του αεροδρομίου που είναι υπεύθυνο για τη φόρτωση των αποσκευών στα αεροπλάνα μπορεί υπό συγκεκριμένες προϋποθέσεις να συνιστά «εξαιρετική περίσταση», πράγμα που απαλλάσσει την αεροπορική εταιρεία από την υποχρέωση καταβολής αποζημίωσης στους επιβάτες.
Ιστορικό
Το 2021, η άφιξη μιας πτήσης που είχε αναχωρήσει από την Βόννη και είχε προορισμό την Κω, η οποία εκτελούνταν από την εταιρεία TAS, καθυστέρησε κατά 3 ώρες και 49 λεπτά. Υπήρχαν διάφοροι λόγοι για την καθυστέρηση αυτή, κυρίως όμως αυτή οφειλόταν στην έλλειψη προσωπικού στο αεροδρόμιο της Βόννης για τη φόρτωση των αποσκευών στο αεροπλάνο.
Ορισμένοι επιβάτες που ζημιώθηκαν από την εν λόγω καθυστέρηση εκχώρησαν τα πιθανά δικαιώματά τους για αποζημίωση στην Flightright. Η εταιρεία άσκησε αγωγή κατά της TAS ενώπιον των γερμανικών δικαστηρίων, ισχυριζόμενη ότι η καθυστέρηση αυτή οφειλόταν στην TAS και δεν μπορούσε να εξηγηθεί από εξαιρετικές περιστάσεις.
Σύμφωνα με το δίκαιο της ΕΕ, μια αεροπορική εταιρεία δεν υποχρεούται να καταβάλει αποζημίωση σε περιπτώσεις μεγάλων καθυστερήσεων, δηλαδή σε καθυστερήσεις άνω των τριών ωρών, εάν αποδείξει ότι η καθυστέρηση προκλήθηκε από «εξαιρετικές περιστάσεις» οι οποίες δεν θα μπορούσαν να αποφευχθούν ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα.
Το γερμανικό δικαστήριο ενώπιον του οποίου υποβλήθηκε η υπόθεση έθεσε προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της ΕΕ σχετικά με το αν η έλλειψη προσωπικού του φορέα εκμετάλλευσης του αεροδρομίου που είναι υπεύθυνος για τη φόρτωση των αποσκευών στα αεροπλάνα μπορεί να συνιστά «εξαιρετική περίσταση».
Απόφαση ΔΕΕ
Το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου στο ως άνω ερώτημα έδωσε καταφατική απάντηση, απάντησε δηλαδή ότι η έλλειψη προσωπικού του φορέα εκμετάλλευσης του αεροδρομίου που είναι υπεύθυνο για τη φόρτωση των αποσκευών στα αεροπλάνα μπορεί να συνιστά «εξαιρετική περίσταση».
Σύμφωνα με το ΔΕΕ, μια «εξαιρετική περίσταση» προκύπτει όταν, πρώτον, το γεγονός δεν είναι, λόγω της φύσης ή της προέλευσής του, σύμφυτο με την κανονική άσκηση της δραστηριότητας της αεροπορικής εταιρείας και, δεύτερον, είναι εκτός του πραγματικού ελέγχου της, κάτι που εναπόκειται στο γερμανικό δικαστήριο να εκτιμήσει αν πληρούνται οι δύο αυτές προϋποθέσεις.
Κατά συνέπεια, το γερμανικό δικαστήριο πρέπει, κατ’ αρχάς, να προσδιορίσει αν, εν προκειμένω, οι αστοχίες κατά τη φόρτωση των αποσκευών πρέπει να θεωρηθούν ως γενικές αστοχίες. Στην περίπτωση αυτή, οι αστοχίες αυτές δεν θα μπορούσαν να αποτελέσουν γεγονός που είναι συνυφασμένο με την κανονική άσκηση της δραστηριότητας της αεροπορικής εταιρείας. Δεύτερον, πρέπει να εξακριβώσει αν οι αστοχίες αυτές ήταν πέραν του ελέγχου της TAS. Αυτό δεν θα συνέβαινε, ιδίως εάν η TAS μπορούσε να ασκήσει αποτελεσματικό έλεγχο επί του φορέα εκμετάλλευσης του αεροδρομίου.
Τέλος, όπως τόνισε το ΔΕΕ, ακόμη και αν το γερμανικό δικαστήριο κρίνει ότι η επίμαχη έλλειψη προσωπικού συνιστά «εξαιρετική περίσταση», η TAS, προκειμένου να απαλλαγεί από την υποχρέωσή της να καταβάλει αποζημίωση στους επιβάτες, θα πρέπει επίσης να αποδείξει, πρώτον, ότι η περίσταση αυτή δεν θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί ακόμη και αν είχαν ληφθεί όλα τα εύλογα μέτρα, και, δεύτερον, ότι έλαβε όλα τα ενδεδειγμένα μέτρα για την αντιμετώπιση των συνεπειών της.
Δείτε την απόφαση στη Qualex: ΔΕΕ υπόθ. C-405/23