Με την ψήφιση του Ν. 5078/2023 «Αναμόρφωση επαγγελματικής ασφάλισης, εξορθολογισμός ασφαλιστικής νομοθεσίας, συνταξιοδοτικές ρυθμίσεις, σύστημα διορισμού και προσλήψεων των εκπαιδευτικών της Δημόσιας υπηρεσίας απασχόλησης και λοιπές διατάξεις», και ειδικότερα με το άρθρο 119, επέρχονται σημαντικές βελτιώσεις στις συντάξεις που χορηγούνται σε προστατευόμενα δικαιοδόχα τέκνα των οποίων οι γονείς έχουν αποβιώσει.
Α. Χορήγηση σύνταξης σε τέκνα που ο θάνατος του γονέα επήλθε πριν τις 13/5/2016
Με τις διατάξεις του άρθρου 19 του Ν. 4611/2019, που τροποποίησαν την περ.β’ της παρ.1 του άρθρου 12 του Ν. 4387/2016, δικαιούνταν σύνταξη τα τέκνα ασφαλισμένων ή συνταξιούχων που απεβίωσαν από 13/5/2016 και εφεξής, με την προϋπόθεση ότι παρέμεναν άγαμα και δεν είχαν συμπληρώσει το 24ο έτος της ηλικίας τους. Η παρ.1 του άρθρου 119 του Ν. 5078/2023 επεκτείνει αυτές τις προϋποθέσεις και στα τέκνα θανόντων πριν την 13/5/2016, ανεξαρτήτως ασφαλιστικού φορέα, υπό την προϋπόθεση ότι ο θανών είχε τον απαιτούμενο χρόνο για συνταξιοδότηση.
Αυτή η ρύθμιση επιτρέπει τη χορήγηση ή επαναχορήγηση της δικαιούμενης σύνταξης, μετά από αίτημα των δικαιοδόχων τέκνων, ακόμη και αν ο θάνατος του γονέα είχε επέλθει πριν τις 13/5/2016 και η σύνταξη είχε διακοπεί λόγω συμπλήρωσης του 18ου έτους της ηλικίας ή άλλων λόγων όπως εργασία ή μη προσκόμιση βεβαίωσης σπουδών. Το 24ο έτος είναι καθοριστικό, ενώ για τέκνα θανόντων ασφαλισμένων του πρώην ΟΑΕΕ, η συνταξιοδότηση μπορεί να παραταθεί έως το 26ο έτος της ηλικίας τους.
Β. Χορήγηση σύνταξης σε αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα
Το άρθρο 12 του Ν. 4387/2016 τροποποιείται ώστε να παρέχεται ενιαίο ποσοστό σύνταξης λόγω θανάτου σε δικαιοδόχα τέκνα αμφοτεροπλεύρως ορφανά. Κάθε τέκνο δικαιούται το 25% της σύνταξης του θανόντα γονέα του. Για τα αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα, το ποσοστό αυξάνεται στο 50% από κάθε σύνταξη των γονέων, και σε περίπτωση ύπαρξης περισσοτέρων τέκνων, το 100% της σύνταξης κατανέμεται ισομερώς.
Για τα αμφοτεροπλεύρως ορφανά τέκνα με αναπηρία, προβλέπεται η χορήγηση σύνταξης που μπορεί να φτάσει το 100% της σύνταξης του ενός γονέα και το 50% της σύνταξης του δεύτερου γονέα, αν πληρούνται ορισμένες προϋποθέσεις, όπως το ποσοστό αναπηρίας και η μη άσκηση επαγγελματικής δραστηριότητας.
Ειδικές προβλέψεις υπάρχουν και για τις άγαμες θυγατέρες που δικαιούνται σύνταξη μέχρι τη συμπλήρωση του 24ου έτους της ηλικίας τους χωρίς έλεγχο εισοδήματος. Οι αιτήσεις που υποβάλλονται μετά την 20/12/2023 θα κριθούν βάσει των νέων διατάξεων, με τα οικονομικά αποτελέσματα να ισχύουν από την 1η του επόμενου μήνα της αίτησης ή το νωρίτερο από 20/12/2023.
Οι ανωτέρω διατάξεις ισχύουν ανεξαρτήτως της ημερομηνίας θανάτου του δικαιοπαρόχου γονέα και διασφαλίζουν ότι τα ορφανά τέκνα λαμβάνουν την απαιτούμενη προστασία και στήριξη μέσω του συνταξιοδοτικού συστήματος.
Δείτε την εγκύκλιο στην Qualex: ΕγκΕΦΚΑ 24/14.5.2024