Με την ΑΠ 556/2024 κρίνεται το παραδεκτό έγκλησης που ασκήθηκε υπό την ισχύ του προηγούμενου ΚΠΔ όταν η επ’ ακροατηρίω συζήτηση έγινε με την ισχύ του νέου ΚΠΔ.
Σχετικές διατάξεις: Κατά τη διάταξη του άρθρου 510 παρ. 1 στοιχ. Θ’ ΚΠΔ, υπέρβαση εξουσίας, που ιδρύει τον από τη διάταξη αυτή προβλεπόμενο λόγο αναιρέσεως, υπάρχει όταν το δικαστήριο άσκησε δικαιοδοσία που δεν του παρέχεται από το νόμο, όπως στην περίπτωση που καταδίκασε για έγκλημα για το οποίο δεν υποβλήθηκε η απαιτούμενη έγκληση ή αίτηση (άρθρα 41 και 53 ΚΠΔ) ή υφίσταται μεν τέτοια δικαιοδοσία, δεν συντρέχουν όμως οι όροι, οι οποίοι του παρέχουν την εξουσία να κρίνει στη συγκεκριμένη περίπτωση, ή όταν αρνείται να ασκήσει δικαιοδοσία, η οποία του παρέχεται από το νόμο στη συγκεκριμένη περίπτωση, αν και συντρέχουν οι απαιτούμενοι γι’ αυτό κατά το νόμο όροι. Στην πρώτη περίπτωση, που το δικαστήριο αποφασίζει κάτι, για το οποίο δεν έχει δικαιοδοσία, υπάρχει θετική υπέρβαση εξουσίας, ενώ στη δεύτερη περίπτωση, που παραλείπει να αποφασίσει κάτι, το οποίο υποχρεούται στα πλαίσια της δικαιοδοσίας του, υπάρχει αρνητική υπέρβαση εξουσίας (Ολ ΑΠ 3/2005, ΑΠ 1003/2020).
Περαιτέρω, σύμφωνα με τις συνδυασμένες διατάξεις των άρθρων 46 παρ/φος 2 και 42 παρ/φος 4 του ισχύσαντος μέχρι 30-6-2019 ΚΠΔ, όπως αυτές ίσχυαν, μετά την αντικατάστασή τους με τα άρθρα 40 παρ.3 και 45 του Ν. 4446/2016 (ΦΕΚ Α’ 240/22-12-2016), στην περίπτωση των απολύτως κατ’ έγκληση διωκομένων εγκλημάτων, ο εγκαλών όφειλε για το παραδεκτό της έγκλησης, να καταθέσει κατά το χρόνο της υποβολής της, παράβολο υπέρ του Δημοσίου ποσού πενήντα (50) ευρώ, το οποίο είχε τη δυνατότητα να προσκομίσει εντός προθεσμίας τριών εργασίμων ημερών (ΑΠ 275/2019).
Ήδη, με το άρθρο 51 του ισχύοντος από 1.7.2019 ΚΠΔ (Ν. 4620/2019), ο εγκαλών δεν υποχρεούται σε κατάθεση παραβόλου κατά την υποβολή της έγκλησης.
Κατά δε, τη μεταβατική διάταξη του άρθρου 590 παρ.1 του ίδιου Κώδικα όπως το εδ. γ της παρ. 1 προστέθηκε με την παρ. 59 του άρθρου 7 του Ν. 4637/2019 “Υποθέσεις που εκκρεμούν σε οποιοδήποτε στάδιο της ποινικής διαδικασίας και σε οποιονδήποτε βαθμό συνεχίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις του παρόντος Κώδικα… Εγκλήσεις που υποβλήθηκαν πριν την 1.7.2019 για κατ’ έγκληση διωκόμενα εγκλήματα, χωρίς την προσκόμιση παραβόλου, δεν θεωρούνται απαράδεκτες για τον λόγο αυτό, μετά την 1.7.2019”.
Από τις διατάξεις αυτές προκύπτει ότι για το παραδεκτό των εγκλήσεων που υποβλήθηκαν προ της 1-7-2019,σε υποθέσεις που είναι εκκρεμείς κατά την έναρξη ισχύος του νέου ΚΠΔ, δεν απαιτείται η κατάθεση παραβόλου (ΑΠ 42/2022).
Ένδικη υπόθεση. Στην προκειμένη περίπτωση, με τον τρίτο αναιρετικό λόγο ο αναιρεσείων ισχυρίζεται ότι το Τριμελές Εφετείο Πλημμελημάτων που εξέδωσε την προσβαλλόμενη με αριθ. … απόφαση, υπερέβη θετικά την εξουσία του, διότι έκρινε παραδεκτή την από 26-8-… έγκληση της παθούσας Σ. Π. και τον κήρυξε ένοχο για το ένδικο κατ’ έγκληση διωκόμενο αδίκημα της απλής σωματικής βλάβης, ενώ κατά την υποβολή της ανωτέρω έγκλησης δεν καταβλήθηκε το οφειλόμενο παράβολο των πενήντα ευρώ και η ασκηθείσα ποινική δίωξη έπρεπε να κηρυχθεί απαράδεκτη, λόγω του απαραδέκτου της εγκλήσεως.
Ο ισχυρισμός αυτός είναι αβάσιμος, διότι σύμφωνα με τις προεκτεθείσες νομικές διατάξεις του νέου ΚΠΔ, από 1-7-2019 δεν απαιτείται η καταβολή παραβόλου για το παραδεκτό της έγκλησης και η απαλλαγή από την υποχρέωση αυτή καταλαμβάνει και τις εγκλήσεις που υποβλήθηκαν, όπως η ανωτέρω έγκληση, πριν από την 1-7-2019. [Σημειωτέον ότι η ανωτέρω έγκληση ήταν παραδεκτή και υπό το καθεστώς του προϊσχύσαντος ΚΠΔ, διότι όπως προκύπτει από τα έγγραφα της δικογραφίας, το σχετικό παράβολο καταβλήθηκε στις 30-8-…, ήτοι εντός της προβλεπόμενης τότε, προθεσμίας των τριών εργασίμων ημερών από την υποβολή της]. Συνεπώς, ο ανωτέρω τρίτος αναιρετικός λόγος από το άρθρο 510 παρ.1 στοιχ. Θ’ του ΚΠΔ, είναι αβάσιμος.
* Ο κ. Δημήτριος Βαρελάς είναι Δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Διδάσκων στο Φροντιστήριο της Νομικής Βιβλιοθήκης.
Δείτε τα τμήματα προετοιμασίας για τις εξετάσεις της Εθνικής Σχολής Δικαστικών Λειτουργών εδώ