Η αρμοδιότητα του συμβουλίου εφετών είναι διάσπαρτη στον ΚΠΔ. Θα επιχειρήσουμε μία κατάταξη με βάση τα άρθρα 317 και 318 ΚΠΔ. Στα δύο αυτά άρθρα προσδιορίζονται οι βασικές αρμοδιότητες του συμβουλίου εφετών, ενώ, καθορίζεται ότι, στις περιπτώσεις που διενεργείται ανάκριση από εφέτη ανακριτή, το συμβούλιο εφετών έχει την ίδια αρμοδιότητα που έχει και το συμβούλιο πλημμελειοδικών στην ανάκριση
Άρθρο 317 – Αρμοδιότητα. 1. Το συμβούλιο εφετών αποφασίζει: α) για τις εφέσεις που ασκούνται κατά των βουλευμάτων του συμβουλίου πλημμελειοδικών σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 481 και β) για τις προτάσεις του εισαγγελέα των εφετών να αναθεωρηθεί η κατηγορία σύμφωνα με όσα ορίζονται στην παρ. 2 του άρθρου αυτού και στις περιπτώσεις των άρθρων 43 παρ. 2 και 323. 2. Ο εισαγγελέας εφετών, αφού παραλάβει τα έγγραφα σύμφωνα με όσα ορίζονται στο άρθρο 314, αν δεν ασκήθηκε έφεση κατά του βουλεύματος, ελέγχει μέσα σε τρεις ημέρες την κατηγορία. Αν διαπιστώσει ότι δεν υπάρχει κακούργημα ή ότι στο κακούργημα δεν δόθηκε ο χαρακτηρισμός που έπρεπε ή ότι η κατηγορία δεν είναι για οποιονδήποτε λόγο βάσιμη ή δεν αποδείχθηκε ακόμα όσο ήταν αναγκαίο ή ότι το δικαστήριο στο οποίο παραπέμφθηκε ο κατηγορούμενος δεν είναι αρμόδιο, εισάγει την υπόθεση με αιτιολογημένη πρότασή του στο συμβούλιο του δικαστηρίου των εφετών.
Άρθρο 318 – Δικαιοδοσία του συμβουλίου εφετών. Το συμβούλιο εφετών στις περιπτώσεις του άρθρου 317 έχει το δικαίωμα να διατάσσει ό,τι και το συμβούλιο πλημμελειοδικών κατά τα άρθρα 310 έως και 315. Η εξουσία αυτή του συμβουλίου των εφετών δεν περιορίζεται καθόλου, ακόμη και όταν ασχολείται με την υπόθεση ύστερα από έφεση του κατηγορουμένου.
Ειδικότερα το συμβούλιο των εφετών έχει τις ακόλουθες αρμοδιότητες:
- 20 παρ.1 ΚΠΔ το συμβούλιο αποφαίνεται για αίτηση εξαίρεσης που αφορά τον ανακριτή (εφέτη), τον εισαγγελέα εφετών ή μέλος του δικαστικού συμβουλίου εφετών
- 2. 43 παρ. 2 εδ. β ΚΠΔ ο εισαγγελέας εφετών αν κρίνει ότι δεν συντρέχουν επαρκείς ενδείξεις για την εισαγωγή της υπόθεσης στο ακροατήριο με απευθείας κλήση, υποβάλλει σχετική πρόταση στο συμβούλιο εφετών (διατηρώντας το δικαίωμα να διατάξει προηγουμένως προανάκριση για τη συμπλήρωση του αποδεικτικού υλικού)
- 125 εδ. γ ΚΠΔ το συμβούλιο των εφετών κατά το 132, μπορεί να αναθέσει την ανάκριση και την απόφαση σε άλλο δικαστήριο από τα περισσότερα που έχουν επιληφθεί παράλληλα για την ίδια υπόθεση
