Ο Νόμος 5149/2024 εισάγει μια σειρά από σημαντικές μεταρρυθμίσεις στη διαδικασία προσλήψεων στο Δημόσιο μέσω Α.Σ.Ε.Π., με στόχο την επιτάχυνση, τη διαφάνεια και τη βελτίωση της αποτελεσματικότητας της δημόσιας διοίκησης. Μεταξύ άλλων, προβλέπει ενίσχυση της μοριοδότησης του κριτηρίου της εντοπιότητας, νέες ρυθμίσεις για την αξιολόγηση των υπαλλήλων, καθώς και αλλαγές στον Κώδικα Κατάστασης Δημοσίων Υπαλλήλων.
1. Επιτάχυνση Διαδικασιών Πρόσληψης
Το Μέρος Α΄ του νόμου, μέσω των Κεφαλαίων Α΄, Β΄ και Γ΄, επικεντρώνεται στην επιτάχυνση των διαδικασιών προσλήψεων. Ιδιαίτερη σημασία δίνεται στην ενίσχυση της μοριοδότησης βάσει εντοπιότητας σε ορεινούς, νησιωτικούς και απομακρυσμένους δήμους, καθώς και στη χρήση ψηφιακών τεχνολογιών για την ταχύτερη διεκπεραίωση των διαδικασιών μέσω του Α.Σ.Ε.Π. Επιπλέον, προβλέπεται η κάλυψη εγκεκριμένων θέσεων για τα έτη 2022-2025 από επιτυχόντες του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού της προκήρυξης 2Γ/2022.
Η επιτάχυνση αυτή επιτυγχάνεται με σειρά ρυθμίσεων, όπως η υποχρέωση καθορισμού θέσεων για ΑμεΑ εντός ενός μηνός από την κοινοποίηση της Πράξης Υπουργικού Συμβουλίου. Η μη συμμόρφωση με την προθεσμία συνεπάγεται τον αποκλεισμό των εμπλεκόμενων φορέων από τις προκηρύξεις. Παράλληλα, δίνεται προτεραιότητα σε υποψηφίους με επ’ αόριστον αναπηρία 50% και άνω, με στόχο την υποστήριξη των ΑμεΑ.
2. Ενίσχυση του Κριτηρίου της Εντοπιότητας
Η τροποποίηση του άρθρου 12 του Ν. 4765/2021 προβλέπει αυξημένη μοριοδότηση για τους μόνιμους κατοίκους συγκεκριμένων δήμων, ιδίως νησιωτικών, ορεινών και παραμεθορίων περιοχών. Συγκεκριμένα, η μοριοδότηση ανέρχεται σε 40 μονάδες για τους κατοίκους νησιών, μικρών ηπειρωτικών και ορεινών δήμων, περιοχών της Δυτικής Μακεδονίας, της Μεγαλόπολης και του Έβρου, και σε 20 μονάδες για τους κατοίκους μεσαίων ηπειρωτικών δήμων συγκεκριμένων περιοχών.
Ως αντάλλαγμα της αυξημένης μοριοδότησης, θεσπίζεται υποχρεωτική παραμονή 15 ετών: δέκα έτη στη θέση διορισμού και πέντε έτη εντός της ίδιας Περιφερειακής Ενότητας. Η απόδειξη της μόνιμης κατοικίας γίνεται μέσω στοιχείων της Α.Α.Δ.Ε., απλοποιώντας τη διαδικασία.
3. Αλλαγές στη Διαδικασία Συνέντευξης και στην Αντιμετώπιση της Ισοβαθμίας
Με το άρθρο 5 εισάγεται η υποχρεωτική μαγνητοφώνηση και απομαγνητοφώνηση της συνέντευξης των υποψηφίων για θέσεις Ειδικού Επιστημονικού Προσωπικού, καθώς και η δυνατότητα κοινής αιτιολόγησης από τα μέλη της επιτροπής σε περιπτώσεις μικρών διαφορών στη βαθμολογία. Παράλληλα, το άρθρο 6 προβλέπει ότι, σε περιπτώσεις ισοβαθμίας, μετά την εξάντληση των προβλεπόμενων κριτηρίων, η σειρά κατάταξης καθορίζεται μέσω ηλεκτρονικής κλήρωσης, διαδικασία που αναμένεται να επιταχύνει την έκδοση αποτελεσμάτων.
