Οι ακραίες θέσεις που βρίσκουν σημαντική αποδοχή στη δημόσια σφαίρα, υπονομεύοντας την αξίωση για ίση μεταχείριση, αλλά και τα φαινόμενα σεξισμού που φωλιάζουν ακόμη και στους πιο αυστηρούς θεσμούς, ήταν κάποιες από τις οδυνηρές διαπιστώσεις που έκανε η Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου, στο συνέδριο Women in Law, που διοργάνωσε η Νομική Βιβλιοθήκη, την Τρίτη 14 Μαΐου, στο Ίδρυμα Βασίλη & Ελίζας Γουλανδρή, για την αποτίμηση της πορείας της Ελληνίδας νομικού τα τελευταία χρόνια.
Στη συζήτηση, όμως, αυτή με την Καθηγήτρια της Νομικής Σχολής Αθηνών και Πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου Μαρία Γαβουνέλη, η πρώτη γυναίκα Πρόεδρος της Δημοκρατίας στην ιστορία του θεσμού δεν θέλησε να σταθεί μονάχα στα προβλήματα, αλλά κυρίως να δώσει μια προοπτική για το μέλλον. Για τον λόγο αυτό, αρκετές φορές επέμεινε στην άποψη ότι, όταν κάποιες φορές προβληματιζόμαστε για τις σημερινές συνθήκες, πρέπει πάντοτε να ανατρέχουμε στο παρελθόν για να αντιλαμβανόμαστε με τρόπο ρεαλιστικό και εντός του ιστορικού πλαισίου ότι έχουν γίνει πολλά και θετικά βήματα, που πρέπει να συνεχιστούν από την οικογένεια και τα σχολεία, για να τα καρπωθεί τελικώς η κοινωνία.
Η συζήτηση ξεκίνησε με την απορία της Καθηγήτριας Μαρίας Γαβουνέλη εάν η νομική επιστήμη είναι πλέον γυναικείο επάγγελμα, δεδομένου ότι όταν η μητέρα της εισήλθε στη Νομική Σχολή υπήρχαν μόνο τέσσερις γυναίκες, όταν η ίδια εισήλθε ο αριθμός των γυναικών ήταν πιο αυξημένος, ενώ σήμερα οι φοιτήτριές της είναι πολύ περισσότερες από τους φοιτητές της. Στο ερώτημα αυτό εισέπραξε, με χιουμοριστική διάθεση, την απάντηση της Προέδρου ότι «κοντεύει».
Αναφερόμενη στα ζητήματα του γυναικείου φύλου, η Πρόεδρος τόνισε ότι συγκινείται πάρα πολύ όταν στα διάφορα ταξίδια της την προσεγγίζουν με μεγάλο ενθουσιασμό γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, κάτι που κατά την ίδια μαρτυρά πως οι συγκεκριμένες γυναίκες αισθάνονται πιο οικεία την εκπροσώπηση, για να συμπληρώσει ότι είναι υπερήφανη που εκπροσωπεί, μεταξύ άλλων, και το φύλο της.
Αικ. Σακελλαροπούλου: Οι γυναίκες θέλουν να προοδεύουν με όρους αξιοκρατίας, όχι με διάθεση συμπόνιας επειδή προσεγγίζονται ως ευάλωτες
Επανερχόμενη στα νομικά, υπενθύμισε την ιστορία της Αγνής Ρουσοπούλου, μιας ξεχωριστής περίπτωσης νομικού για το φεμινιστικό κίνημα στη χώρα, η οποία δεν έγινε δεκτή από το Συμβούλιο Επικρατείας, για να τονίσει ότι τα τελευταία χρόνια έχει επιτευχθεί σημαντική πρόοδος στις δυτικές κοινωνίες, η οποία πρέπει οπωσδήποτε να συνεχιστεί. Αγγίζοντας το θέμα των ποσοστώσεων, η Πρόεδρος παρατήρησε ότι επιλέχθηκε κυρίως στην Ευρώπη, όχι ακριβώς σαν ένα αναγκαίο κακό, αλλά ως ένα μέτρο που θα πιέσει λίγο τα πράγματα για να προχωρήσουμε παρακάτω, το οποίο από μόνο του σίγουρα δεν αρκεί. Προς την ίδια κατεύθυνση, η κ. Γαβουνέλη επεσήμανε ότι η ποσόστωση συμμετοχής των γυναικών στα πολιτικά πράγματα αποτελεί μια ιστορία αποτυχίας. Ανέφερε, μάλιστα, ότι η Εθνική Επιτροπή Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, στις προηγούμενες εκλογές, δημιούργησε ένα σύντομο βίντεο για να πείσει τους ψηφοφόρους να ψηφίσουν γυναίκες, κάτι που τελικώς δεν έγινε, με αποτέλεσμα σήμερα να έχουμε ιδιαίτερα μικρή συμμετοχή γυναικών τόσο στη Βουλή όσο και στην Κυβέρνηση.
