Η ατζέντα των κομβικών αλλαγών στους Ποινικούς Κώδικες και του νέου Δικαστικού Χάρτη συζητήθηκε κατά τις εργασίες της σημερινής 38ης Γενικής Συνέλευσης της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος (ΕΕΕ), την Κυριακή, στο Εμπορικό και Βιομηχανικό Επιμελητήριο Αθηνών.
Γιώργος Φλωρίδης: «Δεν είμαστε ούτε ηλίθιοι, ούτε ανθέλληνες»
«Δεν είμαστε ούτε η κυβέρνηση, ούτε εγώ προσωπικά, υπέρ των συχνών νομοθετικών αλλαγών. Από το 1982 υπήρξε καταιγίδα αλλαγών, ενώ οι αλλαγές του 2019 αντί να ενισχύουν το αίσθημα ασφάλειας και προστασίας της ελληνικής κοινωνίας, ενέτειναν το αντίθετο.
Συνεχίστηκαν, υπό την ιδεολογική επικυριαρχία απόψεων που συχνά βαπτίζονται ως ευρωπαϊκές, με το να προστατεύονται τα δικαιώματα αυτών που εγκληματούν. Σωστό, όμως δεν μπορεί ταυτόχρονα να αγνοείται η πλευρά των θυμάτων, της ελληνικής κοινωνίας. (…) Έπρεπε να υπάρξει πρωτοβουλία για την αποκατάσταση της ισορροπίας.
Δίνοντας βαρύτητα στην υφ’ όρον απόλυση, ο υπουργός σημείωσε ότι «το εκάστοτε δικαστικό συμβούλιο και τρομοκράτη βγάζει έξω, δεν έχει καν δικαίωμα να τον ρωτήσει, έχεις μετανιώσει; Στην υφ΄ όρον απόλυση, εφόσον έχει συμπληρωθεί το κατώτατο όριο ποινής, η αίτηση υποβάλλεται όχι για να κριθεί, αλλά για να απαντηθεί θετικά, για να φύγει ο κρατούμενος».
Ο κ. Φλωρίδης με έμφαση αναφέρθηκε στον μακρύ χρόνο διαβούλευσης, ενός μήνα, σημειώνοντας «δεν διατεινόμαστε ότι κατέχουμε την απόλυτη σοφία». Δεν κλειδώθηκε το νομοσχέδιο, διαβεβαίωσε, δεσμευόμενος για αλλαγές ακόμη και κατά τη συζήτηση στην Ολομέλεια.
Με χαρά ακούσαμε ότι η Ένωση συμφωνεί σε νομοθετικές πρωτοβουλίες για την Ποινική Δικαιοσύνη, είπε. Σε ό,τι αφορά στον δικαστικό χάρτη και στην ενοποίηση του α΄ βαθμού, ο κ. Φλωρίδης διερωτήθηκε : «113 χρόνια μετά τον Βενιζέλο, μπορούμε να το συζητήσουμε; Ο υπουργός επέμεινε ότι οι όποιες διαδικαστικές δυσκολίες δεν μπορούν να αναχαιτίζουν την όποια μεγάλη αλλαγή, πεπεισμένος ότι πάντα υπάρχουν λύσεις».
Και συμπλήρωσε: «Χθες (σσ: στη Γενική Συνέλευση της Ένωσης Δικαστών και Εισαγγελέων) άκουσα την ανησυχία για τους δικαστικούς σχηματισμούς της νησιωτικής Ελλάδας. Δεν είμαστε ηλίθιοι, ούτε ανθέλληνες. Όλες οι κυβερνήσεις έκαναν αγώνα να αναγνωριστεί ο νησιωτικός χαρακτήρας της χώρας, με όλες τις θετικές συνέπειες που συνεπάγεται αυτό, δεν θα τον θίξουμε! Θα αναζητήσουμε καλύτερους τρόπους απόδοσης. Όταν υπάρχουν δικαστές που περαιώνουν πέντε υποθέσεις τον χρόνο, η προτροπή «αφήστε τα όλα» σημαίνει ότι κάποιοι θα συνεχίζουν να δικάζουν πέντε υποθέσεις τον χρόνο. (…) Όλα τα επιμέρους ζητήματα πρέπει να συζητηθούν διεξοδικά, αλλά να μη μείνουμε πίσω».
