Το ΣτΕ με πρόσφατη απόφαση έκρινε κατά πλειοψηφία ότι ο αποκλεισμός των υποψηφίων με δυσλεξία από την εισαγωγή στις παραγωγικές σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος δεν αντίκειται στο Σύνταγμα, την ΕΣΔΑ και την Οδηγία 2000/78/ΕΚ (ΣτΕ 1643/2023).
Πιο συγκεκριμένα, κρίθηκε ότι, η απαίτηση που εισήχθη με το Γενικό Πίνακα Νοσημάτων, Παθήσεων και Βλαβών του ΠΔ 11/2014, το οποίο διέπει την εισαγωγή σπουδαστών-φοιτητών στις σχολές των Ενόπλων Δυνάμεων, της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος, όπως οι υποψήφιοι για εισαγωγή στις πιο πάνω παραγωγικές σχολές να μην παρουσιάζουν διαταραχές της μάθησης με έναρξη στην παιδική ηλικία (δυσλεξία), δεν παραβιάζει: α) τη διάταξη του άρθρου 5 παρ. 1 του Συντάγματος, με την οποία κατοχυρώνεται η πρόσβαση κάθε Έλληνα σε δημόσιες θέσεις και αξιώματα κατά τον λόγο της προσωπικής του αξίας και ικανότητας, ούτε τις συνταγματικές αρχές της ισότητας και της αναλογικότητας· β) το άρθρο 21 παρ. 6 του Συντάγματος· γ) το άρθρο 14 της ΕΣΔΑ σε συνδυασμό με το άρθρο 2 του Πρώτου Πρόσθετου Πρωτοκόλλου της ΕΣΔΑ· δ) την Οδηγία 2000/78/ΕΚ του Συμβουλίου για τη διαμόρφωση γενικού πλαισίου για την ίση μεταχείριση στην απασχόληση και την εργασία.
Σύμφωνα με τη συλλογιστική πορεία του ΣτΕ, το στρατιωτικό περιβάλλον χαρακτηρίζεται από υψηλή ασφάλεια, επικινδυνότητα, κινητικότητα των στελεχών, καθώς και καταστάσεις αυξημένης πίεσης που καλούνται να αντιμετωπίσουν. Προς την κατεύθυνση αυτή, αστυνομικό και πυροσβεστικό προσωπικό προσφέρει τις υπηρεσίες του σε περιβάλλον αυξημένης επικινδυνότητας και σε πολλές περιπτώσεις καλείται να δράσει υπό συνθήκες ακραίας ψυχοσωματικής πίεσης. Περαιτέρω, οι Ένοπλες Δυνάμεις χαρακτηρίζονται από αυστηρή ιεραρχική δομή και λειτουργία, βασισμένη στην απαρέγκλιτη τήρηση των κανόνων της πειθαρχίας και της υπακοής των κατώτερων προς τους ανώτερους. Η ικανότητα κατανόησης των διδόμενων διαταγών, ώστε να εκτελεσθούν ορθώς, και η σωστή και σαφής διατύπωση διαταγών, αποτελούν αναγκαία προσόντα του στρατιωτικού, που αναδεικνύονται σε κρίσιμα κατά την ώρα της μάχης. Εκ τούτου παρέπεται ότι διαταραχές, που επιδρούν στην ικανότητα κατανόησης ή απόδοσης του περιεχομένου διαταγής, δικαιολογούν τον αποκλεισμό ατόμων που πάσχουν από αυτές από την εισαγωγή στις στρατιωτικές σχολές, από τις οποίες αποφοιτούν τα μόνιμα στελέχη των Ενόπλων Δυνάμεων.