- 132 παρ. 1 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών είναι αρμόδιο για τον κανονισμό αρμοδιότητας μεταξύ ανακριτικών υπαλλήλων των οποίων αμφισβητείται η αρμοδιότητα για το ίδιο έγκλημα είτε για συναφή εγκλήματα, ή αν με βουλεύματα του ίδιου ή διαφορετικών συμβουλίων αποφασίστηκε η παραπομπή για το ίδιο έγκλημα στο ακροατήριο δύο ή περισσοτέρων εξίσου αρμόδιων δικαστηρίων, με την προϋπόθεση ότι τα δικαστήρια μεταξύ των οποίων δημιουργήθηκε η αμφισβήτηση υπάγονται στην αρμοδιότητα του εφετείου
- 136 παρ. 1 περ. α ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών είναι αρμόδιο να αποφασίσει γα την παραπομπή από ένα μονομελές ή τριμελές πλημμελειοδικείο ή δικαστήριο ανηλίκων σε άλλο όμοιο
- 176 παρ. 1 ΚΠΔ αρμόδιο να κηρύξει την ακυρότητα των πράξεων της προδικασίας είναι το δικαστικό συμβούλιο των εφετών αν την ανάκριση διεξάγει εφέτης ανακριτής (319 παρ.2)
- 262 παρ. 2 ΚΠΔ το συμβούλιο των εφετών είναι αρμόδιο επί προσφυγής κατά της διάταξης δέσμευσης περιουσιακών στοιχείων (261 ΚΠΔ) που εξέδωσε ο εφέτης ανακριτής
- 185 εδ. γ, δ ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών αποφασίζει για τη μεταρρύθμιση του πίνακα πραγματογνωμόνων ύστερα από αίτημα του εισαγγελέα εφετών
- 233 παρ. 2 εδ. β,γ ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών αποφασίζει για τη μεταρρύθμιση του πίνακα διερμηνέων ύστερα από αίτημα του εισαγγελέα εφετών
- 291 παρ.1 εδ.β ΚΠΔ κατά της απόφασης του συμβουλίου πλημμελειοδικών που αποφαίνεται για την άρση ή αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης και των περιοριστικών όρων, ο κατηγορούμενος μπορεί να προσφύγει στο συμβούλιο εφετών
- 292 παρ.1 περ.α εδ. στ ΚΠΔ για τη διάρκεια της προσωρινής κράτησης (παράταση κλπ), αν η ανάκριση ενεργείται από εφέτη ανακριτή, κατά το άρθρο 28, αρμόδιο να αποφανθεί είναι το συμβούλιο εφετών
- 294 παρ.2 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών είναι αρμόδιο για την αντικατάσταση της προσωρινής κράτησης μετά το παραπεμπτικό βούλευμα και αν ακόμη το συμβούλιο πλημμελειοδικών είχε ήδη αποφανθεί για την προσωρινή κράτηση, εκτός αν η υπόθεση εκκρεμεί στο πλημμελειοδικείο
- 298 παρ.3 ΚΠΔ κατά της απόφασης του συμβουλίου πλημμελειοδικών που αποφασίζει για την τύχη της εγγύησης που δόθηκε στην ανάκριση ως περιοριστικός όρος από τον κατηγορούμενο ή τρίτο, επιτρέπεται έφεση και στους δύο στο συμβούλιο εφετών
- 299 παρ. 2 εδ. δ ΚΠΔ κατά της απόφασης του συμβουλίου πλημμελειοδικών που αποφασίζει για την απόδοση της εγγύησης, μετά την αθώωσή ή έκτιση της ποινής από τον κατηγορούμενο, επιτρέπεται έφεση στο συμβούλιο εφετών τόσο στον κατηγορούμενο όσο και στον τρίτο που έχει δώσει την εγγύηση