Η ίδια, στο ερώτημα της Καθηγήτριας τι συμβουλές θα έδινε στο νεότερο εαυτό της, απάντησε «να ονειρεύεται», για να συμπληρώσει ότι, επειδή σήμερα οι γυναίκες πέρα από την καριέρα τους, έχουν αρκετές υποχρεώσεις με το σπίτι, απόλυτη ισότητα θα έχουμε όταν «τα βάρη του σπιτιού μοιραστούν». Επιπλέον, με μία δόση πικρίας, παρατήρησε ότι το φαινόμενο του σεξισμού εξακολουθεί να υπάρχει ακόμη και σε πιο αυστηρούς και καθωσπρέπει θεσμούς, εκτιμώντας ότι οι γυναίκες μάλλον καλούνται να αναμετρηθούν με ένα φαινόμενο που δεν εξαλείφεται πλήρως.
Ακολούθως, με εξομολογητική διάθεση, στο πλαίσιο της πρόσφατης επίσκεψής της στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου προκειμένου να εγκαινιάσει την ανακαινισμένη Οικία Καβάφη, παρατήρησε πως υπήρχαν πολλές ερευνήτριες, εξαιρετικά καταρτισμένες, παρότι πρόκειται για μια κοινωνία που είναι με έναν τελείως διαφορετικό τρόπο διαρθρωμένη, θέλοντας να τονίσει ότι «παντού γίνονται βήματα».
Στην ερώτηση της κ. Γαβουνέλη αν η πορεία που αναμένεται από εδώ και στο εξής για την ουσιαστική ισότητα των φύλων θα είναι άνευ ετέρου θετική, ή αν πρέπει να διατηρούμε τις επιφυλάξεις μας, η Πρόεδρος αποκρίθηκε ότι οι κίνδυνοι ελλοχεύουν παντού, ιδίως σήμερα που ο λαϊκισμός και οι ακραίες θέσεις βρίσκουν αποδοχή στη δημόσια σφαίρα. Σημείωσε, επίσης, ότι η Αμερική συνιστά ένα ζωντανό παράδειγμα, καθότι καλείται να δώσει εκ νέου μάχες σε θέματα που άπτονται του πυρήνα της φιλελεύθερης δημοκρατίας.
Στο ερώτημα τι μπορούμε να κάνουμε για να ενισχυθεί η παρουσία των γυναικών σε θέσεις εξουσίας, απάντησε ότι είναι κρίσιμο να απαλλαγούμε από τα στερεότυπα, να αλλάξει η νοοτροπία της οικογένειας, του σχολείου και τελικώς της κοινωνίας. Κάτι τέτοιο, όπως τόνισε, θα σημάνει και την αλλαγή στάσης στα δημόσια πράγματα όταν σε θέσεις πολιτικής ευθύνης βρίσκονται γυναίκες. Δεν είναι τυχαίο, σύμφωνα με την ίδια, το γεγονός ότι πάρα πολλές γυναίκες σε όλο τον κόσμο εγκαταλείπουν την πολιτική, επειδή η φθορά που υφίστανται είναι αρκετά μεγάλη.
Λίγο προτού ολοκληρωθεί η συζήτηση, η κ. Σακελλαροπούλου σημείωσε ότι αυτό που θέλει να αφήσει ως παρακαταθήκη στο θεσμό είναι το άνοιγμα της Προεδρίας στην κοινωνία. Η επαφή με στρώματα πολιτών που ενδεχομένως δεν μπορούν εύκολα να ακουστούν, αλλά και οι ξεναγήσεις στο Προεδρικό Μέγαρο είναι, άλλωστε, μερικές από αυτές τις κινήσεις.
Τέλος, προέτρεψε όλες τις φοιτήτριες να έχουν εμπιστοσύνη στον εαυτό τους και να είναι πάντα ανοιχτές στους άλλους. «Μόνος του κανείς δεν μπορεί να κάνει πράγματα, πρέπει να έχει συναίσθηση και του εμείς», παρατήρησε, για να εισπράξει το ζεστό χειροκρότημα του νομικού και όχι μόνο κοινού.
