Στη γραμματική ερμηνεία του άρθρου 23 παρ. 4 της Οδηγίας 2019/1023 για την αναδιάρθρωση και την αφερεγγυότητα προέβη το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με πρόσφατη απόφασή του στην υπόθεση C-20/23, κατόπιν προδικαστικού ερωτήματος που υποβλήθηκε από το Εφετείο του Πόρτο. Το ΔΕΕ έκρινε ότι η εν λόγω διάταξη επιτρέπει στα κράτη μέλη να εξαιρούν συγκεκριμένες κατηγορίες απαιτήσεων, όπως είναι οι φορολογικές και κοινωνικοασφαλιστικές, από την απαλλαγή από τα χρέη, εφόσον όμως μια τέτοια εξαίρεση αιτιολογείται δεόντως δυνάμει του εθνικού δικαίου.
Το Δικαστήριο καταρχάς διαπίστωσε ότι η απαρίθμηση συγκεκριμένων κατηγοριών απαιτήσεων που διαλαμβάνεται στο εν λόγω άρθρο εισάγεται με τη φράση «όπως στην περίπτωση» και ότι διατύπωση έχουσα το ίδιο νόημα χρησιμοποιείται και στις αποδόσεις του στις λοιπές γλώσσες, συμπεριλαμβανομένης της απόδοσης του άρθρου αυτού στην πορτογαλική γλώσσα. Επομένως, από το γράμμα της εν λόγω διάταξης προέκυψε ότι οι συγκεκριμένες κατηγορίες απαιτήσεων που μνημονεύονται σ’ αυτή δεν απαριθμούνται κατά τρόπο εξαντλητικό.
Περαιτέρω, το Δικαστήριο της Ένωσης, ερμηνεύοντας τις επίμαχες διατάξεις του πορτογαλικού δικαίου, έκρινε πως, a priori, υφίσταται αιτιολόγηση της επίμαχης εξαίρεσης. Συγκεκριμένα, οι εν λόγω διατάξεις του εθνικού δικαίου προβλέπουν ότι το φορολογικό σύστημα αποσκοπεί στην κάλυψη των οικονομικών αναγκών του κράτους και των λοιπών δημόσιων φορέων καθώς και στη δίκαιη κατανομή των εισοδημάτων και του πλούτου. Επιπλέον, θεσπίζουν σκοπούς και αρχές που δικαιολογούν την εξαίρεση των φορολογικών και κοινωνικοασφαλιστικών απαιτήσεων από την απαλλαγή από τα χρέη, όπως είναι η κάλυψη των οικονομικών αναγκών του κράτους, η προώθηση της κοινωνικής δικαιοσύνης και της ισότητας των ευκαιριών, καθώς και η αναγκαία διόρθωση των ανισοτήτων στην κατανομή του πλούτου και των εισοδημάτων σύμφωνα με τις αρχές της καθολικότητας, της ισότητας, της νομιμότητας, της απονομής ουσιαστικής δικαιοσύνης και του αναπαλλοτρίωτου της φορολογικής απαίτησης.
Δείτε την απόφαση στην Qualex: ΔΕΕ υπόθ. C-20/23