Ευάγγελος Μπακέλας : «Δε λαμβάνονται υπόψη ιδιαιτερότητες δικαστικών σχηματισμών»
Ο Πρόεδρος της Ένωσης Εισαγγελέων Ευάγγελος Μπακέλας, αφού έκανε λόγο για τον δύσκολο και μοναχικό δρόμο των λειτουργών του κλάδου, στάθηκε ιδιαίτερα στο βασικό πρόβλημα της λειτουργίας των Εισαγγελιών, την υποστελέχωση. Στον αντίποδα, είπε, τα στοιχεία της Εισαγγελίας Πρωτοδικών Αθηνών θέλουν την εισροή 150.000 μηνύσεων τον χρόνο (πέρυσι 147.000) και της αντίστοιχης Εισαγγελίας στη Θεσσαλονίκη 55.000 τον χρόνο, χωρίς κτιριακές υποδομές, χωρίς μηχανοργάνωση, χωρίς υλικοτεχνική υποδομή.
Ο ίδιος δήλωσε ότι η Ένωση θα είναι παρούσα, με προτάσεις, απέναντι στις πρωτοβουλίες του Υπουργείου Δικαιοσύνης, έκρουσε ωστόσο τον κώδωνα του κινδύνου για τον νέο Δικαστικό Χάρτη, σημειώνοντας ότι δε λαμβάνονται υπόψη οι ιδιαιτερότητες δικαστικών σχηματισμών. Τόνισε, μάλιστα, ότι η αλλαγή στον α΄ βαθμό δικαιοδοσίας ενδεχομένως δημιουργήσει προβλήματα, καθώς τα Πταισματοδικεία ασκούν ανακριτικά καθήκοντα.
Ο Πρόεδρος έκρινε παράλληλα ότι οι αλλαγές στους Ποινικούς Κώδικες κινούνται στη σωστή κατεύθυνση, εκφράζοντας επιφυλάξεις μόνο για ορισμένα σημεία (πχ. υφ΄ όρον απόλυση), οι οποίες και θα αποτελέσουν πυρήνα των προτάσεων που θα υποβάλλουν εγκαίρως προς την πολιτική ηγεσία οι Εισαγγελείς.
Ιωάννα Κλάπα: «Κάθε μέτοχος στη διαδικασία έχει τη δική του ευθύνη και οφείλει να την ξαναδεί»
Συμμεριζόμαστε την ίδια αγωνία για την ορθή δικανική κρίση είπε μεταξύ άλλων στους παριστάμενους εισαγγελείς η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου. Επισημαίνοντας ότι το Ποινικό Δίκαιο είναι «επικίνδυνο δίκαιο, καθώς είναι σε εγγύτερη επαφή με τη σκοτεινή πλευρά της κοινωνίας», η κυρία Κλάπα εξέφρασε τη βαρύτητα που έχει για εκείνη η έννοια της ασφάλειας.
Με άξονα την καθυστέρηση στην απονομή Δικαιοσύνης, η ίδια εντόπισε ως πρόβλημα τη διάρκεια πολύκροτων δικών. Το μεγάλο ζητούμενο είναι η εύλογη διάρκεια της δίκης. Όταν υπάρχει υπέρβαση της διάρκειας αυτής, έχουμε καταδίκες από το ΕΔΔΑ. Όσοι εκφράζουν σήμερα δυσπιστία, είναι οι ίδιοι που προσφεύγουν στο ΕΔΔΑ.
Η Πρόεδρος στάθηκε παράλληλα με σκεπτικό προβληματισμού τόσο στην έκταση των δικογραφιών (που μπορεί να φθάνουν τις 150 -200 σελίδες) όσο και στον χρόνο των αγορεύσεων (ενίοτε ατέρμονων), που αμφότερα κινούνται μακράν της πραγματικότητας εκτός συνόρων. «Κάθε μέτοχος στη διαδικασία έχει τη δική του ευθύνη και οφείλει να την ξαναδεί», είπε χαρακτηριστικά, διαπιστώνοντας ότι τις παθογένειες τις παραβλέπουμε γιατί μας εξυπηρετεί. «Απαιτείται μεταβολή νοοτροπίας. Ο πολίτης είναι το κέντρο του δικαστικού συστήματος και αυτό έχει σημασία για τις λύσεις που προτείνουμε και δίνουμε».
