Στην ερμηνεία του άρθρου 8 παρ. 1 της Οδηγίας 2016/343 για την ενίσχυση ορισμένων πτυχών του τεκμηρίου αθωότητας και του δικαιώματος παράστασης του κατηγορουμένου στη δίκη του στο πλαίσιο ποινικής διαδικασίας προέβη το Δικαστήριο της ΕΕ με απόφαση της 4ης.7.2024 στην υπόθεση C-760/22, κρίνοντας ότι η εν λόγω διάταξη δεν αποκλείει τη δυνατότητα του κατηγορουμένου να συμμετάσχει, κατόπιν ρητού αιτήματός του, στις ακροαματικές διαδικασίες της δίκης του μέσω τηλεδιάσκεψης, εφόσον πάντως διασφαλίζεται το δικαίωμά του σε δίκαιη δίκη.
Ο κατηγορούμενος της κύριας δίκης είχε δηλώσει ότι επιθυμούσε να συμμετάσχει στην ακροαματική διαδικασία της δίκης του μέσω τηλεδιάσκεψης, καθώς ζούσε και εργαζόταν στο εξωτερικό. Ελλείψει νομικής βάσης στο βουλγαρικό δίκαιο η οποία να επιτρέπει ρητώς τη χρήση της τηλεδιάσκεψης, το αιτούν δικαστήριο (Πλημμελειοδικείο Σόφιας) διερωτήθηκε αν η δυνατότητα που παρέχεται στον κατηγορούμενο να συμμετέχει στις ακροαματικές διαδικασίες της δίκης του χρησιμοποιώντας την τεχνική αυτή είναι συμβατή με την ως άνω ενωσιακή διάταξη.
Το ΔΕΕ υπενθύμισε ότι από τη νομολογία του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΔΔΑ) προκύπτει ότι η παράσταση του κατηγορουμένου στη δίκη του έχει κεφαλαιώδη σημασία προς το συμφέρον μιας δίκαιης ποινικής δίκης, η δε υποχρέωση εξασφάλισης στον κατηγορούμενο του δικαιώματος να είναι παρών στην αίθουσα του δικαστηρίου όπου συζητείται η υπόθεσή του αποτελεί, συναφώς, ένα από τα ουσιώδη στοιχεία του άρθρου 6 της Ευρωπαϊκής Σύμβασης Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (ΕΣΔΑ). Στο πλαίσιο αυτό, το Δικαστήριο του Λουξεμβούργου έχει κρίνει ότι, δυνάμει του δικαιώματος που κατοχυρώνεται στο άρθρο 8 παρ. 1 της Οδηγίας 2016/343, ο κατηγορούμενος πρέπει να είναι σε θέση να παραστεί αυτοπροσώπως στην ακροαματική διαδικασία που διεξάγεται στο πλαίσιο της εις βάρος του δίκης, χωρίς η Οδηγία αυτή να επιβάλλει στα κράτη μέλη να θεσπίζουν υποχρέωση κάθε υπόπτου ή κατηγορουμένου να παρίσταται στη δίκη του.
Λαμβανομένων υπόψη της περιορισμένης έκτασης της εναρμόνισης στην οποία προβαίνει η εν λόγω Οδηγία και του γεγονότος ότι η επίμαχη διάταξη του ενωσιακού δικαίου δεν ρυθμίζει το ζήτημα αν τα κράτη μέλη μπορούν να προβλέπουν ότι ο κατηγορούμενος δύναται, κατόπιν ρητού αιτήματός του, να συμμετάσχει στις ακροαματικές διαδικασίες της δίκης του μέσω τηλεδιάσκεψης, το ζήτημα αυτό εμπίπτει στο εθνικό δίκαιο. Στο πλαίσιο αυτό, κρίθηκε ότι το άρθρο 8 παρ. 1 της Οδηγίας 2016/343 δεν αντιτίθεται στο να επιτραπεί στον κατηγορούμενο, ο οποίος υποβάλλει ρητό αίτημα, να συμμετάσχει στις ακροαματικές διαδικασίες της δίκης του μέσω τηλεδιάσκεψης.
Δείτε την απόφαση στην Qualex: ΔΕΕ υπόθ. C-760/22