Σύμφωνα με την Οδηγία (ΕΕ) 2019/904 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, η οποία ενσωματώθηκε στο εθνικό δίκαιο με τον νόμο 4736/2020 (ΦΕΚ 200 Α’), απαγορεύεται η διάθεση στην αγορά πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης, συμπεριλαμβανομένων των πλαστικών καλαμακιών, όπως ορίζεται στο Μέρος Β του Παραρτήματος Ι του νόμου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, μέσω της Ανακοίνωσής της (2021/C 216/01), παρέχει κατευθυντήριες γραμμές για την ερμηνεία και την εφαρμογή των διατάξεων αυτών.
Ορισμός και Χαρακτηρισμός
Ο ορισμός ενός προϊόντος ως «πλαστικό προϊόν μιας χρήσης» αποσκοπεί, μεταξύ άλλων, στην αποτροπή καταστάσεων όπου προϊόντα που δεν έχουν σχεδιαστεί για επαναχρησιμοποίηση κυκλοφορούν στην αγορά ως επαναχρησιμοποιήσιμα. Αυτό έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο της Οδηγίας (ΕΕ) 2019/904, που είναι η μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος και η προστασία της ανθρώπινης υγείας.
Για να χαρακτηριστεί ένα προϊόν ως επαναχρησιμοποιήσιμο, πρέπει να πληροί συγκεκριμένα κριτήρια σχεδιασμού, όπως η σύνθεση των υλικών, η δυνατότητα πλύσης και επισκευής, καθώς και η αντίληψη και η χρήση του από τους καταναλωτές ως τέτοιο. Επιπλέον, πρέπει να μπορεί να ανασυσκευάζεται, να καθαρίζεται και να διατηρεί τη λειτουργικότητά του.
Ειδικές Προβλέψεις για τα Πλαστικά Καλαμάκια
Τα πλαστικά καλαμάκια χαρακτηρίζονται κατ’ αρχήν ως πλαστικά προϊόντα μιας χρήσης και εμπίπτουν στις διατάξεις του άρθρου 5 του ν. 4736/2020. Εάν ο παραγωγός ή εισαγωγέας επιθυμεί να τα χαρακτηρίσει ως επαναχρησιμοποιήσιμα, φέρει το βάρος της απόδειξης αυτού του ισχυρισμού. Ειδικότερα, πλαστικά καλαμάκια που πωλούνται σε ομαδική συσκευασία (π.χ. 50 ή 100 τεμαχίων) τεκμαίρεται ότι δεν προορίζονται για επαναχρησιμοποίηση.
Συμμόρφωση με Κανονισμούς
Επιπλέον, τα πλαστικά καλαμάκια που προορίζονται να έρθουν σε επαφή με τρόφιμα πρέπει να συμμορφώνονται με τον Κανονισμό (ΕΕ) 10/2011 για τα πλαστικά υλικά και αντικείμενα. Αυτές οι απαιτήσεις διασφαλίζουν ότι τα προϊόντα είναι ασφαλή για χρήση με τρόφιμα, διατηρώντας ταυτόχρονα την ικανότητά τους να επαναχρησιμοποιούνται.
Συμπεράσματα
Η νομοθεσία για τα πλαστικά καλαμάκια είναι σαφής: η διάθεση στην αγορά αυτών των προϊόντων ως επαναχρησιμοποιήσιμων απαιτεί αυστηρή συμμόρφωση με συγκεκριμένα κριτήρια σχεδιασμού και τεκμηρίωση. Ο στόχος παραμένει η προστασία του περιβάλλοντος και της δημόσιας υγείας μέσω της μείωσης της χρήσης πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης.
Δείτε την εγκύκλιο στη Qualex: ΕγκΥπΠΕν ΥΠΕΝ/ΓρΓΓΦΠΥ/53567/1343/20.5.2024