Το Συμβούλιο της ΕΕ ενέκρινε χθες Πέμπτη 30 Μαΐου δέσμη νέων κανόνων για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες που θα προστατεύουν τους πολίτες της ΕΕ και το χρηματοπιστωτικό σύστημα της ΕΕ από τη νομιμοποίηση εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τη χρηματοδότηση της τρομοκρατίας.
Με τη νέα δέσμη μέτρων, όλοι οι κανόνες που ισχύουν για τον ιδιωτικό τομέα θα μεταφερθούν σε έναν νέο Κανονισμό άμεσης εφαρμογής, ενώ μια Οδηγία θα αφορά την οργάνωση των εθνικών αρμόδιων αρχών για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας (AML/CFT).
Ο Κανονισμός εναρμονίζει εξαντλητικά τους κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες για πρώτη φορά σε ολόκληρη την ΕΕ, κλείνοντας τα παραθυράκια για τους παραβάτες. Πιο συγκεκριμένα, επεκτείνει τους κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες σε νέες υπόχρεες οντότητες, όπως στο μεγαλύτερο μέρος του κλάδου της κρυπτογράφησης, στους εμπόρους ειδών πολυτελείας και στους ποδοσφαιρικούς συλλόγους και παράγοντες. Ο Κανονισμός θέτει επίσης αυστηρότερες απαιτήσεις δέουσας επιμέλειας, ρυθμίζει την πραγματική ιδιοκτησία και θέτει όριο 10.000 ευρώ στις πληρωμές σε μετρητά, μεταξύ άλλων.
Ο Κανονισμός εναρμονίζει εξαντλητικά τους κανόνες για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες για πρώτη φορά σε ολόκληρη την ΕΕ, κλείνοντας τα παραθυράκια για τους παραβάτες
Από την άλλη, η Οδηγία θα βελτιώσει την οργάνωση των εθνικών συστημάτων καταπολέμησης της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες, θεσπίζοντας σαφείς κανόνες για τον τρόπο συνεργασίας των μονάδων χρηματοοικονομικών πληροφοριών (FIU – οι εθνικοί φορείς που συλλέγουν πληροφορίες σχετικά με ύποπτες ή ασυνήθιστες χρηματοοικονομικές δραστηριότητες στα κράτη μέλη) και των εποπτικών αρχών.
Με τη δέσμη μέτρων δημιουργείται μια νέα Ευρωπαϊκή Αρχή για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και της χρηματοδότησης της τρομοκρατίας, η οποία θα έχει άμεσες και έμμεσες εποπτικές εξουσίες επί των υπόχρεων οντοτήτων υψηλού κινδύνου στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Θα εδρεύει στη Φρανκφούρτη και θα ξεκινήσει τη λειτουργία της στα μέσα του 2025
Δεδομένης της διασυνοριακής φύσης του οικονομικού εγκλήματος, η νέα Αρχή θα ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του πλαισίου για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας, δημιουργώντας έναν ολοκληρωμένο μηχανισμό με τις εθνικές εποπτικές αρχές για να διασφαλίσει ότι οι υπόχρεες οντότητες συμμορφώνονται με τις υποχρεώσεις που σχετίζονται με την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και την καταπολέμηση της τρομοκρατίας στον χρηματοπιστωτικό τομέα. Η Αρχή θα έχει επίσης υποστηρικτικό ρόλο όσον αφορά τον μη χρηματοπιστωτικό τομέα και θα συντονίζει και θα υποστηρίζει τις μονάδες χρηματοπιστωτικών πληροφοριών.
Εκτός από τις εποπτικές εξουσίες και προκειμένου να διασφαλιστεί η συμμόρφωση, σε περιπτώσεις σοβαρών, συστηματικών ή επαναλαμβανόμενων παραβάσεων των άμεσα ισχυουσών απαιτήσεων, η Αρχή θα επιβάλλει χρηματικές κυρώσεις στις επιλεγμένες υπόχρεες οντότητες.
Η νέα Οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες προβλέπει επίσης ότι τα κράτη μέλη της ΕΕ θα πρέπει να διαθέτουν πληροφορίες από τα κεντρικά μητρώα τραπεζικών λογαριασμών – τα οποία περιέχουν στοιχεία σχετικά με το ποιος έχει ποιον τραπεζικό λογαριασμό και πού – μέσω ενός ενιαίου σημείου πρόσβασης. Καθώς η Οδηγία για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα παρέχει πρόσβαση στο ενιαίο σημείο πρόσβασης μόνο στις μονάδες χρηματοπιστωτικών πληροφοριών, το Συμβούλιο εξέδωσε χωριστή Οδηγία για να διασφαλίσει ότι οι εθνικές αρχές επιβολής του νόμου θα έχουν πρόσβαση στα μητρώα αυτά μέσω του ενιαίου σημείου πρόσβασης. Η Οδηγία αυτή περιλαμβάνει επίσης την εναρμόνιση του μορφότυπου των τραπεζικών δηλώσεων. Αυτή η άμεση πρόσβαση και η χρήση εναρμονισμένων μορφοτύπων από τις τράπεζες αποτελεί σημαντικό μέσο για την καταπολέμηση των εγκληματικών πράξεων και για τις προσπάθειες εντοπισμού και δήμευσης των προϊόντων του εγκλήματος.
Ο Κανονισμός για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες θα εφαρμοστεί τρία έτη μετά την έναρξη ισχύος του. Τα κράτη μέλη θα έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να μεταφέρουν ορισμένα μέρη της Οδηγίας για την καταπολέμηση της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες και τρία χρόνια για άλλα.
Δείτε το σχετικό Σεμινάριο: Η πρόληψη της νομιμοποίησης εσόδων από παράνομες δραστηριότητες στην πράξη