Σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η εμπορία ανθρώπων αποσκοπεί κυρίως στη σεξουαλική και την εργασιακή εκμετάλλευση
Η βελγική Προεδρία του Συμβουλίου και εκπρόσωποι του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου κατέληξαν την Τρίτη σε προσωρινή συμφωνία για την προσθήκη του καταναγκαστικού γάμου, της παράνομης υιοθεσίας και της παρένθετης κύησης ως μορφών εκμετάλλευσης που καλύπτονται από το νομοθέτημα της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων.
Η επικαιροποίηση της Οδηγίας για την πρόληψη και την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων περιλαμβάνει την υποχρέωση για τις χώρες της ΕΕ να επιβάλλουν κυρώσεις στα άτομα που εν γνώσει τους χρησιμοποιούν υπηρεσίες παρεχόμενες από θύματα εμπορίας ανθρώπων. Άλλες τροποποιήσεις αφορούν την ενίσχυση της στήριξης και της βοήθειας προς τα θύματα, καθώς και μέτρα πρόληψης.
Καταναγκαστικός γάμος, παράνομη υιοθεσία και παρένθετη κύηση
Οι διαπραγματευτές του Συμβουλίου και του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου συμφώνησαν να αναφερθεί ρητά στην Οδηγία ότι η εκμετάλλευση της παρένθετης κύησης, ο καταναγκαστικός γάμος και η παράνομη υιοθεσία συνιστούν μορφές εκμετάλλευσης που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του ορισμού της εμπορίας ανθρώπων. Η εμπορία ανθρώπων με σκοπό την εκμετάλλευση της παρένθετης κύησης, η οποία τελείται όταν μια γυναίκα συμφωνεί να γεννήσει παιδί για λογαριασμό άλλου προσώπου ή ζεύγους συντρόφων, προκειμένου το εν λόγω πρόσωπο ή ζεύγος συντρόφων να γίνουν οι γονείς του παιδιού μετά τη γέννησή του, καλύπτει όσους εξαναγκάζουν ή εξαπατούν τις γυναίκες ώστε να χρησιμοποιηθούν ως παρένθετες μητέρες.
Με τη συμπερίληψη αυτών των μορφών εμπορίας ανθρώπων στο νομοθέτημα της ΕΕ για την καταπολέμηση της εμπορίας ανθρώπων θα αναγνωριστεί η συχνότητα και η συνάφεια αυτών των μορφών εκμετάλλευσης.
Ποινές και κυρώσεις
Όπως συμβαίνει και με την ισχύουσα Οδηγία, οι νέες μορφές εκμετάλλευσης (καταναγκαστικός γάμος, παράνομη υιοθεσία και παρένθετη κύηση) θα τιμωρούνται με μέγιστη ποινή φυλάκισης τουλάχιστον πέντε ετών ή τουλάχιστον δέκα ετών σε περίπτωση διακεκριμένων αδικημάτων.
Το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο αποφάσισαν επίσης να συμπεριλάβουν στο νομοθέτημα μια νέα επιβαρυντική περίσταση, προκειμένου να ληφθεί υπόψη η αυξανόμενη επίδραση που μπορούν να έχουν οι τεχνολογίες πληροφοριών και επικοινωνιών (ΤΠΕ) στην εμπορία ανθρώπων. Τέτοιες περιστάσεις περιλαμβάνουν τη διευκόλυνση ή την τέλεση της διάδοσης, μέσω ΤΠΕ, εικόνων, βίντεο ή παρόμοιου υλικού σεξουαλικού περιεχομένου στα οποία εμπλέκεται το θύμα.
Επίσης, θα αυστηροποιηθούν οι κυρώσεις κατά νομικών προσώπων, όπως εταιρείες, που θεωρούνται υπόλογα για αδικήματα εμπορίας ανθρώπων. Στο εξής θα περιλαμβάνουν τον αποκλεισμό από την πρόσβαση σε δημόσια χρηματοδότηση, συμπεριλαμβανομένων διαγωνισμών, επιχορηγήσεων, συμβάσεων παραχώρησης και αδειών, καθώς και την ανάκληση αδειών και εγκρίσεων για την άσκηση δραστηριοτήτων που οδήγησαν στη διάπραξη του αδικήματος.
Χρήση υπηρεσιών που παρέχουν θύματα εμπορίας ανθρώπων
Η συμφωνία μεταξύ Συμβουλίου και Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου προβλέπει ότι τα κράτη μέλη οφείλουν να ποινικοποιήσουν τη χρήση υπηρεσίας που παρέχεται από θύμα εμπορίας ανθρώπων, εφόσον ο χρήστης της υπηρεσίας γνωρίζει ότι το πρόσωπο που την παρέχει είναι θύμα εμπορίας ανθρώπων. Στις περιπτώσεις αυτές, τα κράτη μέλη πρέπει να διασφαλίζουν την τιμωρία για το αδίκημα με αποτελεσματικές, αναλογικές και αποτρεπτικές κυρώσεις.
Επί του παρόντος, τα κράτη μέλη πρέπει απλώς να εξετάσουν το ενδεχόμενο ποινικοποίησης της χρήσης υπηρεσιών προσώπων που αποτελούν αντικείμενο εκμετάλλευσης από διακινητές ανθρώπων.
Το Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο θα πρέπει να εγκρίνουν επίσημα τη συμφωνία. Οι νέοι κανόνες θα τεθούν σε ισχύ είκοσι ημέρες μετά τη δημοσίευσή τους στην Επίσημη Εφημερίδα της ΕΕ και τα κράτη μέλη έχουν στη διάθεσή τους δύο χρόνια για να εφαρμόσουν τις διατάξεις.
Δείτε τη σχετική Αρθρογραφία στη Qualex: «Cyber-trafficking»: Παράσυρση θυμάτων εμπορίας ανθρώπων μέσω διαδικτύου