Κατ’ επέκταση λοιπόν, η συμπερίληψη της δυσλεξίας μεταξύ των διαταραχών, που καθιστούν το άτομο που πάσχει από αυτήν «ακατάλληλο» να υπηρετήσει ως μόνιμος αξιωματικός ή υπαξιωματικός στις ένοπλες δυνάμεις δικαιολογείται εκ του λόγου ότι η δυσλεξία επηρεάζει την ικανότητα ορθής κατανόησης και σύνταξης γραπτών εντολών στο υψηλής ασφάλειας και επικινδυνότητας στρατιωτικό περιβάλλον. Ο ίδιος λόγος, εξάλλου, δικαιολογεί την πρόβλεψη της δυσλεξίας ως διαταραχής που οδηγεί στον αποκλεισμό των υποψηφίων που πάσχουν από αυτήν από την εισαγωγή στις παραγωγικές σχολές της Ελληνικής Αστυνομίας και του Πυροσβεστικού Σώματος. Επιπλέον, οι απόφοιτοι της Σχολής Αστυφυλάκων και της Σχολής Πυροσβεστών είναι ανακριτικοί υπάλληλοι, τα προανακριτικά δε καθήκοντα που ασκούν απαιτούν αυτονοήτως απόλυτη ικανότητα ανάγνωσης και, ιδίως, ορθογραφίας. Ακόμη, λόγω του ιδιαιτέρως απαιτητικού χαρακτήρα των καθηκόντων του πυροσβεστικού προσωπικού, προβλήματα που συνδέονται με τη δυσλεξία, όπως σύγχυση στο χώρο ή δυσκολία με το χωρικό συλλογισμό κατά την ανάγνωση χαρτών ιδίως όταν αυτοί περιέχουν και γραπτές οδηγίες, δικαιολογούν, σε συνδυασμό με τα προαναφερθέντα, τον αποκλεισμό των υποψηφίων που πάσχουν από δυσλεξία από την εισαγωγή στις Σχολές Αξιωματικών και Πυροσβεστών της Πυροσβεστικής Ακαδημίας.
Περαιτέρω, η μη πρόβλεψη ως ηπιότερου μέτρου, αντί του αποκλεισμού των ατόμων με μαθησιακές δυσκολίες με έναρξη στην παιδική ηλικία από την εισαγωγή στις πιο πάνω παραγωγικές σχολές, της απασχόλησης των ατόμων αυτών σε συγκεκριμένες θέσεις στα ως άνω σώματα, συνδεόμενες με την άσκηση καθηκόντων που δεν επηρεάζονται από τις μαθησιακές τους δυσκολίες, δεν συνιστά παράβαση της αρχής της αναλογικότητας, δεδομένου ότι η επιλογή μιας τέτοιας λύσης θα αντέκειτο στον κανόνα της κατάταξης του αστυνομικού και του πυροσβεστικού προσωπικού, που αποφοιτά από τις παραγωγικές σχολές, ως προσωπικού γενικών καθηκόντων, καθώς και στην απαίτηση, που πρέπει να πληρούν τα μόνιμα στελέχη των ενόπλων δυνάμεων, για ανταπόκριση στα καθήκοντα που συνεπάγεται η τοποθέτησή τους σε οιαδήποτε θέση του βαθμού τους και του όπλου, σώματος ή ειδικότητας, στην οποία ανήκουν.
Συνεπώς, υπό τα παραπάνω δεδομένα, το ΣτΕ κατέληξε στο συμπέρασμα ότι, ο αποκλεισμός των υποψηφίων με δυσλεξία από τις παραπάνω σχολές, δικαιολογείται από αποχρώντες λόγους δημοσίου συμφέροντος, που ανάγονται στη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας, της επιχειρησιακής ετοιμότητας και του αξιόμαχου των ενόπλων δυνάμεων και των σωμάτων ασφαλείας και δεν είναι προδήλως απρόσφορη ή μη αναγκαία για την επίτευξη των παραπάνω σκοπών.
Δείτε τη σχετική δικαστική απόφαση στη Qualex: ΔΕφΑθ 2424/2022 (Ακυρ) ΕΛΑΣ – Προϋποθέσεις πρόσληψης στη Σχολή Αστυφυλάκων – Αποκλεισμός υποψηφίου λόγω αναστήματος – Αντισυνταγματικότητα των διατάξεων περί του ελάχιστου απαιτούμενου αναστήματος – Υποχρέωση της Διοίκησης να ανακαλέσει τις διοικητικές πράξεις μη εισαγωγής στην Σχολή Αστυφυλάκων της Ελληνικής Αστυνομίας – Χρηστή διοίκηση – Μη νόμιμη αιτιολογία της άρνησης της Διοίκησης