Το ιστορικό της υπόθεσης σχετίζεται με την αίτηση υποψηφιότητας που κατέθεσε δικηγόρος προκειμένου να προσληφθεί με σχέση έμμισθης εντολής σε δημόσιο νοσοκομείο (ΣτΕ 1950/2023).
Κεντρικό σημείο που απασχόλησε το Δικαστήριο ήταν ο προσβαλλόμενος όρος της προκήρυξης, σύμφωνα με τον οποίο για το κριτήριο της εξειδίκευσης στο αντικείμενο της απασχόλησης λαμβάνεται αποκλειστικώς υπόψη ο χειρισμός υποθέσεων των νοσοκομείων του Υπουργείου Υγείας (με συντελεστή βαρύτητας 50%).
Πιο συγκεκριμένα, το Συμβούλιο της Επικρατείας, αξιοποιώντας την αιτιολογική έκθεση του Κώδικα Δικηγόρων, σημείωσε ότι η διαδικασία πρόσληψης εμμίσθων δικηγόρων θεσπίσθηκε για λόγους δημοσίου συμφέροντος ως ενιαία ρύθμιση για ολόκληρο τον δημόσιο τομέα, κατ’ εφαρμογή των συνταγματικών αρχών της ισότητας, της αξιοκρατίας και της διαφάνειας, υπό τις οποίες πρέπει κατ’ αρχήν να διέπεται η πρόσβαση στις δημόσιες θέσεις. Η επιλογή γίνεται από πενταμελή επιτροπή, ύστερα από προκήρυξη, βάσει προβλεπόμενων στον νόμο κριτηρίων αξιολόγησης των υποψηφίων (προσωπικότητα, επιστημονική κατάρτιση, εξειδίκευση στο αντικείμενο της απασχόλησης, επαγγελματική πείρα, επάρκεια, γνώση ξένων γλωσσών, συνεκτιμωμένης της οικογενειακής κατάστασης και της πρόβλεψης εξέλιξής τους).
Περαιτέρω, με το άρθρο 43 παρ. 2 περ. η’ του Κώδικα Δικηγόρων, ο νομοθέτης, για λόγους διαφάνειας και αξιοκρατίας και προκειμένου η διαδικασία να είναι περισσότερο αντικειμενική, οι δε υποψήφιοι να γνωρίζουν εκ των προτέρων τους όρους επιλογής, όρισε ότι στην προκήρυξη καθορίζονται οι συντελεστές βαρύτητας των κριτηρίων αξιολόγησης ανάλογα με τις ανάγκες κάθε φορέα. Εξάλλου, οι διατάξεις του άρθρου 43 του Κώδικα Δικηγόρων, με τις οποίες παρέχεται στη Διοίκηση εξουσιοδότηση για τον καθορισμό του περιεχομένου της προκήρυξης, ερμηνευόμενες σε συνδυασμό με τις συνταγματικές αρχές της ισότητας, της αξιοκρατίας και της αναλογικότητας, έχουν την έννοια ότι η κανονιστικώς δρώσα Διοίκηση μπορεί μεν να εξειδικεύει τα προβλεπόμενα από τον νόμο κριτήρια επιλογής, κατά τρόπο, όμως, ώστε οι σχετικώς τιθέμενες απαιτήσεις να δικαιολογούνται από αποχρώντα λόγο δημοσίου συμφέροντος και να τελούν σε συνάφεια προς τα κατά νόμον καθήκοντα της προκηρυσσόμενης θέσης.
Εν συνεχεία, το Ανώτατο Ακυρωτικό σημείωσε ότι, με την εξουσιοδοτική διάταξη του άρθρου 43 παρ. 2 περ. η’ του Κώδικα Δικηγόρων, παρέχεται μεν, κατά τα ανωτέρω, στη Διοίκηση η ευχέρεια να καθορίζει τους συντελεστές βαρύτητας των κριτηρίων επιλογής αναλόγως των αναγκών της, όχι όμως και η δυνατότητα να ορίζει συντελεστή βαρύτητας ορισμένου κριτηρίου σε τέτοιο ύψος με αποτέλεσμα να συρρικνώνεται δραστικά η επιρροή στην επιλογή των λοιπών κατά νόμον κριτηρίων, ευνοώντας, έτσι, ορισμένη κατηγορία υποψηφίων, κατά παράβαση των συνταγματικών αρχών της ισότητας, της αντικειμενικότητας και της αξιοκρατίας.
Κατόπιν τούτων, η αίτηση ακύρωσης του δικηγόρου έγινε δεκτή και ακυρώθηκε η προσβαλλόμενη προκήρυξη του δημόσιου νοσοκομείου κατά το μέρος που ορίζεται συντελεστής βαρύτητας 50% για το κριτήριο της εξειδίκευσης στο αντικείμενο της απασχόλησης, όπως το περιεχόμενο του εν λόγω κριτηρίου εξειδικεύεται με την προσβαλλόμενη προκήρυξη (χειρισμός υποθέσεων νοσοκομείων του Υπουργείου Υγείας).
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: Πρόσληψη Δικηγόρων σε φορείς του Δημοσίου υπό το φως των συνταγματικών αρχών της αξιοκρατίας και της ισότητας