Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης δικαίωσε με ιστορική απόφασή του Πολωνό δανειολήπτη, κρίνοντας ότι τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δεν επιτρέπεται να χρεώνουν υπέρογκες αυξήσεις στις δόσεις των δανείων εξαιτίας αλλαγής της νομισματικής ισοτιμίας, καθότι οι σχετικοί όροι είναι καταχρηστικοί.
Ήδη από τις αρχές της δεκαετίας του 2000, οι πολωνικές τράπεζες ήταν ιδιαίτερα ενθαρρυντικές στη σύναψη στεγαστικών δανείων σε ελβετικά φράγκα για να επωφεληθούν από τα χαμηλότερα επιτόκια της Ελβετίας. Μετά την παγκόσμια χρηματοπιστωτική κρίση του 2008, το ελβετικό φράγκο σχεδόν διπλασιάστηκε έναντι του εγχώριου νομίσματος της Πολωνίας (ζλότι) με αποτέλεσμα οι δόσεις των δανειοληπτών να αυξηθούν κατακόρυφα. Το ζήτημα του ελβετικού φράγκου απασχολούσε την Πολωνία για πάρα πολλά χρόνια, ενώ είχαν ασκηθεί περίπου 130.000 αγωγές στα πολωνικά δικαστήρια από πολίτες που κατήγγειλαν ως καταχρηστικούς τους όρους των δανείων τους. Έτσι λοιπόν, η υπόθεση ήχθη ενώπιον του ΔΕΕ το οποίο κλήθηκε να αποφανθεί αν η οδηγία που αφορά τις καταχρηστικές ρήτρες καθώς και οι αρχές της αποτελεσματικότητας, της ασφάλειας δικαίου και της αναλογικότητας παρέχουν στους συμβαλλομένους, στην περίπτωση σύμβασης ενυπόθηκου δανείου που ακυρώνεται διότι δεν μπορεί να εξακολουθήσει να υφίσταται χωρίς τις καταχρηστικές ρήτρες, το δικαίωμα να ζητήσουν αποζημίωση επιπλέον της επιστροφής των ποσών που έχουν καταβληθεί βάσει της συμβάσεως αυτής και της καταβολής νόμιμων τόκων υπερημερίας από την ημερομηνία όχλησης.
Η απόφαση του ΔΕΕ στην υπόθεση C-520/21 ανοίγει το δρόμο στους Πολωνούς δανειολήπτες για να ασκήσουν αγωγές στα πολωνικά δικαστήρια με αίτημα την ακύρωση της ρήτρας πληρωμής της δόσης σύμφωνα με την τρέχουσα κάθε φορά ισοτιμία, καθώς και να αξιώσουν αποζημιώσεις από τις τράπεζες.
Παρόμοιες υποθέσεις έχουν απασχολήσει και την Ελλάδα, δεδομένου ότι κατά την περίοδο 2006-2009 περίπου 70.000 δανειολήπτες έλαβαν δάνεια συνολικού ύψους 7 δισ. ευρώ σε ελβετικό φράγκο, με αποτέλεσμα να προσφύγουν στα δικαστήρια. Μετά από πολλές δικαστικές διαμάχες, η υπόθεση έφτασε μέχρι την Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, που τάχθηκε υπέρ των τραπεζών αποφαινόμενη υπέρ της μη καταχρηστικότητας των συγκεκριμένων ρητρών.
Η απόφαση του ΔΕΕ «κλονίζει» την απόφαση του Ανώτατου Ακυρωτικού της χώρας και ως εκ τούτου, ενόψει αναιρέσεων που εκκρεμούν κατά αποφάσεων επί συλλογικών αγωγών σε βάρος συστημικών τραπεζών, εύλογα πιθανολογείται η μεταστροφή της νομολογίας του ΑΠ για αντίστοιχα δάνεια που λήφθηκαν τα προηγούμενα χρόνια και στην Ελλάδα.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Δάνεια σε ελβετικό φράγκο. Μια συμβολή στο δίκαιο των χρηματικών ενοχών υπό το πρίσμα του ουσιαστικού αστικού δικαίου
Δείτε το σχετικό Σεμινάριο: Μη εξυπηρετούμενα δάνεια – Δάνεια σε ελβετικό φράγκο – Πρόσφατες εξελίξεις – Προστασία δανειολήπτη – καταναλωτή
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Η ρήτρα ελβετικού φράγκου σε συμβάσεις δανείου – Κριτική παρουσίαση της ΑΠ Ολ 4/2019