- 304 παρ. 2 ΚΠΔ στις περιπτώσεις των άρθρων 49 ΚΠΔ (αποχή από την ποινική δίωξη κακουργημάτων υπό όρους), 301 ΚΠΔ (ποινική συνδιαλλαγή μέχρι την τυπική περάτωση της ανάκρισης) και 303 ΚΠΔ (ποινική διαπραγμάτευση) καθώς και στην περίπτωση του άρθρου 302 ΚΠΔ, εφόσον είναι αρμόδιο για την έκδοση παραπεμπτικού βουλεύματος, το συμβούλιο πλημμελειοδικών είναι αρμόδιο για την απόδοση των δεσμευμένων περιουσιακών στοιχείων του κατηγορούμενου ή τρίτου, σε κάθε άλλη περίπτωση είναι αρμόδιο το συμβούλιο εφετών
- 309 παρ. 5 ΚΠΔ (περάτωση κύριας ανάκριση κατ’ εξαίρεση για ορισμένα κακουργήματα) το συμβούλιο εφετών είναι αρμόδιο να αποφανθεί για όσους από τους κατηγορούμενους δεν προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις ή ως προς τους οποίους θα πρέπει να κηρυχθεί απαράδεκτη ή να παύσει οριστικά ή προσωρινά η ποινική δίωξη, οπότε η υπόθεση χωρίζεται. Επίσης, το ίδιο συμβούλιο είναι σε κάθε περίπτωση αρμόδιο να αποφανθεί και για τα συναφή εγκλήματα είτε πρόκειται για έναν είτε πρόκειται για περισσότερος κατηγορουμένου
- 312 παρ.2 ΚΠΔ (προσωρινή παύση της ποινικής δίωξης) αν η δίωξη έπαυσε προσωρινά με βούλευμα του συμβουλίου εφετών ή με βούλευμα του συμβουλίου πλημμελειοδικών, που επικυρώθηκε με βούλευμα του συμβουλίου εφετών, την άδεια για νέα δίωξη την παρέχει το συμβούλιο εφετών. Αν αυτό επιτρέψει τη νέα δίωξη και αφού γίνει η ανάκριση στο πλημμελειοδικείο, το συμβούλιο εφετών αποφασίζει κατ’ ουσία και στην περίπτωση ακόμα που έχουν περιληφθεί στη νέα δίωξη πρόσωπα που αρχικά δεν είχαν διωχθεί
- 319 πρα. 1 ΚΠΔ αν το συμβούλιο εφετών αποφανθεί να μη γίνει κατηγορία ή να παύσει οριστικά ή προσωρινά η ποινική δίωξη ή να κηρυχθεί απαράδεκτη, διατάσσει συγχρόνως την κατάργηση του εντάλματος σύλληψης ή προσωρινής κράτησης που έχει εκδοθεί και την απόλυση του κατηγορουμένου
- 319 παρ. 3,4 ΚΠΔ οι διατάξεις αφορούν τη δευτεροβάθμια δικαιοδοσία του συμβουλίου εφετών όταν κρίνει έφεση κατά βουλεύματος του συμβουλίου πλημμελειοδικών
- 323 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών αποφασίζει επί προσφυγής κατά κλητηρίου θεσπίσματος από πρόσωπα ιδιάζουσας δωσιδικίας (111 παρ. 6 ΚΠΔ) που παραπέμπονται στο τριμελές εφετείο πλημμελημάτων
- 383 παρ. 1 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών αφού ακούσει τον εισαγγελέα καταρτίζει έως την 20ή Απριλίου κάθε έτους τον ετήσιο κατάλογο των ενόρκων για το μικτό ορκωτό εφετείο με βάση τα κριτήρια των άρθρων 379 έως και 382
- 408 παρ.1 & 384 παρ.1-3 ΚΠΔ ενστάσεις στο συμβούλιο εφετών από τους πολίτες που ορίστηκαν ένορκοι για να διαγραφούν
- 408 παρ.1 & 385 παρ.1 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών εκλέγει για τη μηνιαία σύνοδο τον αριθμό των ενόρκων της συνόδου