Ο υπουργός Δικαιοσύνης Γιώργος Φλωρίδης συνομιλεί με την πρόεδρο του Αρείου Πάγου Ιωάννα Κλάπα κατά την διάρκεια της τακτικής γενικής συνέλευσης της Ένωσης Εισαγγελέων Ελλάδος, Κυριακή 10 Δεκεμβρίου 2023. ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΑΠΕ-ΜΠΕ / ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΒΛΑΧΟΣ
Γεωργία Αδειλίνη : «Να δικάζουμε σαν να μην υπάρχει παρά μόνο η αίθουσα»
Η Εισαγγελέας του Αρείου Πάγου επέλεξε να αναφερθεί στους κάθε λογής κινδύνους – απειλές προς την κρίση του εισαγγελικού λειτουργού. Αναφερόμενη στην τεχνολογική εξέλιξη, που επιτρέπει τη μετάδοση ειδήσεων σε πραγματικό χρόνο, διαμορφώνοντας ένα σύνθετο και πολυάριθμο ακροατήριο, έξω από τους τοίχους του δικαστηρίου, η κυρία Αδειλίνη σημείωσε ότι το ακροατήριο αυτό θέλει όχι μόνο να μας ποδηγετήσει, αλλά και να μας αντικαταστήσει. «Ποτέ δεν ήταν εύκολη η απονομή Δικαιοσύνης, αλλά σήμερα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη», είπε η Εισαγγελέας, προτρέποντας τους λειτουργούς : «να δικάζουμε σαν να μην υπάρχει τίποτε άλλο, παρά μόνο η αίθουσα».
Θεόδωρος Μαντάς: Οι αναβολές και το χάσμα ανάμεσα στην επιβλητέα και την εκτιτέα ποινή
O ποινικολόγος Θεόδωρος Μαντάς εκπροσώπησε τον Δικηγορικό Σύλλογο Αθηνών, αναδεικνύοντας πλείστα όσα ζητήματα, μεταξύ των οποίων και οι αναβολές – αντικείμενο νομοθετικής παρέμβασης του Υπουργείου.
Ο κ. Μαντάς ανέλαβε την ευθύνη των δικηγόρων, παραδεχόμενος παρελκυστικές συμπεριφορές – όπως χαρακτηριστικά είχε πει ήδη η Πρόεδρος του Αρείου Πάγου -, σημείωσε ωστόσο ότι υπάρχει και το ζήτημα των αυτεπάγγελτων αναβολών, αφού το δικαστήριο, το ίδιο το σύστημα δεν αντέχει να δικάσει όλες τις υποθέσεις που αναγράφονται στο πινάκιο. «Οι μισές υποθέσεις δεν δικάζονται, γιατί δεν εκφωνούνται καν», είπε χαρακτηριστικά.
«Τείνουμε επίσης να μετράμε τον χρόνο εκδίκασης της υπόθεσης από τη στιγμή που εκκινεί η διαδικασία στο ακροατήριο, ξεχνώντας το διάστημα που έχει μεσολαβήσει ανάμεσα στον χρόνο τέλεσης του αδικήματος και την εισαγωγή στο ακροατήριο», σημείωσε.
Ο ίδιος υπογράμμισε ότι η αυστηροποίηση επαπειλούμενων ποινών δε μειώνει την εγκληματικότητα, στατιστικά αποδεδειγμένα, δεν προσπέρασε ωστόσο ότι είναι διάχυτο στην κοινή γνώμη ένα αίσθημα ατιμωρησίας. Πρότεινε, δε επ΄ αυτού, αντί της αύξησης των ορίων της επαπειλούμενης ποινής, να δοθεί βαρύτητα στο χάσμα που μεσολαβεί ανάμεσα στην επιβλητέα και την εκτιτέα ποινή.
Απαντώντας στην κριτική που ασκείται περί πίεσης της Ολομέλειας σε μικρούς δικηγορικούς συλλόγους, ο κ. Μαντάς επεσήμανε ότι ο Πρόεδρος του ΔΣΑ, με τα 25.000 μέλη, ο μεγαλύτερος δικηγορικός σύλλογος στην Ευρώπη, έχει μία ψήφο, την ίδια βαρύτητα συμμετοχής δηλαδή με αυτή του Προέδρου ενός μικρού Δικηγορικού Συλλόγου, με λίγες δεκάδες μελών.