Σύμφωνα με τον ν. 4738/2020 (έναρξη ισχύος από 1.3.2021 ν. 4764/2020) πτωχευτική ικανότητα έχει κάθε φυσικό πρόσωπο αδιακρίτως επαγγελματικής ιδιότητος (αρ. 76παρ. 1) που είναι απόλυτα ικανό για δικαιοπραξία (αρ. 127 ΑΚ) και έπαυσε τις πληρωμές των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεών του αν εκδοθεί δικαστική απόφαση (αρ. 77,78). Έχουν πτωχευτική ικανότητα νομικά πρόσωπα που επιδιώκουν οικονομικό σκοπό. Με πδ μπορεί η πτωχευτική ικανότητα να αποδίδεται και σε νομικά πρόσωπα που δεν επιδιώκουν οικονομικό σκοπό αλλά ασκούν οικονομική δραστηριότητα (αρ. 76παρ1, αρ.204). Σε κάθε περίπτωση αν έπαυσαν τις πληρωμές των ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεών τους και αν εκδοθεί δικαστική απόφαση (αρ. 77,78). Η μονοπρόσωπη Α.Ε, Ι.Κ.Ε, Ε.Π.Ε, έχουν πτωχευτική ικανότητα αλλά η πτώχευση δεν συμπαρασύρει σε πτώχευση και τον μοναδικό μέτοχο ή εταίρο, διότι δεν προβλέπεται από το νόμο. Η πτώχευση ΟΕ, ΕΕ δεν συμπαρασύρει σε πτώχευση τους ομορρύθμους εταίρους. Αποτελεί λόγο λύσης της εταιρείας. Η πτώχευση εταίρου αποτελεί λόγο εξόδου εταίρου (αρ.259 παρ. 1, αρ. 260 παρ. 1 ν. 4072/2012). Σύμφωνα με αρ. 76παρ2 ν. 4738/2020 και αρ. 1 παρ. 6 Ν 1256/82 δεν έχουν πτωχευτική ικανότητα τα ΝΠΔΔ, ΟΤΑ και οι δημόσιοι οργανισμοί.
Πτωχεύει ο οφειλέτης που δεν έπαυσε τις πληρωμές του: α) αν συνεχίζει να πληρώνει με δόλια ή καταστρεπτικά μέσα αρ. 77 παρ. 1, β) αν υπάρχει επαπειλούμενη αδυναμία εκπλήρωσης (θα παύσει τις πληρωμές), την αίτηση δικαιούται να υποβάλλει ο ίδιος ο οφειλέτης αρ. 77 παρ. 3, γ) κατά τεκμήριο, (αρ. 77 παρ. 2) αν ο οφειλέτης δεν καταβάλει ληξιπρόθεσμες χρηματικές υποχρεώσεις του προς το Δημόσιο, τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης ή πιστωτικά ή χρηματοδοτικά ιδρύματα, σε ύψος τουλάχιστον 40% των συνολικών του ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεών του για περίοδο τουλάχιστον έξι (6) μηνών, εφόσον η μη εξυπηρετούμενη υποχρέωσή του υπερβαίνει το ποσό των τριάντα χιλιάδων (30.000) ευρώ. Η επιλεκτική εκπλήρωση ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων δεν αίρει την παύση πληρωμών, η οποία μπορεί να συνίσταται και στην αδυναμία εκπλήρωσης ακόμα και μίας σημαντικής ληξιπρόθεσμης χρηματικής οφειλής. Για πτωχεύσεις μικρού αντικειμένου ισχύει τουλάχιστον 60% για την ίδια περίοδο και ποσό (αρ. 176) και δ) ο συνεταιρισμός (αρ. 11 Ν 1667/1986).
* Ο κ. Αθανάσιος Πολυχρονόπουλος είναι Δικηγόρος στον ΑΠ, MSc, Διδάσκων στο Φροντιστήριο της Νομικής Βιβλιοθήκης.
Δείτε τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εδώ