Στην ερμηνεία του άρθρου 2 παρ. 1 στοιχ. γʹ της Οδηγίας 89/665/ΕΟΚ σχετικά με την αποζημίωση λόγω παράνομου αποκλεισμού από διαδικασία σύναψης δημόσιας σύμβασης προχώρησε το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου με την από 6.6.2024 απόφασή του στην υπόθεση C-547/22. Το αιτούν δικαστήριο (πρωτοβάθμιο δικαστήριο δεύτερης περιφέρειας Μπρατισλάβας) υπέβαλε προδικαστικό ερώτημα αναφορικά με το εάν η ως άνω διάταξη της Οδηγίας αντιτίθεται σε εθνική διάταξη που αποκλείει τη δυνατότητα αποζημίωσης για τη ζημία που υπέστη ο προσφέρων λόγω απώλειας ευκαιρίας συμμετοχής του στο διαγωνισμό (loss of opportunity).
Η υπόθεση της κύριας δίκης αφορούσε τον αποκλεισμό μιας ένωσης επιχειρήσεων από διαγωνισμό με αντικείμενο την εκτέλεση έργων ανακατασκευής, εκσυγχρονισμού και κατασκευής γηπέδων ποδοσφαίρου. Η αναθέτουσα αρχή είχε αποκλείσει την ένωση ιδίως λόγω μη πλήρωσης των κριτηρίων οικονομικής και χρηματοοικονομικής επάρκειας, κρίση η οποία επικυρώθηκε από την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων της Σλοβακίας (εναγόμενη της κύριας δίκης).
Παρόλο που το Ανώτατο Δικαστήριο της Σλοβακίας ακύρωσε τις αποφάσεις που επικύρωναν τον αποκλεισμό της ένωσης επιχειρήσεων, δεδομένου ότι η επίμαχη διαδικασία είχε εν τω μεταξύ περατωθεί με τη σύναψη συμφωνίας-πλαισίου μεταξύ του μόνου προσφέροντος, ο οποίος εξακολουθούσε να συμμετέχει στον διαγωνισμό, κατόπιν του αποκλεισμού της ως άνω ενώσης, η ενάγουσα της κύριας δίκης (μέλος της αποκλεισθείσας ένωσης) άσκησε αγωγή ενώπιον του αιτούντος δικαστηρίου ζητώντας την αποκατάσταση της ζημίας που ισχυρίσθηκε ότι υπέστη λόγω του παράνομου αποκλεισμού.
Το Δικαστήριο ερμηνεύοντας τη διάταξη του άρθρου 2 παρ. 1 στοιχ. γ’ της Οδηγίας 89/665 διαπίστωσε ότι:
- πρώτον η πρόβλεψη της επίμαχης ενωσιακής διάταξης, η οποία δεν διακρίνει μεταξύ των διαφόρων κατηγοριών ζημίας, δύναται να αφορά κάθε είδος ζημίας που υφίστανται οι ζημιωθέντες από παράβαση του δικαίου της Ένωσης στον τομέα της σύναψης δημοσίων συμβάσεων, περιλαμβανομένης της ζημίας λόγω της απώλειας ευκαιρίας συμμετοχής.
- δεύτερον, το ένδικο βοήθημα με αίτημα την επιδίκαση αποζημίωσης το οποίο προβλέπεται στην ένδικη ενωσιακή διάταξη προβλέφθηκε από τον νομοθέτη της Ένωσης ως το έσχατο μέσο έννομης προστασίας, στο οποίο πρέπει να εξακολουθούν να έχουν πρόσβαση οι ζημιωθέντες λόγω παραβιάσεως του ενωσιακού δικαίου. Τούτο ισχύει, ιδίως, στην περίπτωση όπως αυτή της κύριας δίκης, όπου παρανόμως αποκλεισθείς προσφέρων ο οποίος, αφού ζήτησε και πέτυχε την ακύρωση του αποκλεισμού του από διαγωνισμό, δεν έχει, ωστόσο, πλέον, λόγω περάτωσης εν τω μεταξύ της διαδικασίας, τη δυνατότητα να επωφεληθεί των αποτελεσμάτων της συγκεκριμένης ακυρώσεως.
- τρίτον, η ευρεία ερμηνεία της επίμαχης διάταξης επιρρωννύεται από τον επιδιωκόμενο με τη συγκεκριμένη Οδηγία σκοπό να μην εξαιρείται κανένα είδος ζημίας από το πεδίο εφαρμογής της Οδηγίας.
Δείτε την απόφαση στην Qualex: ΔΕΕ υπόθ. C-547/22