Γενικά: Κατά τη διάταξη του άρθρου 795 ΚΠολΔ, σε περίπτωση που υπάρχει δικαίωμα επικαρπίας και ο κύριος του πράγματος έχει δικαίωμα κατά τον νόμο να ζητήσει να διαταχθεί με δικαστική απόφαση η εκμίσθωσή του ή η ανάθεση της άσκησης της επικαρπίας σε διαχειριστή, κατά το άρθρο 1160 ΑΚ, οι ενέργειες αυτές, καθώς και η άρση της άσκησης της επικαρπίας, διατάσσονται από το Μονομελές Πρωτοδικείο της περιφέρειας όπου βρίσκεται το πράγμα. Το ίδιο δικαστήριο είναι αρμόδιο και για το διορισμό, την αντικατάσταση ή την παύση του διαχειριστή, καθώς και για την άρση της άσκησης της επικαρπίας.
Σκοπός των πρόσθετων μέτρων που ορίζονται στο άρθρο 1160 ΑΚ είναι η αντιμετώπιση του κινδύνου ότι η εκτέλεση της απόφασης που όρισε την παροχή ασφάλειας (άρθρ. 1159 ΑΚ) μπορεί να αποβεί άκαρπη (Β.Βαθρακοκοίλη ΕΡΝΟΜΑΚ άρθρ. 1160, 54).
Αίτηση: Η αίτηση αυτή συζητείται με τη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας και εφαρμογή έχουν οι διατάξεις των άρθρων 741 επ. ΚΠολΔ, ενώ τα ίδια ισχύουν σε περίπτωση της άρσης ανάθεσης άσκησης της επικαρπίας, καθώς και για την αντικατάσταση του διαχειριστή (ΜΠρΑθ 5031/1974 ΑρχΝ 1974, 743-Π.Αρβανιτάκης σε Κεραμέα/Κονδύλη/Νίκα Ερμηνεία ΚΠολΔ 1564).
Για το ορισμένο της αίτησης αυτής, που έχει αίτημα τον διορισμό διαχειριστή και υποβάλλεται από τον ψιλό κύριο του πράγματος, εκτός από τα στοιχεία που ορίζει το άρθρο 747 παρ. 2 ΚΠολΔ, πρέπει να αναφέρεται:
α) ο τρόπος σύστασης επικαρπίας, καθώς και τα συμβαλλόμενα πρόσωπα, ιδίως εκείνο του επικαρπωτή,
β) τα στοιχεία εκείνα που δικαιολογούν τον διορισμό διαχειριστή, όπως π.χ. πράξεις ή παραλείψεις με τα οποία προσβάλλεται το δικαίωμα του αιτούντος επί του ακινήτου επί του οποίου συστήθηκε η επικαρπία,
γ) η βλάβη που επέρχεται στο πράγμα αυτό,
δ) η παράβαση προηγούμενης απόφασης του δικαστηρίου με την οποία υποχρεώθηκε ο επικαρπωτής σε καταβολή εγγυοδοσίας για τον ίδιο λόγο,
ε) προτεινόμενο πρόσωπο διαχειριστή, στον οποίο θα ανατεθεί η άσκηση της επικαρπίας για λογαριασμό του επικαρπωτή, το οποίο μπορεί να είναι και ο κύριος του πράγματος.
Η αίτηση αυτή δεν κοινοποιείται στον αρμόδιο Εισαγγελέα, εκτός αν το διατάξει ο δικαστής που παραλαμβάνει το δικόγραφο και ορίζει δικάσιμο (άρθρ. 748 παρ. 2 ΚΠολΔ).
Σημειώνεται ότι, ενόψει και της προβλεπόμενης διαδικασίας, δεν είναι αναγκαίο η αίτηση να απευθύνεται κατά του επικαρπωτή, ωστόσο πρέπει αυτός να κλητεύεται προκειμένου να συμμετάσχει στη διαδικασία, διαφορετικά το δικαστήριο θα διατάξει την προσεπίκλησή του (άρθρ. 754 ΚΠολΔ), ώστε να καταστεί διάδικος στη δίκη και να προβάλει τους ισχυρισμούς του.
Η απόφαση παράγει αποτελέσματα με τη δημοσίευσή της και υπόκειται στην άσκηση όλων των προβλεπόμενων στη διαδικασία της εκουσίας δικαιοδοσίας ενδίκων μέσων (άρθρ. 761 επ., 767 επ., 769 επ. ΚΠολΔ).
* Ο κ. Κωνσταντίνος Κουτσουλέλος είναι Δικηγόρος Αθηνών και ιδρυτικό μέλος του επιστημονικού σωματείου Εταιρεία Οικογενειακού Δικαίου
Δείτε τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εδώ