- 435 παρ.2 εδ.γ. ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών επιλαμβάνεται αιτήσεως του κατηγορούμενου, που υπέβαλε άσκησε αίτηση ακύρωσης της διαδικασίας, για αναστολή της εκτέλεσης της απόφασης μέχρι να συζητηθεί η αίτηση ακύρωσης
- 445 παρ.5 ΚΠΔ ο εκζητούμενος που έχει συλληφθεί προσωρινά μπορεί να αμφισβητήσει την ταυτότητά του με προσφυγή στο συμβούλιο εφετών μέσα σε τρεις ημέρες από την προσαγωγή του στον εισαγγελέα εφετών
- 449-450 ΚΠΔ αρμόδιο για τη συζήτηση της έκδοσης είναι το συμβούλιο των εφετών
- 27. 453 ΚΠΔ το συμβούλιο εφετών αποφασίζει για την τύχη των πειστηρίων που έχουν κατασχεθεί από τον εκζητούμενο ή τρίτους
- 454 ΚΠΔ μετά την αμετάκλητη απόφαση της έκδοσης μπορεί να υποβληθεί νέα στο συμβούλιο εφετών αν στηρίζεται σε νέα στοιχεία
- 459 παρ. 4 ΚΠΔ κάθε αμφιβολία ή αντίρρηση σχετικά με την εκτέλεση αίτησης δικαστικής συνδρομής επιλύεται από το συμβούλιο εφετών
- 472 εδ. α ΚΠΔ κάθε δισταγμός ή αμφισβήτηση για την ανασταλτική δύναμη του ενδίκου μέσου κατά το άρθρο 471 λύεται αμετάκλητα από το δικαστικό συμβούλιο που εξέδωσε το βούλευμα που προσβάλλεται
- 476 παρ.1 ΚΠΔ Όταν το ένδικο μέσο ασκήθηκε από πρόσωπο που δεν είχε το δικαίωμα ή εναντίον απόφασης ή βουλεύματος για τα οποία δεν προβλέπεται ή όταν ασκήθηκε εκπρόθεσμα ή χωρίς να τηρηθούν οι διατυπώσεις που ορίζονται από τον νόμο για την άσκησή του, καθώς και όταν έγινε νόμιμα παραίτηση από το ένδικο μέσο ή όταν τούτο ασκείται για δεύτερη φορά ή σε κάθε άλλη περίπτωση που ο νόμος ρητά προβλέπει ότι το ένδικο μέσο είναι απαράδεκτο, το δικαστικό συμβούλιο ή το δικαστήριο (ως συμβούλιο) που είναι αρμόδιο να κρίνει σχετικά
- 481-482 ΚΠΔ το συμβούλιο των εφετών αποφαίνεται για την έφεση κατά βουλεύματος του συμβουλίου πλημμελειοδικών
- 33. 529 & 528 παρ. 3 ΚΠΔ αρμόδιο να αποφασίσει για την αίτηση επανάληψης διαδικασίας είναι, κατά τις διακρίσεις της παρ. 3 του άρθρου 528, το συμβούλιο εφετών αν η αμετάκλητη καταδίκη ή αθώωση απαγγέλθηκε από πλημμελειοδικείο
- 531 ΚΠΔ μόλις υποβληθεί η αίτηση για επανάληψη της διαδικασίας, το συμβούλιο που είναι αρμόδιο να την κρίνει, αποφαίνεται μέσα σε τρεις ημέρες, ύστερα από πρόταση του εισαγγελέα, για την αναστολή ή μη της εκτέλεσης της ποινής
- 538 παρ.1 ΚΠΔ εκείνος που έχει δικαίωμα να ζητήσει αποζημίωση, υποβάλλει την αίτησή του στο δικαστικό συμβούλιο που εξέδωσε το απαλλακτικό βούλευμα
- 581 παρ.2 εδ. δ ΚΠΔ όποιος καταδικάστηκε στα έξοδα με απόφαση του μικτού ορκωτού δικαστηρίου, μπορεί να ασκήσει προσφυγή για τα έξοδα στο συμβούλιο εφετών.
* Ο κ. Δημήτριος Βαρελάς είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Διδάσκων στο Φροντιστήριο της Νομικής Βιβλιοθήκης.
Δείτε τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εδώ