Έβριθε μηνυμάτων η ομιλία του Προέδρου του ΣτΕ Μιχάλη Πικραμένου, στο πρόσφατο Συνέδριο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών. Το Συνέδριο που επιγραφόταν «Η Διοικητική Δικαιοσύνη τον 21ο αιώνα», φιλοξενήθηκε στον Βόλο, στις 4 και 5 Οκτωβρίου. Ο κ. Πικραμένος, συνεπής προς τις θέσεις και απόψεις που τον χαρακτηρίζουν επί σειρά ετών, ανέδειξε ζητήματα, όπως το δίπολο ανεξαρτησίας – λογοδοσίας, ζήτησε με κοφτερή γλώσσα επιτάχυνση των ρυθμών του δικαστικού κόσμου, ενώ εμφανίστηκε ανοικτός απέναντι σε ζητήματα τεχνολογίας, αφού οι μηχανές «σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν την κρίση του δικαστή ή την ύπαρξη των δικαστηρίων».
Δείτε αναλυτικά την ομιλία του, την οποία και εξασφάλισε το NB Daily:
«Αγαπητές και αγαπητοί συνάδελφοι.
Υπηρεσιακοί λόγοι δεν μου επιτρέπουν να παρευρεθώ στο συνέδριο της Ένωσης Διοικητικών Δικαστών που περιλαμβάνει ενδιαφέρουσες θεματικές με αντικείμενο τη διοικητική δικαιοσύνη στον 21ο αιώνα. Θα ήθελα να συγχαρώ το ΔΣ της Ένωσης για την επιλογή των θεματικών οι οποίες αφορούν κρίσιμα ζητήματα οργάνωσης και λειτουργίας της δικαιοσύνης που καλείται να επιτελέσει την υψηλή αποστολή της σε ένα διαρκώς μεταβαλλόμενο κόσμο με προκλήσεις, κινδύνους και διλήμματα.
Στις θεματικές του συνεδρίου περιλαμβάνεται και ο δικαστικός συνδικαλισμός. Οι δικαστικοί λειτουργοί έχουν κατά το Σύνταγμα διττή ιδιότητα. Είναι αφενός άμεσα όργανα του κράτους που ασκούν πολιτειακό έργο και αφετέρου δημόσιοι λειτουργοί που έχουν δικαίωμα να ασκούν τη συνδικαλιστική τους ελευθερία. Αυτή η διττή ιδιότητα επηρεάζει τον χαρακτήρα του δικαστικού συνδικαλισμού. Πρωταρχικό πεδίο δράσης των δικαστικών ενώσεων αποτελεί η εφαρμογή στην πράξη των δύο βασικών πυλώνων της δικαιοσύνης: της ανεξαρτησίας και της λογοδοσίας. Οι δικαστές υπερασπίζονται την ανεξαρτησία τους και ταυτόχρονα τηρούν και δίνουν ουσιαστικό περιεχόμενο στους θεσμούς λογοδοσίας και συγκεκριμένα στις αρχές της δικαστικής δεοντολογίας που έχουν διαπλασθεί και εφαρμόζονται σε διεθνές επίπεδο, στην αξιολόγηση, στον πειθαρχικό έλεγχο. Μόνο αν οι δικαστές και οι ενώσεις τους δείξουν να ενδιαφέρονται ισοτίμως για τις αρχές της ανεξαρτησίας και της λογοδοσίας θα μπορέσει η δικαιοσύνη να κερδίσει στους κόλπους της κοινωνίας το κύρος και τον σεβασμό που επιβάλλει το πολιτειακό λειτούργημα του δικαστή. Στο πλαίσιο αυτό είναι απολύτως αναγκαίο να συνδυασθεί η ποιότητα των αποφάσεων με τον εύλογο χρόνο διεκπεραίωσης των διαφορών.
Οι δικαστές είναι λειτουργοί της Πολιτείας, που οφείλουν να παράγουν έργο σε επίκαιρο χρόνο, όπως και οι εκπρόσωποι των άλλων πολιτειακών λειτουργιών
Οι μεγάλες καθυστερήσεις οδηγούν σε αρνησιδικία, οι δικαστές δεν είναι ερευνητές ή πανεπιστημιακοί για να στοχάζονται επ’ αόριστον, είναι λειτουργοί της Πολιτείας που οφείλουν να παράγουν έργο σε επίκαιρο χρόνο, όπως και οι εκπρόσωποι των άλλων πολιτειακών λειτουργιών. Η ισοτιμία των τριών πολιτειακών λειτουργιών δεν πρέπει να διακηρύσσεται μόνο στις αποφάσεις για τα μισθολογικά μας αλλά πρέπει να τηρείται απαρέγκλιτα και για τις υποχρεώσεις μας.
Στις θεματικές για τη δικαιοσύνη περιλαμβάνεται και ο ψηφιακός μετασχηματισμός της. Η εισαγωγή των νέων τεχνολογιών στη δικαιοσύνη έχει ως σκοπό τη βελτίωση των όρων απονομής της. Είναι κοινός τόπος ότι η επίλυση των διαφορών στη χώρα μας εμφανίζει σοβαρά προβλήματα, η αντιμετώπιση των οποίων επιβάλλει την αξιοποίηση όλων των πλεονεκτημάτων τα οποία προσφέρει η σύγχρονη τεχνολογία και παράλληλα την ελαχιστοποίηση των μειονεκτημάτων που αυτή εμφανίζει. Με άλλα λόγια η τεχνολογικά προηγμένη δικαιοσύνη αυξάνει αποφασιστικά την αποτελεσματικότητά της χωρίς να στερείται το ανθρώπινο πρόσωπο. Η επικοινωνία και η πρόσβαση των πολιτών στα δικαστήρια εκσυγχρονίζονται, οι συνταγματικές εγγυήσεις της δίκης τηρούνται και με τα νέα δεδομένα, ενώ ο δικαστής διαθέτει μοντέρνα εργαλεία για τη λήψη των αποφάσεων. Με τις νέες δυνατότητες η επίλυση των διαφορών επιτυγχάνεται με ταχύτερους ρυθμούς και με περισσότερες εγγυήσεις ποιότητας. Οι μηχανές τίθενται στην υπηρεσία των ανθρώπων που είναι παράγοντες της δίκης και σε καμία περίπτωση δεν υποκαθιστούν την κρίση του δικαστή ή την ύπαρξη των δικαστηρίων. Είναι μια ισορροπία για την επίτευξη της οποίας συμβάλλουν τα όργανα της πολιτείας που έχουν αρμοδιότητες νομοθέτησης, εγκατάστασης των σύγχρονων υποδομών καθώς και εφαρμογής τους στην καθημερινή δικαστηριακή πράξη.
Η σύγχρονη δημοκρατία έρχεται αντιμέτωπη διαρκώς με πρωτόγνωρες προκλήσεις οργάνωσης και λειτουργίας των οργάνων της και δοκιμάζεται στο πεδίο της στάθμισης κινδύνων και επιλογής των βέλτιστων λύσεων. Όσο οι άνθρωποι επεξεργάζονται τα δεδομένα και τα στοιχεία που τους παρέχουν οι μηχανές, χωρίς να περιορίζονται σε απλή αναπαραγωγή τους, διατηρούν τον έλεγχο των πραγμάτων και δικαιώνουν τον πυρήνα της ύπαρξής τους, που είναι η ελεύθερη βούληση και η ανεξάρτητη κρίση.
Εύχομαι τα καλύτερα για τις εργασίες του συνεδρίου από τις οποίες είμαι βέβαιος ότι θα προκύψουν γόνιμες συζητήσεις και αναζητήσεις».