Οι υπουργοί Απασχόλησης και Κοινωνικών Υποθέσεων της ΕΕ επιβεβαίωσαν χθες Τρίτη 11 Μαρτίου την προσωρινή συμφωνία που επιτεύχθηκε στις 8 Φεβρουαρίου 2024 μεταξύ της προεδρίας του Συμβουλίου και των διαπραγματευτών του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με την Οδηγία για την εργασία μέσω πλατφόρμας. Αυτή η νομική πράξη της ΕΕ αποσκοπεί στη βελτίωση των συνθηκών εργασίας και στη ρύθμιση της χρήσης αλγορίθμων από ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας.
Η Οδηγία θα καταστήσει τη χρήση αλγορίθμων στη διαχείριση ανθρώπινων πόρων πιο διαφανή, διασφαλίζοντας ότι τα αυτοματοποιημένα συστήματα παρακολουθούνται από εξειδικευμένο προσωπικό και ότι οι εργαζόμενοι έχουν το δικαίωμα να αμφισβητούν τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις. Θα βοηθήσει επίσης στον σωστό προσδιορισμό του εργασιακού καθεστώτος των ατόμων που εργάζονται για πλατφόρμες, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να επωφεληθούν από τα εργασιακά δικαιώματα που δικαιούνται.
«Αυτή είναι η πρώτη νομοθεσία της ΕΕ που ρυθμίζει την αλγοριθμική διαχείριση στο χώρο εργασίας και θέτει ελάχιστα πρότυπα της ΕΕ για τη βελτίωση των συνθηκών εργασίας για εκατομμύρια εργαζόμενους σε πλατφόρμες σε ολόκληρη την ΕΕ. Η συμφωνία που επιβεβαιώθηκε βασίζεται στις προσπάθειες των προηγούμενων προεδριών του Συμβουλίου και επιβεβαιώνει το κοινωνικό πρόσημο της Ευρωπαϊκής Ένωσης», δήλωσε ο Πιερ-Ιβ Ντερμάνι, αντιπρόεδρος της κυβέρνησης του Βελγίου και υπουργός Οικονομίας και Απασχόλησης.
Το συμφωνηθέν κείμενο επιτυγχάνει μια ισορροπία μεταξύ του σεβασμού των εθνικών συστημάτων εργασίας και της διασφάλισης ελάχιστων προτύπων προστασίας για κάτι παραπάνω από 28 εκατομμύρια άτομα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες εργασίας σε ολόκληρη την ΕΕ.
Τα κύρια συμβιβαστικά στοιχεία περιστρέφονται γύρω από ένα (νομικό) τεκμήριο που θα βοηθήσει στον καθορισμό της σωστής εργασιακής κατάστασης των ατόμων που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες:
- τα κράτη μέλη θα θεσπίσουν ένα τεκμήριο απασχόλησης στα εθνικά τους συστήματα, το οποίο θα ενεργοποιείται όταν βρεθούν γεγονότα που υποδεικνύουν έλεγχο και κατεύθυνση,
- τα γεγονότα αυτά θα καθοριστούν σύμφωνα με το εθνικό δίκαιο και τις συλλογικές συμβάσεις, λαμβάνοντας υπόψη τη νομολογία της ΕΕ,
- άτομα που εργάζονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, οι εκπρόσωποί τους ή οι εθνικές αρχές μπορούν να επικαλεστούν αυτό το τεκμήριο και να ισχυριστούν ότι έχουν ταξινομηθεί εσφαλμένα,
- εναπόκειται στην ψηφιακή πλατφόρμα να αποδείξει ότι δεν υπάρχει σχέση εργασίας.
Επιπλέον, τα κράτη μέλη θα παρέχουν καθοδήγηση στις ψηφιακές πλατφόρμες και τις εθνικές αρχές όταν τεθούν σε εφαρμογή τα νέα μέτρα.
Η συμφωνία που επιτεύχθηκε με το Κοινοβούλιο διασφαλίζει ότι οι εργαζόμενοι ενημερώνονται δεόντως για τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης και λήψης αποφάσεων σχετικά με την πρόσληψή τους, τις συνθήκες εργασίας και τις αποδοχές τους, μεταξύ άλλων.
Απαγορεύει επίσης τη χρήση αυτοματοποιημένων συστημάτων παρακολούθησης ή λήψης αποφάσεων για την επεξεργασία ορισμένων τύπων προσωπικών δεδομένων προσώπων που εκτελούν εργασίες πλατφόρμας, όπως τα βιομετρικά δεδομένα ή η συναισθηματική ή ψυχολογική τους κατάσταση.
Η ανθρώπινη εποπτεία και η αξιολόγηση είναι επίσης εγγυημένες όσον αφορά τις αυτοματοποιημένες αποφάσεις, συμπεριλαμβανομένου του δικαιώματος επεξήγησης και επανεξέτασης αυτών των αποφάσεων.
Τι αναμένεται
Το κείμενο της συμφωνίας θα οριστικοποιηθεί τώρα σε όλες τις επίσημες γλώσσες και θα εγκριθεί επίσημα και από τα δύο θεσμικά όργανα.
Αφού ολοκληρωθούν τα επίσημα βήματα της έγκρισης, τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να ενσωματώσουν τις διατάξεις της Οδηγίας στην εθνική τους νομοθεσία.