Είναι βέβαιο ότι οι πολύμηνες αναστολές των προθεσμιών λόγω της πανδημίας του COVID-19 επέφεραν σύγχυση στον νομικό κόσμο, αφού όλες οι νόμιμες και δικαστικές προθεσμίες βρίσκονταν σε καθεστώς αναστολής (πλην ελαχίστων εξαιρέσεων όπως προέβλεπαν οι εκδοθείσες ΚΥΑ).
Με την ΑΠ 142/2021 το συμβούλιο του Αρείου Πάγου κλήθηκε να αποφανθεί για την αίτηση της Εισαγγελέως του Αρείου Πάγου για αναίρεση του 3/2020 βουλεύματος του Δικαστικού Συμβουλίου του Αεροδικείου Θεσσαλονίκης για τους λόγους που αναφέρονται στην υπ’ αρ. 36/27.7.2020 αίτησή της.
Η κρίση του ΣυμΑΠ για το παραδεκτό της ως άνω αναίρεσης έχει ως ακολούθως: « I. Κατά το άρθρο 483 παρ. 3 του ΚΠΔ, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου μπορεί, εφόσον δεν έχει ήδη ασκηθεί έφεση από τον εισαγγελέα εφετών, να ζητήσει την αναίρεση οποιουδήποτε βουλεύματος, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εκδίδονται αμετακλήτως, με σχετική δήλωση στον γραμματέα του Αρείου Πάγου, μέσα στην προθεσμία του ενός μήνα που ορίζεται από το άρθρο 480, για τους αναφερόμενους στο άρθρο 484 του ίδιου κώδικα λόγους, μεταξύ των οποίων και η έλλειψη ειδικής και εμπεριστατωμένης αιτιολογίας που επιβάλλουν τα άρθρα 93 παρ.3 του Συντάγματος και 139 ΚΠΔ (484 παρ. 1 δ’ ΚΠΔ). Η προθεσμία για την αίτηση αναίρεσης κατά του βουλεύματος του συμβουλίου πλημμελειοδικών αρχίζει από τη λήξη της προθεσμίας έφεσης του εισαγγελέα εφετών.
- Κατά το άρθρο 204 παρ.1 εδ. α’ του Στρατιωτικού Ποινικού Κώδικα (ν. 2287/1995) “Κατά των βουλευμάτων του δικαστικού συμβουλίου του στρατοδικείου επιτρέπονται τα ένδικα μέσα που προβλέπονται από τις διατάξεις του ΚΠΔ, στα πρόσωπα και με τις προϋποθέσεις που ορίζονται σε αυτόν…”. Κατά δε τη διάταξη του άρθρου 213 παρ.1 του ΣΠΚ ” Οι διατάξεις του ΚΠΔ και οι λοιπές διατάξεις που εφαρμόζοντα στις διαδικασίες ενώπιον των κοινών ποινικών δικαστηρίων και αρχών, εφαρμόζονται και στις διαδικασίες ενώπιον των στρατιωτικών ποινικών δικαστηρίων και αρχών, εκτός αν ο Κώδικας αυτός ή άλλος ειδικός νόμος ορίζουν διαφορετικά”. Τέλος, κατά δε το άρθρο 214 παρ. 1 περ. β’ αυτού ” Για την εφαρμογή του Κώδικα αυτού, όπου στον Κ.Π.Δ. ή σε άλλες δικονομικές διατάξεις αναφέρεται:..β) δικαστήριο, εισαγγελέας πλημμελειοδικών, ανακριτής και συμβούλιο πλημμελειοδικών, νοούνται το στρατιωτικό δικαστήριο, ο εισαγγελέας στρατοδικείου, ο ανακριτής και το συμβούλιο του στρατοδικείου αντίστοιχα”. Από τις ως άνω διατάξεις, σαφώς προκύπτει ότι η άσκηση ένδικων μέσων κατά των βουλευμάτων του δικαστικού συμβουλίου του στρατοδικείου υπόκειται στις διατυπώσεις και τις προθεσμίες που προβλέπονται από τις διατάξεις του ΚΠΔ, που εφαρμόζονται και στην προκειμένη περίπτωση (ΑΠ 256/2020).
