Στην υπόθεση αυτή, που αφορούσε σε κατηγορία για απιστία σε βάρος αφανούς εταιρίας, το Τριμελές Πλημμελειοδικείο Θεσσαλονίκης αντιμετώπισε δύο βασικά νομικά ζητήματα: κατά πόσο έχουν δικαίωμα παράστασης πολιτικής αγωγής οι αφανείς εταίροι και ποιές διατάξεις του παλαιού ή του νέου Ποινικού Κώδικα θεωρούνται επιεικέστερες και εφαρμοστέες για την πράξη της απιστίας.
Πραγματικά περιστατικά
Οι κατηγορούμενοι και οι μηνυτές αποφάσισαν τη σύσταση αφανούς εταιρίας για τη λειτουργία καταστήματος υγειονομικού ενδιαφέροντος, οι μεν πρώτοι ως διαχειριστές, οι δε δεύτεροι ως αφανείς εταίροι. Σύμφωνα με τους μηνυτές, οι κατηγορούμενοι που είχαν αναλάβει τη διαχείριση της επιχείρησης, από πρόθεση ζημίωσαν τους ίδιους με ελλιπείς καταχωρήσεις των εσόδων και μη απόδοση λογοδοσίας αναφορικά με τα κέρδη της, δημιουργώντας οφειλές προς τρίτους. Οι αφανείς εταίροι επικαλέστηκαν σοβαρές παραλείψεις εκ μέρους των συγκατηγορουμένων για την εξόφληση των απαιτήσεων τρίτων, προμηθευτών, λόγω της ιδιοποίησης των κερδών από την άσκηση της επιχειρηματικής δραστηριότητας, ζημιώνοντας τους ίδιους, κατά τα ποσά που εισέφεραν στην εταιρία, αφού η τελευταία εμφάνιζε μόνον παθητικό.
Το δικαστήριο έκρινε αναπόδεικτους τους ισχυρισμούς, αξιώνοντας επιπλέον εξωτερικές ενέργειες για τη στοιχειοθέτηση του αδικήματος της απιστίας.
Νομικό σκέλος
Ως προς το πρώτο ζήτημα, οι συγκατηγορούμενοι υπέβαλαν αντιρρήσεις κατά της δήλωσης παράστασης πολιτικής αγωγής (ή της παράστασης προς υποστήριξη της κατηγορίας, σύμφωνα με τη διατύπωση του νέου ΚΠΔ) που υπέβαλαν οι αφανείς εταίροι. Οι αντιρρήσεις έγιναν δεκτές από το δικαστήριο, καθώς κρίθηκε ότι μόνο το νομικό πρόσωπο της εταιρείας και όχι τα αφανή μέλη του, είναι αμέσως ζημιωθέν. Οι εγκαλούντες κρίθηκε ότι δεν έχουν αστική αξίωση σε βάρος των συγκατηγορουμένων αλλά ζημιώνονται μόνο αντανακλαστικώς και αποβλήθηκαν από τη διαδικασία.
Ως προς την αξιόποινη πράξη της απιστίας, ο δικαστήριο εφάρμοσε, ως επιεικέστερες, τις διατάξεις του νέου Ποινικού Κώδικα. Σύμφωνα με το άρθρο 390 του νΠΚ, για τη θεμελίωση της αντικειμενικής υπόστασης απαιτείται η πρόκληση βέβαιης ζημίας στην περιουσία άλλου, με κατάχρηση της αντιπροσωπευτικής εξουσίας ενώ η υποκειμενική υπόσταση είναι υπερχειλής, με αποτέλεσμα να αξιώνεται γνώση των κατηγορουμένων και ως προς το στοιχείο της πρόκλησης ζημίας. Υπό την ισχύ του 390 πΠΚ, αρκούσε η διαπίστωση διακινδύνευσης της περιουσίας.
Κατά την κρίση του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου, αναγκαίο στοιχείο για την τέλεση του αδικήματος είναι η συμπεριφορά των κατηγορουμένων να εμφανίζεται ως εξωτερική και δικαιοπρακτική, με αποτέλεσμα πράξεις όπως η εριστική συμπεριφορά σε πελάτες του καταστήματος ή η μη καταχώρηση εσόδων στα λογιστικά βιβλία να μην επαρκούν και να αξιολογούνται ως εσωτερικές υλικές πράξεις, μη εμπίπτουσες στην έννοια της κατάχρησης αντιπροσωπευτικής εξουσίας. Η ιδιοποίηση της περιουσίας και η παράλειψη τακτοποίησης των υποχρεώσεων της επιχείρησης δεν συνιστά, κατά το δικαστήριο, εξωτερική ενέργεια και τα αποδεικτικά μέσα θεωρήθηκαν ελλιπή για τη στοιχειοθέτηση απιστίας κατά συρροή, με αποτέλεσμα οι συγκατηγορούμενοι να κηρυχθούν αθώοι.
Δείτε την απόφαση στην Qualex: ΤρΠλημΘεσ 9891/2022