Οι αλλεπάλληλες αναταράξεις στην παγκόσμια οικονομία έχουν δημιουργήσει μια αλυσιδωτή συνθήκη κρίσεων οι οποίες σε συνάρτηση με τα φαινόμενα αισχροκέρδειας δημιουργούν ασφυκτικές συνθήκες για τα νοικοκυριά. Η πρόσφατη υπουργική απόφαση φιλοδοξεί να αμβλύνει τα παραπάνω εκτεταμένα φαινόμενα μέσω της επιβολής πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους σε κομβικής σημασίας αγαθά.
Δημοσιεύθηκε στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης (ΥΑ 72820/10.8.2023) για την αντιμετώπιση των φαινομένων αθέμιτης κερδοφορίας (αισχροκέρδειας).
Πιο συγκεκριμένα, στο πλαίσιο της υπουργικής απόφασης καθορίζονται η διαδικασία ελέγχου και η επιβολή των κυρώσεων των παρ. 4 και 5 του άρθρου 54 του Ν 5045/2023, η κλιμάκωση των προστίμων, παράλληλα δε επιβάλλεται πλαφόν στο μικτό περιθώριο κέρδους, ενώ εξειδικεύονται και οι κατηγορίες των αγαθών που είναι απαραίτητα για τη διατροφή και τη διαβίωση των καταναλωτών.
Η υπουργική απόφαση ορίζει ότι οι αρχές της παρ. 3 του άρθρου 54 του Ν 5045/2023 μπορούν να ασκούν τις εξουσίες της παρ. 4 του ιδίου άρθρου με την έκδοση εντολής για την παροχή πληροφοριών και στοιχείων προς τον ελεγχόμενο. Οι ελεγχόμενες οντότητες θα πρέπει να είναι σε θέση να αποδείξουν ότι ο τρόπος τιμολόγησής τους είναι συμβατός με τις διατάξεις του άρθρου 54 του Ν 5045/2023. Συνεπώς, οι συγκεκριμένες οντότητες οφείλουν να προμηθεύουν ή να πληροφορήσουν τις αρμόδιες αρχές, τουλάχιστον, με τα παρακάτω στοιχεία:
– την ποσότητα των αποθεμάτων (πωληθέντων και μη) του υπό έλεγχο προϊόντος κατά την Περίοδο Αναφοράς και την Περίοδο Ελέγχου.
– την αξία των ανωτέρω αποθεμάτων του Προϊόντος και στις δύο Περιόδους.
– το σύνολο των πωλήσεων σε ποσότητα και αξία του Προϊόντος και στις δύο Περιόδους.
– όλα τα παραστατικά στοιχεία που τεκμηριώνουν την ορθότητα των ανωτέρω μεγεθών.
Οι αρμόδιες για τον έλεγχο αρχές δύνανται επιπρόσθετα να ζητούν και κάθε απαραίτητο κατά την κρίση τους στοιχείο καθώς και να διευκολύνουν τον ελεγχόμενο με τη χορήγηση υποδειγμάτων πινάκων. Σκοπός είναι να καθοριστεί το Περιθώριο Μικτού Κέρδους τόσο κατά την Περίοδο Αναφοράς, όσο και κατά την Περίοδο Ελέγχου. Εάν το Περιθώριο Μικτού Κέρδους της Περιόδου Ελέγχου είναι μεγαλύτερο από αυτό της Περιόδου Αναφοράς τότε υφίσταται παράβαση του άρθρου 54 του Ν 5045/2023 και επιβάλλονται οι προβλεπόμενες διοικητικές κυρώσεις.
Μάλιστα, όσον αφορά την κλιμάκωση των προστίμων ορίζεται ότι, η παραβίαση των παρ. 1 και του 2 του άρθρου 54 του Ν 5045/2023 συνεπάγεται την επιβολή προστίμου που ισούται με τουλάχιστον το διπλάσιο του Οφέλους Υπέρ το Κανονικό το οποίο ορίζεται στα άρθρα 5 και 6 της υπουργικής απόφασης. Το εν λόγω πρόστιμο δεν μπορεί να είναι μικρότερο των πέντε χιλιάδων (5.000) ευρώ και μεγαλύτερο του ενός εκατομμυρίου (1.000.000) ευρώ.
Ακολούθως, στο άρθρο 5 της υπουργικής απόφασης ορίζεται ο τρόπος υπολογισμού του μέγιστου επιτρεπόμενου περιθωρίου μικτού κέρδους, στο άρθρο 6 η μέγιστη επιτρεπόμενη τιμή πώλησης στον κλάδο συγκεκριμένων καυσίμων, ενώ τέλος στο άρθρο 7 εξειδικεύονται μια σειρά από κατηγορίες αγαθών υγιεινής και καθαρισμού που είναι απαραίτητα για την αξιοπρεπή διαβίωση των καταναλωτών, που ομοίως εντάσσονται στο προστατευτικό πλαίσιο του άρθρου 54 του Ν 5045/2023.
Συνοψίζοντας, είναι κρίσιμο να τονιστεί ότι, από την έναρξη ισχύος της συγκεκριμένης υπουργικής απόφασης έως την 31η Δεκεμβρίου 2023, απαγορεύεται η αποκόμιση μικτού κέρδους από την πώληση οποιουδήποτε προϊόντος ή την παροχή οποιασδήποτε υπηρεσίας που είναι απαραίτητη για την υγεία, τη διατροφή, τη διαβίωση, τη μετακίνηση, τη θέρμανση, την παραγωγή ζεστού νερού χρήσεως και την ασφάλεια του καταναλωτή, καθώς και από την πώληση σχολικών ειδών και γεωργικών προϊόντων και τροφίμων, ιδίως πρώτων υλών για την παραγωγή λιπασμάτων, ζωοτροφών, ωμών δημητριακών παντός είδους, αλεύρων, ηλίανθου φυτικών ελαίων, όταν το περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα υπερβαίνει το αντίστοιχο περιθώριο μικτού κέρδους ανά μονάδα προ της 31ης Δεκεμβρίου 2021.
Δείτε τη σχετική Έκδοση: Δίκαιο πώλησης καταναλωτικών αγαθών
Δείτε το σχετικό Σεμινάριο: Προστασία των συμφερόντων του καταναλωτή