III. Η υπό κρίση, υπ’ αρ. 36/27-7-2020, αίτηση του Αντεισαγγελέα του Αρείου Πάγου για αναίρεση του εκδοθέντος στις 31-3-2020, υπ’αρ. 3/2020, βουλεύματος του δικαστικού συμβουλίου του Αεροδικείου Θεσσαλονίκης, με το οποίο παραπέμπεται στο ακροατήριο του Πενταμελούς Αεροδικείου Θεσσαλονίκης ο κατηγορούμενος ανθυποσμηναγός Γ. – Μ. Γ., για να δικασθεί για τις πράξεις της συκοφαντικής δυσφήμησης ανωτέρου κατ’ εξακολούθηση και της ψευδούς καταμήνυσης κατ’ εξακολούθηση, έχει ασκηθεί νομότυπα και εμπρόθεσμα (483 παρ.3, 474 παρ.4 ΚΠΔ, 204 παρ.1 εδ. α’ του ΣΠΚ), μετά την παρέλευση άπρακτης της προθεσμίας για άσκηση έφεσης και εντός του χρόνου που ορίζεται στο άρθρο 75 του ν. 4690/30-5-2020, αναφορικά με τις ανασταλείσες, στα πλαίσια λήψης μέτρων για την αντιμετώπιση των συνεπειών της πανδημίας του κορωνοϊού- COVID-19, προθεσμίες άσκησης των προβλεπόμενων από τον ΚΠΔ ένδικων μέσων, οι οποίες προθεσμίες, σύμφωνα με την παρ. 1 του εν λόγω άρθρου 75 “…συνεχίζουν να τρέχουν από την 1η.6.2020 και για όσο χρονικό διάστημα υπολείπεται για να συμπληρωθεί η προβλεπόμενη στον νόμο διάρκειά τους, προσαυξανόμενη σε κάθε περίπτωση κατά δέκα (10) επιπλέον ημέρες”. Επομένως, είναι παραδεκτή και πρέπει να εξεταστεί περαιτέρω.
Συνοπτικά για το εμπρόθεσμο της ασκηθείσας αναίρεσης. Στην ανωτέρω υπόθεση το προσβαλλόμενο βούλευμα εκδόθηκε στις 31-3-2010.
Η προθεσμία εφέσεως για πλημμέλημα για τον εισαγγελέα εφετών είναι ένας μήνας από την έκδοση του βουλεύματος (483 παρ.2,480, 479 ΚΠΔ).
Η προθεσμία αναιρέσεως του ως άνω βουλεύματος είναι ένας μήνας και αρχίζει να τρέχει μόλις παρέλθει η προθεσμία εφέσεως (483 παρ.3 εδ. α, 480 ΚΠΔ).
Σύμφωνα με το άρθρο 75 παρ. 1 του ν. 4690/2020 «1. Οι νόμιμες προθεσμίες άσκησης όλων των προβλεπόμενων από τον Κώδικα Ποινικής Δικονομίας (ν. 4620/2019, Α΄ 96) και τους ειδικούς ποινικούς νόμους ένδικων μέσων, οιονεί ενδίκων μέσων και ένδικων βοηθημάτων, που ανεστάλησαν σύμφωνα με τις κοινές αποφάσεις των Υπουργών Εθνικής Άμυνας, Υγείας και Δικαιοσύνης υπ’ αρ. Δ1α/Γ.Π.οικ. 17734/12.3.2020 (Β΄ 833), Δ1α/Γ.Π.οικ. 21159/27.3.2020 (Β΄1074), Δ1α/Γ.Π.οικ. 24403/11.4.2020 (Β΄ 1301), Δ1α/Γ.Π.οικ. 26804/25.4.2020 (Β΄ 1588) και την κοινή απόφαση των Υπουργών Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Προστασίας του Πολίτη, Εθνικής Άμυνας, Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Υγείας, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών υπ’ αρ. Δ1α/ΓΠ.οικ 30340/15.5.2020 (Β΄ 1857), συνεχίζουν να τρέχουν από την 1η.6.2020 και για όσο χρονικό διάστημα υπολείπεται για να συμπληρωθεί η προβλεπόμενη στον νόμο διάρκειά τους, προσαυξανόμενη σε κάθε περίπτωση κατά δέκα (10) επιπλέον ημέρες.»
Επομένως, η προθεσμία έφεσης του προσβαλλομένου βουλεύματος, υπό κανονικές συνθήκες (χωρίς την αναστολή λόγω της πανδημίας) παρήλθε στις 30/4/2020, ενώ στις 30/5/2020 θα έληγε, υπό κανονικές συνθήκες, και η προθεσμία αναίρεσης για τον εισαγγελέα του ΑΠ.
Πλην όμως, με τα οριζόμενα στο άρθρο 75 παρ.1 του ν. 4690/2020 οι προθεσμίες, κατά τον χρόνο έκδοσης του ως άνω βουλεύματος είχαν ανασταλεί με τις αναφερόμενες, στην ως άνω διάταξη, ΚΥΑ μέχρι 31-5-2020. Συνεπώς όλες οι προθεσμίες (έφεσης και αναίρεσης) άρχισαν να τρέχουν από 1-6-2020 και ανέρχονταν σε δυο μήνες (30 μέρες για έφεση και στη συνέχεια 30 μέρες για αναίρεση) πλέον 10 ημερών κατά τη ρητή νομοθετική πρόβλεψη. Επομένως, η ασκηθείσα αναίρεση στις 27-7-2020 (ήτοι μετά την παρέλευση της μηνιαίας προθεσμίας για έφεση), είναι εμπρόθεσμη.
* Ο κ. Δημήτριος Βαρελάς είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Διδάσκων στο Φροντιστήριο της Νομικής Βιβλιοθήκης.
Δείτε τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εδώ