Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης με απόφαση που εξέδωσε σήμερα στην υπόθεση C-333/21 | European Superleague Company έκρινε ότι οι κανόνες της FIFA και της UEFA που εξαρτούν κάθε νέο σχέδιο διασυλλογικού ποδοσφαίρου από την προηγούμενη έγκρισή τους, όπως η Super League, και απαγορεύουν σε συλλόγους και ποδοσφαιριστές να αγωνίζονται σε αυτές τις διοργανώσεις, είναι παράνομοι.
Ιστορικό
Η Fédération internationale de football association (FIFA) και η Union of European Football Associations (UEFA) είναι ενώσεις ιδιωτικού δικαίου με έδρα την Ελβετία. Στόχος τους είναι να προωθήσουν και να θέσουν το πλαίσιο για το ποδόσφαιρο σε παγκόσμιο και ευρωπαϊκό επίπεδο. Θέσπισαν κανόνες που τους παρέχουν την εξουσία να εγκρίνουν διασυλλογικές ποδοσφαιρικές διοργανώσεις στην Ευρώπη και να εκμεταλλεύονται τα διάφορα δικαιώματα μετάδοσης που σχετίζονται με τις διοργανώσεις αυτές.
Μια ομάδα 12 ευρωπαϊκών ποδοσφαιρικών συλλόγων, ενεργώντας μέσω της ισπανικής εταιρείας European Superleague Company, επιθυμούσε να δημιουργήσει ένα νέο σχέδιο ποδοσφαιρικής διοργάνωσης: τη Super League.
Η FIFA και η UEFA αντιτάχθηκαν στο έργο, απειλώντας να επιβάλουν κυρώσεις σε συλλόγους και παίκτες που ενδέχεται να αποφασίσουν να συμμετάσχουν.
Η European Superleague Company άσκησε αγωγή κατά της FIFA και της UEFA ενώπιον του δικαστηρίου της Μαδρίτης (Ισπανία), υποστηρίζοντας ότι οι κανόνες τους σχετικά με την έγκριση των διοργανώσεων και την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων των μέσων ενημέρωσης αντιβαίνουν στο δίκαιο της Ένωσης. Έχοντας ορισμένες αμφιβολίες ως προς το ζήτημα αυτό όσον αφορά, μεταξύ άλλων, το γεγονός ότι η FIFA και η UEFA κατέχουν μονοπώλιο στην αγορά αυτή, το ισπανικό δικαστήριο υπέβαλε προδικαστικά ερωτήματα στο Δικαστήριο.
Απόφαση ΔΕΕ
Το Δικαστήριο παρατηρεί ότι η διοργάνωση διασυλλογικών ποδοσφαιρικών αγώνων και η εκμετάλλευση των δικαιωμάτων μεταδόσεως αποτελούν, προφανώς, οικονομικές δραστηριότητες. Επομένως, πρέπει να τηρούν τους κανόνες ανταγωνισμού και να σέβονται τις ελευθερίες κυκλοφορίας, έστω και αν η οικονομική άσκηση του αθλητισμού έχει ορισμένα ειδικά χαρακτηριστικά, όπως η ύπαρξη ενώσεων που διαθέτουν ορισμένες ρυθμιστικές και ελεγκτικές εξουσίες και την εξουσία επιβολής κυρώσεων. Το Δικαστήριο υπενθυμίζει επίσης ότι, παράλληλα με τις αρμοδιότητες αυτές, η FIFA και η UEFA διοργανώνουν οι ίδιες ποδοσφαιρικές διοργανώσεις. Στη συνέχεια, το Δικαστήριο κρίνει ότι, όταν μια επιχείρηση κατέχουσα δεσπόζουσα θέση έχει την εξουσία να καθορίζει προϋποθέσεις υπό τις οποίες δυνητικώς ανταγωνιζόμενες επιχειρήσεις μπορούν να έχουν πρόσβαση στην αγορά, η εξουσία αυτή πρέπει, λαμβανομένου υπόψη του κινδύνου σύγκρουσης συμφερόντων που συνεπάγεται, να υπόκειται σε κριτήρια κατάλληλα για τη διασφάλιση της διαφάνειας, της αντικειμενικότητας, της αμεροληψίας και της αναλογικότητας. Ωστόσο, οι εξουσίες της FIFA και της UEFA δεν υπόκεινται σε τέτοια κριτήρια.
Ως εκ τούτου, η FIFA και η UEFA κάνουν κατάχρηση δεσπόζουσας θέσης. Επιπλέον, λαμβανομένου υπόψη του αυθαίρετου χαρακτήρα τους, οι κανόνες τους σχετικά με την έγκριση, τον έλεγχο και τις κυρώσεις πρέπει να θεωρηθούν αδικαιολόγητοι περιορισμοί της ελεύθερης παροχής υπηρεσιών.
Αυτό δεν σημαίνει ότι μια διοργάνωση όπως το σχέδιο της Super League πρέπει απαραίτητα να εγκριθεί. Το Δικαστήριο, έχοντας ερωτηθεί γενικά σχετικά με τους κανόνες της FIFA και της UEFA, δεν αποφαίνεται επί του συγκεκριμένου σχεδίου στην απόφασή του.
Παράλληλα, το Δικαστήριο επισημαίνει ότι οι κανόνες της FIFA και της UEFA σχετικά με την εκμετάλλευση των δικαιωμάτων των ραδιοτηλεοπτικών φορέων είναι ικανοί να βλάψουν τους ευρωπαϊκούς ποδοσφαιρικούς συλλόγους, όλες τις εταιρίες που δραστηριοποιούνται στις αγορές των μέσων ενημέρωσης και, εν τέλει, τους καταναλωτές και τους τηλεθεατές, εμποδίζοντάς τους να απολαύουν νέων και δυνητικά καινοτόμων ή ενδιαφερόντων διοργανώσεων. Εναπόκειται, ωστόσο, στο δικαστήριο της Μαδρίτης να εξακριβώσει αν οι κανόνες αυτοί θα μπορούσαν, παρά ταύτα, να ωφελήσουν διάφορους ενδιαφερόμενους στο ποδόσφαιρο, για παράδειγμα, διασφαλίζοντας μια αλληλέγγυα αναδιανομή των κερδών που προκύπτουν από τα δικαιώματα αυτά.