4. Περιορισμοί στη Συμμετοχή σε Νέες Διαδικασίες και στις Μετακινήσεις Υπαλλήλων
Ο Ν. 5149/2024 εισάγει περιορισμούς στη συμμετοχή δημοσίων υπαλλήλων σε νέες διαδικασίες πρόσληψης. Ειδικότερα, οι ήδη υπηρετούντες υπάλληλοι δεν μπορούν να υποβάλουν αίτηση για νέα θέση πριν από την παρέλευση 10ετίας από τον διορισμό τους, με εξαίρεση τη συμμετοχή σε διαδικασία ανώτερης κατηγορίας ή για Ειδικό Επιστημονικό Προσωπικό.
Επιπλέον, όποιος διορισθεί αλλά δεν αναλάβει υπηρεσία ή παραιτηθεί εντός 12 μηνών, αποκλείεται από διαδικασίες προσλήψεων για 3 έτη. Ο περιορισμός αυτός αφορά διορισμούς βάσει προκηρύξεων μετά την 25η Οκτωβρίου 2024.
5. Σύντμηση Προθεσμιών και Απλοποίηση Διαδικασιών
Ο νόμος εισάγει αυστηρότερες προθεσμίες στις διαδικασίες διορισμού. Οι διοριστέοι υποβάλλουν τα δικαιολογητικά εντός 15 ημερών, ενώ η πράξη διορισμού εκδίδεται μέσα σε 20 ημέρες από την υποβολή τους. Επίσης, η δημοσίευση της πράξης διορισμού πρέπει να ολοκληρωθεί εντός 2 μηνών από την κατανομή των θέσεων, με την καθυστέρηση να συνιστά πειθαρχικό παράπτωμα.
Παράλληλα, δημιουργείται κεντρική ηλεκτρονική πλατφόρμα για την υποβολή αιτήσεων και δικαιολογητικών για προσλήψεις ορισμένου χρόνου, με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και την ενίσχυση της διαφάνειας.
6. Πλήρωση Θέσεων από Επιτυχόντες του Διαγωνισμού 2Γ/2022
Ο νόμος προβλέπει την πλήρωση θέσεων του ετήσιου προγραμματισμού 2022-2025 από επιτυχόντες του πανελλήνιου γραπτού διαγωνισμού της προκήρυξης 2Γ/2022 ή μεταγενέστερης γραπτής εξέτασης. Ειδικά για την Α.Α.Δ.Ε., επιτρέπεται η επιλογή επιτυχόντων της προκήρυξης 1Γ/2022. Οι πίνακες επιτυχόντων της 2Γ/2022 παύουν να ισχύουν με την έκδοση βαθμολογίας επόμενης γραπτής διαδικασίας.
7. Αλλαγές στο Σύστημα Κινητικότητας και στη Διαδικασία Συνυπηρέτησης
Η μετάταξη υπαλλήλων σε άλλο φορέα συνοδεύεται από αναγνώριση της συνάφειας μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών, με τα αποτελέσματα της σχετικής κρίσης να ανατρέχουν στην ημερομηνία μετάταξης. Ειδικά για όσους μετατάχθηκαν μέσω Ενιαίου Συστήματος Κινητικότητας προ του Οκτωβρίου 2024, η κρίση της συνάφειας έχει αναδρομική ισχύ.
Παράλληλα, το άρθρο 56 διευκολύνει τις αποσπάσεις υπαλλήλων για συνυπηρέτηση, καταργώντας την απαίτηση έγκρισης από το υπηρεσιακό συμβούλιο και επιβάλλοντας την ολοκλήρωση της διαδικασίας εντός ενός μηνός από την υποβολή της αίτησης.
8. Νέες Ρυθμίσεις για την Αξιολόγηση και τον Έλεγχο Γνησιότητας Δικαιολογητικών
Εισάγεται υποχρέωση αυτεπάγγελτου ελέγχου γνησιότητας δικαιολογητικών εντός 3 μηνών από τον διορισμό, καθώς και ετήσιος δειγματοληπτικός έλεγχος. Η προσκόμιση πλαστών εγγράφων επιφέρει ποινικές κυρώσεις και αποκλεισμό από διαδικασίες για 5 έτη.
Η αξιολόγηση των υπαλλήλων αναμορφώνεται, με νέο σύστημα κινήτρων και ανταμοιβών, ώστε να ενισχυθεί η απόδοση και η αποτελεσματικότητα.
Το νέο σύστημα αξιολόγησης καθώς και οι ρυθμίσεις που αφορούν την εντοπιότητα, τη συνέντευξη, την ισοβαθμία, τη μονιμότητα και την κινητικότητα, αναμένεται να βελτιώσουν σημαντικά τη λειτουργία της δημόσιας διοίκησης, ενισχύοντας την αξιοκρατία και την προσβασιμότητα.
Δείτε την εγκύκλιο στη Qualex: ΕγκΥπΕσ ΔΙΠΑΑΔ/Φ.ΕΠ. 2.9 /92/οικ.2837/13.2.2025