O Άρειος Πάγος κλήθηκε προσφάτως να κρίνει την αίτηση αναίρεσης κατά της απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λευκάδας που απέρριψε το αίτημα αναβολής του κατηγορούμενου ως παρελκυστικό, εξαφανίζοντας την έφεση ως ανυποστήρικτη.
Ιστορικό
Ο εκκαλών – κατηγορούμενος και ήδη αναιρεσείων κατέθεσε αίτηση αναίρεσης κατά της απόφασης του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λευκάδας, με την οποία απορρίφθηκε ως ανυποστήρικτη η έφεση του κατηγορούμενου κατά της απόφασης του Μονομελούς Πλημμελειοδικείου Λευκάδας, δυνάμει της οποίας κηρύχθηκε ένοχος για τις αξιόποινες πράξεις της παράνομης κατοχής πυρομαχικών και της λαθρεμπορίας με ποινή φυλάκισης εννέα (9) μηνών. Συγκεκριμένα, την κρίσιμη ημέρα ο κατηγορούμενος δεν εμφανίσθηκε αυτοπροσώπως ή δια συνηγόρου, προκειμένου να υποστηρίξει την έφεσή του, αλλά παρουσιάστηκε δικηγόρος ως άγγελος, ανακοινώνοντας ότι ο κατηγορούμενος έπασχε από ασθένεια, όπως επιβεβαίωνε ιατρική γνωμάτευση, ζητώντας την αναβολή της δίκης. Επισημαίνεται σε αυτό το σημείο ότι σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 349 του ΚΠΔ, οι διάδικοι έχουν το δικαίωμα να ζητήσουν την αναβολή της δίκης για σοβαρούς λόγους υγείας ή λόγους ανώτερης βίας που αφορούν αυτούς ή τους συνηγόρους τους, οι οποίοι πρέπει να προβάλλονται με τρόπο σαφή και ορισμένο.
Με βάση τα πρακτικά της προσβαλλόμενης, η ιατρική γνωμάτευση δεν αναγνώσθηκε δημόσια στο ακροατήριο. Εντούτοις, το δευτεροβάθμιο Δικαστήριο, αφού έλαβε υπόψη του το εν λόγω έγγραφο, χωρίς να αναφέρονται τα ειδικότερα στοιχεία ταυτοποίησής του, ή το περιεχόμενο του, κατέληξε ότι: «Το προβαλλόμενο αίτημα περί αναβολής τυγχάνει παρελκυστικό, καθώς οι πράξεις για τις οποίες κατηγορείται ο κατηγορούμενος φέρονται τελεσθείσες την 04η.12.2015. Άλλωστε, για τη σημερινή δικάσιμο είχε τη δυνατότητα να διορίσει συνήγορο υπεράσπισης».
Στη συνέχεια, αφού αναγνώσθηκε δημόσια στο ακροατήριο το από 26.01.2022 αποδεικτικό επίδοσης της κλήσης προς τον αναιρεσείοντα για να εμφανισθεί στο ακροατήριο, προς απόδειξη της νόμιμης και προσήκουσας κλήτευσής του, το Δικαστήριο της ουσίας προχώρησε στην απόρριψη της έφεσης ως ανυποστήρικτη, σύμφωνα με τη διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 501 του ΚΠΔ.
Νομικη Βάση
Επισημαίνεται ότι κατά των αποφάσεων που απορρίπτουν τις εφέσεις ως ανυποστήρικτες, ο εκκαλών μπορεί να ασκήσει αναίρεση για οποιονδήποτε λόγο από τους διαλαμβανόμενους στο άρθρο 510 παρ. 1 του ΚΠΔ, στους οποίους περιλαμβάνεται και η έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας. Περαιτέρω, η επιβαλλόμενη ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία, της οποίας η έλλειψη στοιχειοθετεί το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Δ’ του ίδιου Κώδικα λόγο αναίρεσης, δύναται να υπάρχει, όχι μόνον στην απόφαση περί της ενοχής, δηλαδή τις καταδικαστικές ή απαλλακτικές αλλά και παρεμπίπτουσες αποφάσεις, όπως αυτές οι οποίες απορρίπτουν αιτήματα αναβολής. Η δε απόρριψη του αιτήματος αναβολής της δίκης χωρίς την απαιτούμενη αιτιολογία και η εν συνεχεία απόρριψη της έφεσης ως ανυποστήρικτης συνιστά και αρνητική υπέρβαση εξουσίας, στοιχειοθετώντας το άρθρο 510 παρ. 1 στοιχ. Θ’ του ίδιου Κώδικα. Εκτός από τα ανωτέρω, με τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (Ν 4620/2019) προστέθηκε ως αυτοτελής λόγος αναίρεσης κατ’ αποφάσεως, ο προβλεπόμενος στο στοιχείο Η’ του άρθρου 510 του ίδιου Κώδικα, ήτοι η παράνομη απόρριψη της έφεσης ως απαράδεκτης (άρθρο 476) ή ως ανυποστήρικτης (άρθρο 501 παρ. 1), που μέχρι την ισχύ του νέου ΚΠΔ, ελέγχονταν αναιρετικά μόνο ως μορφή υπέρβασης εξουσίας.
Ο ΑΠ διέγνωσε ότι η κρίση του δευτεροβάθμιου δικαστηρίου δεν περιείχε ειδική και εμπεριστατωμένη αιτιολογία.
Κρίση Αρείου Πάγου
Ο Άρειος Πάγος τόνισε ότι το δικαστήριο δεν παρουσίασε σαφώς τα αποδεικτικά μέσα και τα πραγματικά περιστατικά, που προέκυψαν από την ακροαματική διαδικασία, τα οποία αξιολόγησε για την μη ύπαρξη σοβαρών λόγων υγείας του κατηγορουμένου για αναβολή της δίκης. Επίσης πρόσθεσε ότι δεν υπήρχε ακριβής προσδιορισμός του περιεχομένου της δοθείσας ιατρικής γνωμάτευσης ούτε σαφής κρίση του δικαστηρίου περί της αλήθειας ή προσχηματικότητας της ασθένειας.
Η έλλειψη αιτιολογίας ως προς την επαρκή αξιολόγηση της ιατρικής βεβαίωσης, χωρίς μάλιστα μνημόνευση άλλου αποδεικτικού μέσου αντίκρουσης του προαναφερόμενου αποδεικτικού μέσου, καθώς και η αναφορά σε παρελκυστική προσπάθεια χωρίς συγκεκριμένο νομικό σκεπτικό, οδηγούν σε αρνητική υπέρβαση εξουσίας. Τέλος τόνισε ότι η έλλειψη της επιβαλλόμενης αιτιολογίας δεν αναπληρώνεται από τη δυνατότητα εκπροσώπησης του κατηγορούμενου από συνήγορο υπεράσπισης, αφού ο κατηγορούμενος έχει από το άρθρο 20 του Συντάγματος και 6 της ΕΣΔΑ, αναφαίρετο δικαίωμα για εμφάνιση και αυτοπρόσωπη υπεράσπιση ενώπιον του ποινικού Δικαστηρίου.
Τελικώς, ο ΑΠ έκρινε ότι οι ως άνω λόγοι αναίρεσης περί ελλείψεως ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας, παράνομης απόρριψης της έφεσης ως ανυποστήρικτης και υπέρβασης εξουσίας είναι βάσιμοι. Έτσι, εξαφάνισε την υπόθεση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λευκάδας και παρέπεμψε την υπόθεση για νέα συζήτηση στο ίδιο δικαστήριο.
Δείτε την απόφαση στη Qualex: ΑΠ (Ποιν) 1300/2023